Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Politiek

Wiebes creëert z’n eigen ‘bonnetjesdebat’ – en overleeft

Belastingdienst Het zoveelste debat over de Belastingdienst werd een strijd over documenten. Wiebes redde het, maar „moet niet te vroeg juichen”.

Foto Jerry Lampen/ANP

De Tweede Kamer had een déjà-vu. Het zoveelste debat, donderdag, met staatssecretaris Wiebes (Financiën, VVD) over de uit de bocht gevlogen reorganisatie bij de Belastingdienst ontaardde in een oeverloze woordenstrijd over de officiële status van ambtelijke documenten.

Dat deed nogal denken aan de moeizame debatten met premier Rutte en inmiddels ex-minister Van der Steur over de bonnetjesaffaire. Wat stond er in bepaalde, cruciale ambtelijke stukken? Waarom heeft de staatssecretaris deze niet geopenbaard?

Wiebes zei dat het „geen officiële documenten” zijn, maar „interne notities” van de voormalige raad van bestuur. (Rutte sprak in de bonnetjes-affaire van „persoonlijke notities van een ambtenaar”.) Om ambtenaren te beschermen is het kabinetsbeleid om niet officieel vastgestelde stukken niet met de Kamer te delen. De belangrijkste conclusies ervan staan bovendien in het onderzoeksrapport dat vorige week verscheen: ja, er zijn op ambtelijk niveau waarschuwingen geweest over de financiële en operationele risico’s van de reorganisatie. En nee, die hadden de staatssecretaris niet op tijd bereikt.

Superman

De oppositie, aangevuurd door Pieter Omtzigt van het CDA, eiste met een beroep op het grondwettelijke informatierecht onverwijlde openbaarmaking. „Hoe kunnen we anders ons controlerende werk doen?” Wiebes verklaarde de bewuste documenten zelf niet gelezen te hebben. Dat liet hij aan zijn ambtenaren over – „Ik ben Superman niet.” Dus, wilde de oppositie weten, hoe kon hij beoordelen of alle relevante informatie eruit in het onderzoeksrapport terecht was gekomen?

Vijfenhalf uur later was Wiebes bereid om drie cruciale citaten voor te lezen, waarna hij op aangeven van een ambtenaar ook nog de besluitenlijst onthulde van een niet officieel genotuleerde bestuursvergadering. Wat bleek? Er stonden geen schokkende nieuwe feiten in.

Lees ook: De belastingdienst heeft te weinig verstand van belastingen

Daarmee sloeg hij munitie uit de handen van het CDA, SP, PVV en D66 om moties in te dienen waarmee de VVD-staatssecretaris het politiek meteen lastig krijgt.

Daarmee is dit voor Wiebes pijnlijke dossier voorlopig gesloten. Maar, waarschuwde SGP’er Elbert Dijkgraaf, hij moest zeker niet te vroeg gaan juichen. „Met dit kabinet weten we dat er altijd nog weer nieuwe stukken boven water kunnen komen.” Ook hij dacht terug aan de documentensoap rondom de Teevendeal.

Lees ook: Reorganisatie bij Belastingdienst onder Leijtens verder ontspoord