Mondkapjes maken en tegelijk een betere moslim worden
Een beetje handig met een naaimachine? Maak mondkapjes! Duizenden mannen en vrouwen, onder wie veel ervaren Turkse naaiateliers, helpen vrijwillig mee en helpen zo hulpverleners buiten ziekenhuizen het risico op verspreiding van het coronavirus te verminderen.
Met een zeurend gegrom komt de naaimachine van Zeynep Göksu uit Roosendaal op gang. Ze zit in de loungehoek, thuis in de serre, en naait zojuist de lintjes aan een mondkapje. Via een videoverbinding op haar smartphone registreert ze waarmee ze bezig is. Deze zondagochtend maakt ze vier mondkapjes. Een oranje-blauw-wit-gestreept halffabricaat ligt op tafel. Dan draait ze de camera om en komt ze zelf in beeld. Tenminste, deels. Een mondkapje bedekt haar halve gezicht. “Niet zo fijn, die warme stof”, zegt ze, “Maar zo blijven de mondkapjes die ik maak hygiënisch.”
Let op: dit masker biedt géén bescherming tegen besmetting
De 48-jarige Göksu is een van de ruim honderd vrouwen en mannen die, aangemoedigd door de vrouwenvereniging van de Turkse moskeekoepel Diyanet, thuis aan het naaien zijn geslagen om het tekort aan mondkapjes op te vangen. Al bijna duizend exemplaren maakten ze voor Zorgkapjes.nl, een initiatief van Brabantse ondernemers. Zij laten duurzame mondkapjes maken die niet voldoen aan de beschermingseisen voor het ziekenhuis, maar wel te gebruiken zijn in de kraamzorg, thuiszorg, en verpleeghuizen. Mits je geen direct contact hebt met coronapatiënten. Op de site is te lezen: ‘Let op: dit masker biedt géén bescherming tegen besmetting, maar vermindert het risico op verdere verspreiding van het coronavirus.’
Door het tekort aan mondkapjes werken in heel het land mensen thuis aan de stoffen gezichtsbescherming. Verschillende organisaties moedigen mensen aan mee te helpen. "Het is niet makkelijk. En elk kapje wordt nauwkeurig gecontroleerd,” zegt Annemijn Beck van zorgkapjes.nl. Een site die, net als mondkapjesmakennederland , allerlei tips geven hoe jij zelf mondkapjes kan maken. Beck over zorgkapjes: “Wij zijn pakketjes gaan samenstellen met materialen en instructies, zodat mensen thuis konden gaan naaien. We hebben alles gedoneerd gekregen. En alles gaat gratis weg.”
Intussen hebben ze zo’n 4000 mondkapjes geleverd. En ze hebben er nog ongeveer 2500 beschikbaar.
Zelf ook aan de slag? Via deze download heb je een patroon.
Precies werkje
Vanuit een leslokaal in de Groene Moskee in Roosendaal, ook via een videoverbinding, vertelt Meral Celik, die namens de landelijke vrouwenvereniging de coördinatie doet, hoe het idee ontstond. Toen ze hoorde dat je thuis mondkapjes kon maken, dacht ze meteen aan de vele professionele naaisters die de Turkse gemeenschap telt. Licht fronsend bladert de theologe door de handleiding. “Het is een heel precies werkje – en ze worden stuk voor stuk gecontroleerd.”
Naast haar, op een ietwat gekunsteld ogende afstand vanwege de anderhalvemeterregel, zit Șefkat Koç (44). In het dagelijks leven is ze lerares Duits op een middelbare school, en als vrijwilliger doet ze de administratie bij dit project. “Ik doe het voor de verbinding”, zegt Koç. “Mooi dat ik dit kan doen voor anderen, ongeacht hun achtergrond, moslims of niet-moslims.” Celik knikt: “Allah vraagt ons niet om te oordelen, alleen maar om te helpen. Juist in de ramadan moeten we betere mensen worden. Dan word je vanzelf een betere moslim.”
Zorgpersoneel: nog te weinig mondkapjes
In veel zorginstellingen en verpleeghuizen zijn nog niet genoeg beschermende middelen tegen het coronavirus. Dat stelt NU’91, de beroepsorganisatie voor zorgpersoneel. Uit een rondvraag van NU’91 blijkt dat men zich met name in de thuiszorg onveilig voelt, omdat beschermende middelen daar niet preventief mogen worden ingezet. Het ministerie van volksgezondheid meldt dat het 130 miljoen mondmaskers in bestelling heeft. Of die Nederland allemaal bereiken en of de kwaliteit voldoende is, is niet zeker. Via een speciaal opgezette luchtbrug met Azië komen er nu vrijwel dagelijks miljoenen mondmaskers binnen.
Mannen doen ook mee
Koç mist haar leerlingen. Celik in zekere zin ook: normaal gezien geeft zij lezingen en seminars bij moskeeën, maar die zijn afgelast. Nu reist ze het land door om pakketjes met de materialen en instructies te bezorgen bij vrouwen die meedoen. En mannen, corrigeert Celik. “Die doen ook mee, heel wat Turkse mannen hebben natuurlijk een atelier voor kledingreparatie.”
Zachtjes moppert Zeynep Göksu tegen haar naaimachine die juist even dienst weigert. “Kom, je moet gewoon meedoen met mij.” Aan haar ligt het niet – ze haalde al jong haar diploma en naaien is altijd een hobby geweest. “Het is niet dat ik zeg: ik doe het uit verveling. Ik heb een man en vier kinderen die nog thuis wonen. Maar ik wil iets betekenen.”
Niet zo gezellig
Van de noodzaak van de actie is Göksu goed doordrongen. Haar moeder is besmet geraakt met corona, vertelt ze, en haar tante, die allebei in Turkije wonen. “Ze zijn weer genezen. Maar we waren heel bang natuurlijk.” En ook hier in Nederland heeft de coronacrisis haar familie al getroffen. Haar zoon, die als zelfstandige in de ict werkt, is zijn baan kwijtgeraakt. “Maar ik ben niet de enige die dit doet, he? Kun je ook opschrijven dat er nog dertien vrouwen van onze moskee zijn die meedoen? Dat is het enige wat ik wel jammer vind. Dat we niet gezellig kunnen samenkomen om aan de mondkapjes te werken.” Ze draait de camera richting de tuin, waar een paar kippen rondscharrelen. Ze moet er zelf om lachen: “Dit is nu mijn enige gezelschap.”
Lees ook:
Een virtuele iftarmaaltijd en alle tijd voor liefdadigheid; de ramadan wordt anders dit jaar
Het wordt een rare vastenmaand, zonder familiebezoek en moskeebezoek. Maar de coronavirus heeft ook een bitterzoet voordeel: er is meer liefdadigheid te doen.