Direct naar artikelinhoud
Onlusten VS

Trump richt zich meer op het geweld van activisten dan het onrecht tegen Floyd (en vele anderen)

Protestanten voor het Witte Huis.Beeld EPA

Ruim vierduizend arrestaties, een avondklok voor in totaal 45 miljoen mensen, de inzet van het leger, oproepen van Afro-Amerikaanse leiders tot vreedzaam demonstreren, niets kon de afgelopen dagen de rust terugbrengen in tientallen Amerikaanse steden.

In heel de VS, en zelfs daarbuiten, werd gedemonstreerd na de dood, vorige week maandag, van George Floyd, een 46-jarige zwarte inwoner van Minneapolis. Terwijl omstanders voor hem opkwamen en filmden, hield een politie-agent minutenlang zijn knie op zijn keel. In een aantal steden liepen de protesten in de nacht uit op plundering en brandstichting.

De woede gold niet alleen het lot van Floyd, dat sommigen een ‘lynchpartij’ noemden en aanklagers in Minnesota inmiddels ‘doodslag’, maar algemener de taaie achterstelling van zwarte inwoners van de VS, in de economie, in het rechtssysteem en in de gezondheidszorg - wat extra duidelijk werd toen zwarte Amerikanen ruim twee keer zo vaak aan Covid-19 bleken te overlijden dan witte. “We zijn het spuugzat om het spuugzat te zijn”, zo verwoordde veteraan-actievoerder Al Sharpton de wanhoop.

Een van degenen die opriep tot constructieve actie was voormalig president Barack Obama. Niet alleen vreedzaam demonstreren vindt hij nodig, maar ook het stellen van heel concrete eisen aan de justitie in je eigen woonplaats, en natuurlijk gaan stemmen in lokale verkiezingen en die voor het presidentschap.

‘Orde en gezag’

Met die laatste verkiezingen lijkt ook Donald Trump vooral bezig. In een tijd van crisis wordt van de Amerikaanse president verwacht dat hij zich vanuit het Oval Office tot het volk richt met een kalmerende, verbindende boodschap. Maar Amerikaanse media hoorden uit het Witte Huis dat veel van Trumps adviseurs vreesden dat dit zijn aanhang van hem zou vervreemden. Die stemde in 2016 onder andere op hem omdat hij ‘orde en gezag’ beloofde.

In plaats daarvan kwamen er uit het Witte Huis vooral tweets. Daarin riep Trump op tot geweld tegen plunderaars. En hij kondigde aan dat ‘Antifa’ als terroristische organisatie zal worden betiteld. Volgens hem en een aantal Republikeinse Congresleden zijn het namelijk geen boze en gefrustreerde Afro-Amerikaanse burgers, maar politieke agitatoren die voor de chaos en plunderingen verantwoordelijk zijn.

Gasflessen exploderen in de buurt van de politie van Detroit.Beeld AFP
Auto's in brand gestoken bij protesten in Los Angeles.Beeld AFP
De Nationale Garde op patrouille in Los Angeles, Californië.Beeld AFP

Aan het realiteitsgehalte van die maatregel werd meteen getwijfeld, omdat Antifa geen echte organisatie is, hoogstens een ideologie. Bovendien kan zo’n etiket volgens de Amerikaanse wet alleen op buitenlandse organisaties worden geplakt.

Maandag belegde Trump een telefonische vergadering met de gouverneurs van een aantal staten, en veegde hen de mantel uit vanwege hun volgens hem veel te slappe optreden. “Jullie moeten domineren, jullie slaan een pleefiguur als je over je hen laat lopen.” Zijn woede gold helemaal de staat Minnesota, waar Minneapolis ligt. Die werd volgens hem ‘door de hele wereld uitgelachen’.

Maar dat liet de gouverneur van Minnesota, Tim Walz, niet op zich zitten. Hij vertelde dat hij Trump had uitgelegd dat ‘machtsvertoon ter plaatse militair niet vol te houden is, en sociaal ook niet, omdat het niet de manier is waarop wij leven. Ik spreek voortdurend burgemeesters in mijn staat. Militairen in uniform op je straten zien, dat is verschrikkelijk. Wat we hier aan het doen zijn is niet de oplossing voor ons probleem. Het is hoogstens een oplossing voor een korte-termijnprobleem.’

Trump lijkt zich voorlopig op die korte termijn te concentreren. Nadat demonstranten in Washington het Witte Huis belaagden, roemde hij de ‘valse honden’ die zijn beveiligingsdienst, de Secret Service, klaar had staan. Hij klaagde dat de politie van de hoofdstad Washington niet had willen helpen. Maar die had wel geholpen, twitterde de Afro-Amerikaanse burgemeester, Muriel Bowser, vinnig terug. “Terwijl hij zich verstopt achter zijn hek, bang/alleen, sta ik zij aan zij met mensen die vreedzaam hun vrijheid van meningsuiting gebruiken na de moord op George Floyd en honderden jaren van institutioneel racisme.”

Lees ook:

De dodelijke confrontatie tussen deze twee mannen was het begin van de Amerikaanse rellen

In de Amerikaanse staat Minnesota wordt de nationale garde volledig gemobiliseerd, vanwege rellen en plunderingen na de dood van George Floyd. Die overleed nadat agent Derek Chauvin zijn knie bij Floyds arrestatie minutenlang in zijn nek zette. Wat weten we over deze mannen?