Leids coronavaccin al in juli op mensen getest

Nu wordt het dus juli. Het naar voren halen van ‘fase 1 en 2a’ van het onderzoek komt door de positieve resultaten die tot nu toe zijn geboekt in de ontwikkeling van het vaccin, stelt de Belg Paul Stoffels van het Amerikaanse bedrijf Johnson & Johnson, de eigenaar van Janssen Vaccines. De geneesmiddelenautoriteiten hebben het bedrijf daarom toestemming gegeven om eerder te beginnen.

De studie zal plaatsvinden onder 1045 gezonde volwassenen tussen de 18 en 55 jaar in België en de Verenigde Staten. Bij hen wordt bekeken of het vaccin veilig is, hoe het lichaam erop reageert en - ontzettend belangrijk - hoe de immuunrespons is. Het onderzoek vindt ‘dubbelblind’ en met een placebogroep plaats. Dat betekent dat zowel de onderzoeker als de proefpersoon niet weet of het echte middel of een nepmedicijn wordt toegediend.

In Nederland gelden strenge regels voor studies met proefpersonen. Dat is een van de redenen dat de tests van het Leidse vaccin op mensen niet in ons land plaats zullen vinden.

Janssen en Johnson & Johnson hopen ook fase 3 van het vaccinonderzoek, een test onder nog grotere aantallen mensen, naar voren te kunnen halen, meldt Johnson & Johnson in een persbericht.

Tegelijk blijft het bedrijf zich ook inspannen om de productie van het vaccin op te hogen, zelfs nu nog niet duidelijk is of het middel ook echt werkt. Het doel is om in de loop van 2021 wereldwijd 1 miljard doses te kunnen produceren. Stoffels: ,,Ons doel is om de wereld een vaccin te geven en mensen overal te beschermen tegen deze pandemie.”

Het onderzoek bij Janssen wordt geleid door hoofd virale vaccins Hanneke Schuitemaker, tevens hoogleraar virologie aan de Universiteit van Amsterdam. ,,Als het vaccin niet blijkt te werken, zullen we het moeten vernietigen. Dat is volledig ons risico. Maar als het wél werkt, willen we het gelijk kunnen uitdelen”, zei ze eerder in een interview met deze site.

De Amerikaanse overheid draagt zo’n half miljard dollar bij aan de ontwikkeling van het ‘Leidse’ vaccin. Nederland investeert er geen geld in. Wel wil ons kabinet de ontwikkeling en productie van het vaccin van Janssen ‘stimuleren en faciliteren’. De productie van het vaccin zou straks in Leiden, de VS en mogelijk in Azië plaats moeten vinden. 

De vaccinontwikkelaars van Janssen en Johnson & Johnson stellen steevast dat ze zich willen inzetten voor een eerlijke verdeling van het vaccin, mocht het straks werken. Tegelijkertijd laat de Amerikaanse president Donald Trump er geen misverstand over bestaan dat hij graag eerst zijn eigen bevolking zou vaccineren tegen het coronavirus. Het zou dus zomaar kunnen dat de regering van de VS de door Janssen ontwikkelde vaccins die in Amerika worden geproduceerd, straks opeist. 

Het vaccin van Janssen is niet het enige dat al op mensen wordt, dan wel gaat worden getest. Hetzelfde geldt voor vaccins van onderzoekers in Engeland, de VS, Duitsland en China. Nog geen enkel vaccin is al zover dat bewezen is dat het mensen beschermt tegen het coronavirus.

Een groot deel van de wereldbevolking wacht met smart op een vaccin tegen corona. Onder meer omdat het opbouwen van de groepsimmuniteit traag verloopt.  Vorige week bleek uit onderzoek van bloedbank Sanquin dat slechts 5,5 procent van mensen die aan een studie deelnamen antistoffen tegen het coronavirus heeft opgebouwd. Dat zou betekenen dat zo’n 1 op de 20 Nederlanders het virus onder de leden heeft gehad.

De voorloper van Janssen Vaccines, biotechbedrijf Crucell, bedacht jaren geleden een slimme techniek, die het bedrijf tijdens deze pandemie kan ‘recyclen’. De farmaceut maakt gebruik van een verkoudheidsvirus waarvan een stukje genetisch materiaal wordt weggeknipt. Hierdoor kan het virus zich niet vermenigvuldigen en word je er dus ook niet ziek van. 

Op de lege plek stoppen de onderzoekers een stukje dna van het coronavirus terug. Wanneer het vaccin vervolgens wordt ingespoten, baant het verkoudheidsvirus zich een weg naar de menselijke cellen en laat daar een beetje corona-dna achter. Dat dna zorgt ervoor dat een specifiek eiwit het immuunsysteem mobiliseert.  

Kijk hier naar onze video's over de coronacrisis: