Regen weg laten lopen het riool in, is verleden tijd. Opvangen en gebruiken voor de besproeiing, is het devies. © Shutterstock

Voorkom een droge tuin: zo maak je optimaal gebruik van regenwater

Vanwege de toenemende droogte in verschillende gebieden in Nederland wordt opgeroepen om zuiniger om te gaan met kraanwater. Hét alternatief is regenwater opvangen om daarmee later, als het nodig is, de planten water te geven. Hoe doe je dat?

Robert Hüsken 13-06-20, 14:00

Een goed uitgangspunt is om gebruik te maken van de momenten dat het regent. Er zijn diverse methodes om hemelwater (regen) op te vangen en vervolgens nuttig te gebruiken. De regenbuien in Nederland worden vaak alleen maar heftiger, waardoor veel water wat op je dak valt via de regenpijpen direct in het overbelaste riool verdwijnt.

Als iedereen in z’n tuin een regenton of infiltratiesysteem zou aanleggen, zou het verdrogingsprobleem in Nederland een stuk minder zijn
Gerrit Box, eigenaar Kilian Water

Niet voor niets zie je steeds vaker na een flinke hoosbui overstroomde rioleringen. Dat heeft als nadeel dat rioolwaterzuiveringsinstallaties extra moeten werken, wat een hoop energie kost. Het gefilterde water dat vervolgens via leidingen terugkomt in je huis, bevat eigenlijk te veel kalk voor de tuin.

,,Als iedereen in z’n tuin een regenton of infiltratiesysteem zou aanleggen, zou het verdrogingsprobleem in Nederland een stuk minder zijn”, zegt ingenieur Gerrit Box. Hij is expert op het gebied van hemelwaterbenutting en eigenaar van Kilian Water. ,,Op die manier kun je de grond in droge tijden duurzaam water geven.”

Kies voor infiltratie

,,Infiltratie is het sleutelwoord”, zegt Box. ,,Mensen die overwegen om over te stappen op duurzaam watergebruik, maar er nog weinig van afweten, moeten daar op gaan zoeken. Infiltratie of ‘afkoppelen’ is eigenlijk zorgen dat het regenwater niet meteen in het riool terecht komt, maar geleidelijk gebruikt wordt in je eigen tuin. Je koppelt de regenpijp af van het riool zodat het in de bodem verdwijnt. Dat is een verstandige keuze. Ik merk dat steeds meer mensen openstaan voor deze investeringen. Er is veel markt voor, maar ik moet eerlijk zeggen dat het vaak ook een beetje luchthandel is. Er wordt door verkopers veel geld verdiend met goedkope spullen.” Je kunt hierover volgens Box altijd advies vragen bij je gemeente.

Regenton: hoe groter hoe beter

Ga voor een zo groot mogelijke regenton. © Shutterstock

,,Een regenton is al een mooi begin voor je tuin”, zegt Box. ,,Daarbij geldt wel: hoe groter hoe beter. Als een kleine ton overstroomt, gaat het water alsnog het riool in.”

Een regenton stroomt in de zomer ook vol, zeker als er een zware regenbui valt. Je kunt met dat water de tuin sproeien of door je kinderen laten gebruiken om mee te spelen. Voor een kwartiertje de tuin sproeien, gebruik je al 100 liter kraanwater. Bovendien is het water uit de regenton beter voor je planten. ,,Als je het echt goed wil doen, zorg je voor een infiltratiesysteem”, zegt Box.

Mogelijke infiltratiesystemen

- Zinkputten. Dat zijn putten die overtollig water de bodem in laten lopen. Om de put heen zit grind als buffer. Zo neemt de grond water op als de aarde opdroogt. Goedkope oplossing van een paar tientjes.

- Een wadi. Een gebied in je tuin waar het regenwater uit de pijp naar toe kan lopen. Onder de grond zitten platen die het water kunnen vasthouden. Boven de grond zitten waterminnende planten die wachten op een nieuwe regenbui.

- Infiltratiekratten. Iets duurder dan de zinkput. Deze graaf je in je tuin en vervolgens bufferen ze het regenwater van je regenpijp. Als het weer wat droger wordt, geven de kratten het water langzaam weer af aan je tuin en het grondwater. Wil je weten hoeveel water de krat moet kunnen bufferen? Doe het aantal vierkante meters dakoppervlak maal 15 tot 20 (millimeter harde regenval) en je weet de capaciteit die je nodig hebt aan kratten. (Let op: sommige gemeentes stellen eisen aan de minimale capaciteit)

- Drainageslangen. Vaak last van overtollig water in je tuin? Met drainageslangen onder de grond verlaag je het waterpeil door het water af te voeren naar een andere plek.

De beste optie voor jouw tuin, verschilt per situatie. ,,Maar neem altijd een zandvanger”, adviseert Box. ,,Anders is het niet duurzaam. Er komt allerlei rotzooi zoals zand, mos of bladeren van je dak. Een zandvanger voorkomt dat je voorziening dichtslibt.”

Wat levert het op?

,,Mensen willen het liefst veel geld besparen én een bijdrage leveren aan het milieu. Voor het geld hoef je het niet te doen. Dat komt doordat drinkwater in Nederland vrij goedkoop is. Dat haal je er dus niet uit, maar het is wel heel goed voor het milieu en je eigen tuin.”

De kosten verschillen per situatie, maar gemiddeld komt een huis volgens Box uit op 2000-8000 euro inclusief aanleg.

Vraag subsidie aan

Box adviseert: ,,Wat veel mensen niet weten is dat je vaak subsidies kunt aanvragen voor afkoppelinstallaties. Informeer bij je gemeente wat ze hieraan doen.” Ook te zien bij de energiesubsidiewijzer van Milieu Centraal. Zo krijg je in Doetinchem en Nijmegen bijvoorbeeld al 250 tot 500 euro subsidie voor het afkoppelen. En in Eindhoven 10 euro per m2 dak.