Marit van Egmond, ceo van Albert Heijn. © Pim Ras

Topvrouw Albert Heijn: ‘We zien een verhoogde belangstelling voor producten uit Nederland’

#NLStartOpDe ceo van Albert Heijn geeft leiding aan meer dan 100.000 medewerkers, verbouwt nog elke week drie winkels en opende net de 51ste vestiging in België. Veranderde er dan niets voor Marit van Egmond in de huidige spannende tijd?

Eduard Voorn* 11-06-20, 11:00 Laatste update: 11-06-20, 12:19

Dit verhaal is onderdeel van onze wekelijkse bijlage #NLStartOp. Het tweede nummer staat in het teken van retail en kwam tot stand in samenwerking met Intermediair, Nationale Vacaturebank, In De Buurt, De Ondernemer en Autotrack.

Wie herinnert zich niet de YouTube met die vorkheftruckchauffeur in een gigantisch magazijn vol toiletpapier: er is echt genoeg! Halverwege maart slaan Nederlanders massaal eerste levensbehoeften in. Beelden van lege schappen halen de journaals, na de aankondiging van ‘heftige maatregelen’ door het kabinet. Marit van Egmond, ceo van Albert Heijn: ,,Na die persconferentie en toespraak zagen we onze winkels volstromen met klanten. Dat zorgde voor een overbelasting in de gehele keten.’’

Paspoort
Wie is Marit van Egmond? Door de aderen van Marit van Egmond (46) stroomt, wat je noemt, blauw AH-bloed. Na haar studie levensmiddelentechnologie ging zij in 1997 als management-trainee aan de slag bij Ahold. Zij klom op, was onder andere ceo van Gall & Gall, en werd februari 2019 ceo van Albert Heijn. ‘Doen is het nieuwe denken’ is haar aanpak om AH naar 2025 te leiden en daar voorbij.

,,Ik zat thuis aan de buis gekluisterd. Tot die toespraak, die diepe indruk op mij maakte, bleef het toch: gaat ons land in een lockdown of niet? We hadden in januari een regieteam van acht mensen opgetuigd om ons voor te bereiden, maar op wat? Het voordeel is dan dat je onderdeel bent van het internationale Ahold Delhaize, waarbinnen al veel gesproken was over scenario’s. Door deze voorbereiding konden we na de toespraak van Rutte snel schakelen en beginnen met organiseren en - bovenal - ook communiceren en informeren. Maar, om een citaat van Rutte te gebruiken, ‘je vaart toch deels op zicht met de helft van de informatie’.’’

Opvallend hoe kwetsbaar de aanvoerketen naar winkel en online is.

Tot die toespraak, die diepe indruk op mij maakte, bleef het toch: gaat ons land in een lockdown of niet?

,,Iedereen die in de retail werkt, weet dat de aanvoerketen een internationaal spel is. Dat geldt niet alleen voor onze sector, maar ook bijvoorbeeld voor de kledingindustrie. Overal zag je vertraging in de levering van producten. We zijn steeds meer een global economy geworden. Onze toeleveranciers maken overal in Europa en in andere delen van de wereld hun producten. Ze hebben allemaal te maken met de gevolgen van corona. Gelukkig is het Europees handelsverkeer blijven doorgaan. We zien nog wel vertragingen bij producten die buiten Europa worden gemaakt, zoals wijn uit Zuid-Afrika. Maar door Covid-19 werd de keten voor iedereen transparanter. We constateren dat Nederlanders veel vaker willen weten waar producten vandaan komen.’’

Voor die bewustwording heb je dus een virus nodig?

,,We halen onze producten altijd al zo dichtbij als mogelijk en zo ver weg als nodig. Onze aardbeien komen nu, in het seizoen, uit Brabant van telers waar we al jaren mee samenwerken. Sinaasappels groeien hier niet, die halen we uit Spanje. Zulke informatie is al jaren beschikbaar, maar ik zie dat meer mensen die nu lezen.’’

Supermarkten werden van de ene op de andere dag een vitale bedrijfstak. Wat voor gevoel geeft dat?

,,Trots en verantwoordelijkheidsgevoel. Onze meer dan 100.000 medewerkers hebben met plichtsbesef hun werk gedaan. We hebben heel Nederland en België geholpen om elke dag lekker en gezond te kunnen eten. Dat leverde veel positieve reacties op van klanten voor onze winkels. Het mooiste compliment dat ik kreeg was van een gezin met kinderen die mij een lieve brief hadden geschreven. Daarbij zat een tekening en een geknutseld kettinkje met AH-logo.’’

Een andere taak is de veiligheid van je personeel waarborgen. Vakkenvuller en caissière zijn ineens cruciale beroepen.

