Laat vmbo'er gewoon naar het mbo gaan

Een paar weken geleden riep staatssecretaris van onderwijs Sander Dekker dat de overstap van het vmbo naar de havo makkelijker moet worden. Ik heb het eens overlegd met mijn vmbo-leerlingen. Het merendeel vond het geen goed plan. "De havo? Waarom zou ik? Doe mij maar mbo." Ik geef ze geen ongelijk.

Ik ben docent Nederlands van vier examenklassen in het vmbo en mentor van zo'n dertig leerlingen. Halverwege het jaar zijn er altijd weer ouders die verdwaald zijn in de zoektocht naar de beste mbo-opleiding voor hun kind. En altijd komt dan weer die vraag: "Kan ons kind niet naar de havo?"

Geen restricties meer

Ik snap ze volkomen; er is de laatste jaren een overkill aan mbo-opleidingen. Er zijn opleidingen bijgekomen die in financieel opzicht vast goed zijn voor een 'regionaal opleidingscentrum', maar ze leiden leerlingen eerder op tot werkloze dan tot volwaardig deelnemer aan de economie. En dan moet een zestienjarige vmbo'er met al die op het eerste gezicht interessante opleidingen een juiste keuze maken. Docenten, ouders en decanen doen hun best om de leerlingen in de juiste richting te sturen. Maar het jaar daarop zijn er toch altijd weer leerlingen die stoppen met hun mbo-opleiding.

Is dat erg? We moeten toch niet verwachten dat leerlingen al bewuste keuzes over hun toekomstige beroep kunnen maken op hun zestiende? Veel erger vind ik het als een leerling na het vmbo naar de havo gaat, omdat hij nog niet goed weet wat hij precies wil, instroomt in 4 havo en blijft zitten. Dat een leerling iedere dag op zijn tenen moet lopen om al het werk op de havo af te krijgen. Dat een leerling geen tijd meer heeft voor hobby's en vrienden, omdat hij iedere dag langer moet studeren.

En nu wil staatssecretaris Dekker dat er geen restricties meer zijn om een stapje omhoog te doen. Dat een 6,8 gemiddeld niet meer uitmaakt en dat een leerling gewoon kan boarden met zijn vmbo-paspoort. Het lijkt me onverstandig. Sterker nog: wat mij betreft moet iedere leerling na het vmbo verplicht naar het mbo.

Tekst loopt door onder afbeelding.

Klaar voor een baan

In het mbo leert de leerling zichzelf ontdekken. Hij komt in een nieuwe omgeving, met nieuwe klasgenoten en nieuwe uitdagingen. Hij moet werken aan groepsprojecten, moet zijn tijd beter indelen en vooral: hij loopt stage, iets waarin zij een voorsprong hebben op havisten, die nog net zo groen van school af komen als de vmbo'ers.

Als een mbo'er klaar is met zijn opleiding, is hij klaar voor een baan. Als een mbo' er klaar is, heeft hij extra bagage gekregen en kan hij met een goedgevulde koffer beslissen of hij in deze sector verder wil gaan of als hbo'er een nieuwe stap wil maken. Zonder op zijn tenen te lopen.

Dus beste ouders, laat minister Dekker maar praten over regeltjes en denk vooral zélf goed na over wat goed is voor uw kind. Wilt u hem of haar na het vmbo laten inchecken met handbagage van de havo of met een volle koffer van het mbo? In beide gevallen zal uw kind de turbulentie ervaren die nodig is om volwassen te worden, maar soms is een stap omhoog niet per se een stap vooruit. Denk aan de tenen van uw kind, doe hun gordel om en laat uw kind verantwoord vliegen. Zonder havo komt uw kind er ook wel!