D66 en ChristenUnie: Zet de subsidie op de stook van biomassa stop

“Een subsidie op een vuurtje stoken”, noemt CU-Kamerlid Carla Dik-Faber het. “Een papieren oplossing. Dat geld kunnen we beter besteden aan wind en zon en de ontwikkeling van groene waterstof”, zegt D66’er Matthijs Sienot. De twee regeringspartijen willen een van de aanbevelingen uit het snoeiharde stikstofrapport van Remkes in praktijk brengen. Dat advies ligt gevoelig binnen de coalitie.

De klap dreunt nog na in Den Haag. Oud-VVD-minister Johan Remkes oordeelde maandag vernietigend over het stikstofbeleid van het kabinet. Kritiek die op een lastig moment komt, nu het coronavirus de economie onderuit heeft getrokken. Remkes advies komt er kort gezegd op neer dat het kabinet niet langer kool en geit moet sparen, natuur én economische groei.

Binnen de coalitie is stikstof een splijtzwam

Het stikstofdossier was voor de coalitie al een splijtzwam. Met name de VVD heeft moeite met verdere vergroening, het CDA vreest nieuwe beperkingen voor de boeren. De Tweede Kamer debatteert woensdag over klimaat en energie, volgende week over het eindadvies van de commissie Remkes.

Desondanks denken D66 en CU woensdag een meerderheid te krijgen voor hun motie met de afschaffing van de miljardensubsidies. Biomassa ligt al langer onder vuur, van links tot rechts in de Kamer, en ook in de wetenschap. Want zo groen is het niet. Bij het verstoken komt meer stikstof, koolstof en fijnstof vrij dan uit moderne kolen- of gascentrales, blijkt uit onderzoek. Op papier is het daarentegen klimaatneutraal, omdat de politiek dat, ook op Europees niveau, zo heeft afgesproken.

“Het is niet uit te leggen dat wij de wereld leegtrekken aan houtstromen, met subsidie, om aan een papieren doelstelling te voldoen”, zegt Dik-Faber. “Er is ook een biodiversiteitscrisis, de import van biomassa verstoort die natuurlijke balans nog veel meer.”

Biomassa is sinds het Energieakkoord van 2013 sterk gepromoot. Zonder ‘duurzame’ biomassa zal het kabinet de doelen van het Klimaatakkoord niet halen. In 2030 moet 70 procent van de stroomopwekking duurzaam zijn, terwijl de vraag naar stroom alleen maar groeit, onder meer door elektrische auto’s.

‘De lat moet hoog voor nieuwe centrales’

Het voorstel van beide coalitiepartijen komt op een moment dat provincies en gemeenten hard plannen maken om de klimaatdoelen te halen. Geef gemeenten tijdig zekerheid, zegt Sienot. “De overheid moet de lat zo hoog mogelijk leggen voor nieuwe centrales. Dan komen er andere innovatieve oplossingen boven, zoals zonnethermie, of restwarmte uit datacentra.”

Volgens het rapport van Remkes leidde de subsidieregeling tot een sterke groei van het aantal biomassa-installaties, vooral kleinere voor bedrijven en stadsverwarming. Die hoeven aan minder voorwaarden te voldoen en mogen meer emissies uitstoten dan grote centrales. De regeling zorgde daarmee juist voor extra stikstofuitstoot, aldus Remkes.

Ook het Planbureau voor de Leefomgeving uitte dit voorjaar scherpe kritiek op de miljardensubsidies. Die zorgen ervoor dat kostbaar materiaal rechtstreeks de oven ingaat, terwijl biomassa ook een hoogwaardige fossielvrije grondstof is voor de chemie en de bouw. Nederland telt nu 219 biomassa-installaties, 153 zijn – grotendeels met subsidie – in aanbouw.

Lees ook:

De stikstofuitstoot halveren, hoe moet dat?

Om stikstof te reduceren, moeten alle sectoren bijdragen, volgens de commissie-Remkes.