Vervuild Scheldewater uit Frankrijk via Kanaal Gent-Terneuzen naar Westerschelde, Franse autoriteiten lieten na België in te lichten

Al in de nacht van 9 op 10 april vond het incident plaats. Straten van Thun-Saint-Martin liepen onder, meldt dagblad La Voix du Nord. Zowel de Waalse als de Vlaamse autoriteiten zijn voor zover bekend niet door Franse collega's op de hoogte gesteld van de verontreiniging. In België is dan ook pas enkele dagen geleden tot actie overgegaan om vissterfte in de Boven-Schelde tussen de Frans-Belgische grens en Gent te voorkomen. 

Patrick Van Bockstal van De Vlaamse Waterweg spreekt van ‘een massale reddingsactie’. Tal van zuurstofbeluchters zijn in de Schelde geplaatst om vissen en andere levende organismen in de Schelde te redden. Het inbrengen van zuurstof moet ervoor zorgen dat de vuilvracht zoveel mogelijk wordt afgebroken. Dat is mogelijk, omdat het niet om een chemische verontreiniging gaat, maar een biologische.

Naar schatting 100.000 kubieke meter afvalpulp van suikerbieten is in de Schelde terecht gekomen. Het gaat om een restproduct van een suikerfabriek van de Franse multinational Tereos, Tereos d’Escaudoeuvres. De verontreiniging leidt tot zuurstofloosheid in het Schelde-water. De afvalvracht passeerde niet eerder dan afgelopen week de Frans-Belgische grens, omdat er door de droogte weinig water door de Schelde stroomt.

De verwachting is dat het vervuilde Scheldewater - dat door beluchting al minder verontreinigd moet zijn - over een paar dagen Gent zal bereiken, waarna het via de Ringvaart om de stad naar het Kanaal Gent-Terneuzen en de Westerschelde wordt geleid. Zo moet worden voorkomen dat de verontreiniging in wateren rond de stad Gent verzeild raakt, daar lang blijft ‘hangen’ en tot veel vissterfte leidt. In het Kanaal Gent-Terneuzen zal het vieze water snel verdunnen, is de veronderstelling, waardoor het weinig schade kan aanrichten. Rijkswaterstaat is ingelicht, aldus Van Bockstal van De Vlaamse Waterweg. 

Een woordvoerster van Rijkswaterstaat bevestigt dit. ,,We hebben in overleg met De Vlaamse Waterweg gekozen voor de oplossing die de minste natuurschade zal veroorzaken”, meldt zij, ,,en dat is mogelijk door het water af te voeren via het Kanaal Gent-Terneuzen. De vervuiling zal, als die op het Kanaal komt, ook al sterk verdund zijn, mede door extra water toe te voegen bij het verdeelpunt bij Evergem, vlakbij Gent.”

In 2012 was er ook al sprake van massale vissterfte in de Boven-Schelde, waarschijnlijk veroorzaakt door een lozing van een bedrijf in Wallonië. Dit bracht een schok teweeg. Het visbestand in de Boven-Schelde tot Gent was lang heel slecht en was zich net aan het herstellen.

De Vlaamse visdeskundige Johan Auwerz laat teleurgesteld weten op zijn Twitter-account: ‘Momenteel stroomt er een dodelijke vuilvracht door de Schelde. 50 km stroomop in Frankrijk brak een dam. Frankrijk laat niets weten. Gemeten zuurstofgehalte is momenteel 0 mg/l. Al dat herstelwerk voor niets.’

Het Terneuzense CDA-raadslid Guido de Moor heeft het college van B en W donderdag schriftelijk vragen gesteld over de verontreiniging. Hij wil onder meer weten in hoeverre het Scheldewater nog vervuild is, als het via het Kanaal Gent-Terneuzen wordt geloosd, en wat de gevolgen hiervan voor het milieu zijn.