De schop moet de komende vijf jaar de grond in voor 80.000 sociale huurhuizen, met een maximale maandelijkse huur van 737 euro. © ANP

80.000 sociale huurhuizen versneld gebouwd met belastingkorting

Veel sneller dan verwacht hebben woningcorporaties plannen gemaakt om extra huizen te bouwen, dankzij een belastingkorting van 1 miljard euro. Het kabinet kwam vorig jaar vlak voor Prinsjesdag met die korting op de omstreden verhuurdersheffing, omdat in Nederland grote woningnood heerst.

Stefan ten Teije 14-05-20, 08:00 Laatste update: 14-05-20, 10:06

De komende vijf jaar bouwen de corporaties 80.000 sociale huurwoningen met steun van de regeling. Dat maken koepelorganisatie Aedes, Vereniging Nederlandse Gemeenten en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vandaag bekend. Aedes noemt het een ‘succesje dat gevierd mag worden'.

Sinds de introductie van de verhuurdersheffing hebben woningcorporaties ieder jaar minder nieuwe huizen kunnen bouwen. © Aedes

Voor elke betaalbare huurwoning die wordt gebouwd is een belastingkorting van maximaal 25.000 euro beschikbaar. De korting helpt om de bouw en exploitatie van een sociale huurwoning haalbaar te maken. Corporaties klagen al jaren dat ze te weinig investeringsruimte hebben omdat ze sinds 2013 een verhuurdersheffing moeten betalen die is opgelopen tot in totaal 1,7 miljard euro per jaar, een crisismaatregel die in economisch betere tijden nog niet is teruggedraaid. De sociale woningvoorraad is sindsdien met 100.000 huizen geslonken en de wachtlijsten voor woningzoekers blijven maar oplopen. In 2018 werden er slechts 13.000 nieuwe huizen gebouwd.

Bouwen in coronacrisis

De 1 miljard euro korting op de verhuurdersheffing was bedoeld voor een periode van tien jaar, maar is na vijf maanden al op. Tot 1 juli kunnen corporaties nog aanvragen doen, maar dan sluit minister Kajsa Ollongren de regeling. ‘Het is van belang dat ook in tijden van het coronavirus wordt doorgebouwd’, schrijft Ollongren aan de Tweede Kamer. ‘Het is daarom goed om te zien dat de heffingsvermindering voor nieuwbouw door woningcorporaties veelvuldig is aangevraagd. Ik zie echter geen andere mogelijkheid dan de gelegenheid voor nieuwe aanvragen binnenkort te sluiten.’

Waarnemend voorzitter van Aedes Tonny van de Ven ziet juist extra redenen om de verhuurdersheffing af te schaffen. ,,We hebben zorgen over de lange termijn, dat is bekend. Toch zijn we blij met deze korting en we hebben er maximaal gebruik van gemaakt. Dat is een klein succesje om te vieren. Laten we samen met het Rijk en de gemeenten de schouders eronder zetten en zorgen dat snel de schop de grond in gaat zodat we de plannen kunnen waarmaken.” De plannen bestaan momenteel enkel nog op papier en het blijkt telkens een uitdaging om ze waar te maken in de praktijk.

We hebben zorgen over de lange termijn, dat is bekend
Tonny van de Ven, voorzitter Aedes

Afschaffen heffing haalbaar?

Overigens wil een meerderheid van de Tweede Kamer liever af van de verhuurdersheffing, maar er is geen structurele dekking op de begroting om de belasting af te schaffen. Toch lijkt er juist dit jaar politieke ruimte te ontstaan, nu het doemscenario optreedt dat de bouw opnieuw keihard wordt geraakt door een crisis. Minister Ollongren is van plan om anticyclisch bouwen te stimuleren, oftewel tegen de conjunctuur van de economie in. Woningcorporaties staan klaar om die rol op zich te nemen. Minister Ollongren verwijst in haar kamerbrief van vandaag naar een evaluatie van de verhuurdersheffing die in juni klaar is. Het CDA ziet mogelijkheden om extra geld vrij te maken voor woningcorporaties als de conclusie is dat daardoor meer woningen gebouwd kunnen worden.