Het mooiste compliment dat ik kreeg was van een gezin met kinderen die mij een lieve brief hadden geschreven

,,Eén ding stond bovenaan: de veiligheid van onze medewerkers. Hoe konden we die waarborgen? We hebben alles gedaan om de winkels zo snel mogelijk aan te passen. Medewerkers kregen een hesje met achterop de boodschap om 1,5 meter afstand te houden. Tussen caissières en klant kwamen plexiglazen ‘kuchschotten’. Dit was een megaoperatie. Meer dan tweeduizend winkels van AH, Etos en Gall & Gall hebben we in twee dagen voorzien van die schotten. We zijn ’s nachts winkels gaan beleveren, zodat we konden vullen op rustige momenten. Ik heb het contact met mijn collega’s in winkels en distributiecentra en met onze online bezorgers geïntensiveerd om te horen wat er speelde. Doordat we zo wendbaar zijn en veel veerkracht hebben, konden we nieuwe RIVM-richtlijnen binnen een uur omzetten in actie.’’

Je begon 1,5 jaar geleden als ceo AH Nederland, de hoogste baas. Verandert deze crisis de strategie die je begonnen was?

,,Nee. We blijven doorgaan met de ontwikkeling van onze winkels. Wij verbouwen nog steeds drie winkels per week. Ik zie op sommige onderdelen van onze strategie eerder een versnelling, zoals digitalisering. Alle processen gaan door en we houden vast aan onze missie: beter eten bereikbaar maken voor iedereen. Juist in deze tijd wordt gezond, duurzaam, lekker en betaalbaar voedsel nog relevanter.’’

Welke verandering is blijvend nu de coronacurve afvlakt?

,,We denken veel meer na over waar producten vandaan komen. Corona versnelt onze bewustwording op het vlak van voeding. Daarnaast zien we een verhoogde belangstelling voor producten die uit Nederland komen. We hebben onder de naam Streeckgenoten een mooie samenwerking met tientallen lokale slagers, kaasboeren en bakkers. Zij verkopen hun producten regionaal in een van onze supermarkten of online. We zien een enorme toename (+30 procent) van de verkoop van Streeckgenoten.’’

Corona versnelt onze bewustwording op het vlak van voeding

Winkelen gaat vaker digitaal.

,,Corona heeft de acceptatie van het zelfscannen versneld. We breiden ‘zelfscan’ dan ook dit jaar nog versneld uit naar al onze winkels. Consumenten willen zonder contact te maken veiliger en makkelijker betalen. De AH-app wordt ook veel meer gebruikt dan voorheen. En dat is afgelopen week nog extra gestegen door de digitale mogelijkheid om te sparen met koopzegels. Hetzelfde zie je bij onlinewinkelen, dat ook een enorme vlucht nam (de thuisbezorging vindt nu ook plaats op zondag en er zijn zeshonderd extra medewerkers aangetrokken voor de vijf homeshop-centers, red.). En dat blijft. Als je eenmaal het gemak ervan hebt ervaren, ga je niet meer zo snel terug.’’

Een verrassend bijeffect?

,,De versnelling die ontstaat, is niet verrassend. Digitalisering zat al in onze strategie.’’

Je bent als lid van de Topsector Agri & Food een invloedrijke vrouw. Welke ervaring van deze periode breng je in?

,,Wat ik mooi vind is hoe de liefde voor eten en drinken verbindt. Het bewustzijn voor het belang van voedsel voor zowel iedereen persoonlijk als onze maatschappij is een enorme toevoeging. En natuurlijk heb ik de kracht van samenwerking in deze periode nog meer gezien. Dat samenwerken doe je ook met wetenschappers, overheid en alle partners in de voedselketen. We kunnen gewoon heel veel goede dingen doen, vandaag en in de toekomst.’’

Wat is er veranderd aan ceo Marit van Egmond? Ben jij die Ilse van de reclame?

(Ze lacht hartelijk.) ,,Ilse is Ilse en Marit is Marit. Ilse geeft deze periode een luchtigheid die erg belangrijk is. Ik ben daar ook van. Ik geloof dat luchtigheid helpt om door lastige momenten heen te komen. Ook ben je nooit genoeg voorbereid. Ik kreeg grote vraagstukken op mijn bord, waar ik snel beslissingen over moest nemen. Ik kijk er op een positieve manier op terug en kijk met nog meer plezier naar voren.

Ik vind boodschappen doen te leuk, ook al betekent het dat ik het niet samen met mijn man kan doen

,,En mijn eigen gedrag? Nee, niet alles online. Ik vind boodschappen doen te leuk. Ook al betekent het dat ik niet met mijn man boodschappen kan doen. Biedt voordelen hoor’’, lacht ze, ,,hoef ik niet te overleggen. Ik ben wel iets meer diepvriesproducten gaan kopen, omdat ik iets minder vaak boodschappen doe. Dan is het handig om wat producten op voorraad te hebben.’’