De rechtszaak tegen de vier mannen die worden verdacht van de ramp met vlucht MH17 wordt vandaag hervat in de extra beveiligde rechtbank van Schiphol. De inhoudelijke behandeling van de zaak is nog ver weg, het gaat om een zogeheten pro-formazitting. De zitting is vanaf 10.00 uur te volgen via een liveblog op deze website.
Van de vier verdachten laat alleen Oleg Poelatov zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten - Igor Girkin, Sergei Doebinski en Leonid Chartsjenko - hebben formeel niets van zich laten horen.
Dit zijn de verdachten van de MH17-ramp
De advocaten van Poelatov hebben sinds maart extra tijd gekregen om zich te verdiepen in het omvangrijke onderzoeksdossier om hun achterstand op het Openbaar Ministerie (OM) zo goed mogelijk te kunnen inlopen. Het OM doet al zes jaar onderzoek naar de zaak, het dossier telt inmiddels ruim 40.000 pagina's.
Te weinig voorbereidingstijd
Vanwege de omvang van het dossier zal de verdediging waarschijnlijk nog een keer om uitstel vragen, zegt Marieke de Hoon, universitair docent internationaal recht aan de Vrije Universiteit. De advocaten zullen benadrukken dat een voorbereidingstijd van een paar maanden te kort is, terwijl justitie het dossier vanbinnen en vanbuiten kent. Het is de vraag hoe de rechtbank zal omgaan met een nieuw verzoek tot uitstel, zegt De Hoon.
Het duurt waarschijnlijk nog wel even voordat de rechtbank aan de inhoudelijke behandeling van de zaak toekomt. Vandaag en de komende dagen zal het met name gaan over de wensen van het Openbaar Ministerie én de wensen van de verdediging, zegt De Hoon. Zitten er nog losse eindjes in het dossier? Waar moet nader onderzoek naar worden gedaan? Welke getuigen willen het Openbaar Ministerie en de verdediging horen? Heeft het nog zin als de rechtbank de wrakstukken van het neergehaalde toestel gaat bekijken tijdens een schouw?
Rol Oekraïne ter discussie gesteld
Aan het begin van de zaak in maart hebben de advocaten van Poelatov vraagtekens gezet bij de rol van Oekraïne zonder uitvoerig te beargumenteren wat ze daarmee bedoelen. Oekraïne zou niet alles hebben gedaan om de ramp te voorkomen. Mogelijk komt dat in de komende dagen uitvoeriger aan bod, al zullen de advocaten van Poelatov dan wel duidelijk moeten maken hoe de rol van Oekraïne van invloed is geweest voor de zaak van hun cliënt. Poelatov wordt verdacht van het binnenhalen en weer wegmaken van de BUK-raketlanceerinstallatie die werd gebruikt om vlucht MH17 neer te halen.
Zoals gezegd staan er vier verdachten terecht voor de ramp, maar het is mogelijk dat de zaken worden gesplitst. Dan zou de inhoudelijke behandeling van de zaak tegen Girkin, Doebinski en Chartsjenko alvast kunnen plaatsvinden. Het is overigens zeer onwaarschijnlijk dat de rechtbank daartoe besluit.
Voor de rechtszaak zijn diverse blokken van data gereserveerd. Van 9 maart jongstleden tot en met maart volgend jaar. De verwachting is dat de zaak langer dan dat zal duren.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 met een BUK-raket uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie 196 Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
