"Het beeld van pensioen is iets van de lange termijn", vertelt Arjen Vrolijk, directeur zzp Nederland Verzekeringen. "Mensen denken: daar kijk ik later wel naar."
Een belangrijke motivatie om liever gister dan vandaag werk te maken van je pensioen, zijn de nabestaanden. "Dit wordt onderschat. Als je geen pensioen hebt geregeld, is er dus ook geen nabestaandenpensioen. Zeker in jonge gezinssituaties kan dat desastreuze gevolgen hebben."
Lijfrente of banksparen
De ene zzp'er is de andere niet, benadrukt Vrolijk. De keuze voor pensioenopbouw is maatwerk. "Een van de meest voorkomende pensioenvormen is de bankspaar- of beleggingslijfrente", weet hij. Je spaart pensioen door periodiek geld in een potje te stoppen bij bijvoorbeeld een verzekeraar of bank.
Op een afgesproken moment laat je dit uitkeren. "Het voordeel is dat je ieder jaar opnieuw kunt bekijken wat je kunt missen. Het is geen verplichting. Ook een paar tientjes sparen heeft zin." Daarom een ideale vorm voor zzp'ers die relatief weinig kunnen of willen afdragen voor hun pensioen. "In de beginjaren van deze opbouwfase is het raadzaam om een aanvullende overlijdensrisicoverzekering af te sluiten voor de nabestaanden."
Je moet een behoorlijke discipline hebben om dat geld niet tussentijds aan te spreken.
Het gespaarde geld kun je niet zomaar opnemen, benadrukt Vrolijk. "Maar je hoeft hier geen vermogensbelasting over te betalen. De inleg is binnen de jaar- en reserveringsruimte aftrekbaar van de belasting. De uitkering wordt later wel belast, maar vaak tegen een lager belastingpercentage."
'Gewoon' sparen voor later kan natuurlijk ook, stelt de pensioenexpert. "Maar hier schuilt wel gevaar in. Je moet een behoorlijke discipline hebben om dat geld niet tussentijds aan te spreken."
Beleggen
Een andere optie voor pensioenopbouw is beleggen. In de praktijk zullen kapitaalkrachtige zzp'ers eerder geneigd zijn tot beleggen voor hun pensioen, vermoedt Vrolijk. "Zij lopen financieel minder risico."
Sommige mensen worden onrustig van beleggen. Vraag jezelf voor je hieraan begint af of je in staat bent naar de lange termijn te kijken.
Deze vorm is niet voor iedereen weggelegd. "Kijk eerst naar het risicoprofiel. Sommige mensen worden onrustig van beleggen. Vraag jezelf voor je hieraan begint af of je in staat bent naar de lange termijn te kijken", tipt hij. Bij het zogeheten life-cyclebeleggen wordt het risico richting de pensioendatum steeds verder afgebouwd.
Hypotheek
Voor de zzp'ers die iets kunnen kopen: "Het aflossen van de hypotheek is ook een mooie manier om te sparen voor later", aldus Vrolijk. Door het aflossen van de hypotheek minimaliseer je bijvoorbeeld kostenposten op de pensioengerechtigde leeftijd. Overigens sluit de ene pensioenvorm de andere niet uit. "Je kunt zowel een hypotheek aflossen, beleggen als lijfrentesparen."
Aan de slag
Volgens Marco Kok, financieel planner, zijn er veel drempels die maken dat zzp'ers hun pensioen uitstellen. "Het is ingewikkeld, de meeste mensen hebben geen verstand van deze materie", vertelt hij. "De tweede drempel is dat mensen een adviseur moeten inschakelen, wanneer ze er zelf niet uitkomen. Maar dit kost geld." En geld apart zetten is bovendien niet 'sexy'. "Veel mensen denken: ik leef nu."
Inzicht is cruciaal voor het maken van pensioenkeuzes, denkt Kok. "Onderzoek wat je vertrekpunt is. Het belangrijkste is te weten wat je maandelijks uitgeeft. Zo kun je inschatten wat je in de toekomst nodig hebt." Zowel Kok als Vrolijk raden aan om een kijkje te nemen op mijnpensioenoverzicht.nl. "Hier kun je eenvoudig zien wat er maandelijks binnenkomt en hoe dit er in de toekomst uitziet." Tot slot raadt Vrolijk 'pensioen-dummies' aan een afspraak te maken met een pensioenadviseur.