Rutte en RIVM spreken zichzelf tegen

"Hoe het gehele land de verkeerde aanwijzingen van één man opvolgde...'

Na de persconferentie van het OMT op 12 maart 2020 verschenen op websites en op sociale media kanalen van duizenden instituten, evenementen en bedrijven in Nederland berichten over wat de nieuwe maatregelen van het kabinet voor gevolgen zouden hebben voor hen en hun cliënten. Geen voetbaltrainingen meer, beurzen die afgezegd werden, en scholen die met lege klassen te maken hadden. Al deze brieven en berichten begonnen met dezelfde zin: "Op aanraden van het RIVM heeft het kabinet besloten dat..." Ook Rutte liet meerdere keren tijdens de persconferentie weten dat het kabinet de adviezen van de experts opvolgde (doelend op het RIVM). Bij moeilijke vragen gaf hij het stokje direct door naar de man die naast hem stond. Maar beschikken deze mensen wel over de juiste expertise? En is het niet heel gevaarlijk wanneer het gehele land afhankelijk wordt van de adviezen van 1 man - Directeur van het Centrum voor Infectiebestrijding van het RIVM: Jaap van Dissel?

Wie namelijk terug leest in de kranten van zo'n zes weken geleden komt op 27 januari het volgende artikel tegen in RTV Noord:

Ook in Nederland moeten we er rekening mee houden dat we te maken krijgen met het coronavirus. Dat stelt het RIVM in De Telegraaf. Volgens het RIVM is de kans aanwezig dat ook in Nederland mensen ziek zullen worden. Toch zegt Jaap van Dissel van het RIVM in De Telegraaf dat we niet bang hoeven te zijn voor een grote uitbraak. 'We weten door eerdere ziektes, zoals de Mexicaanse griep, precies welke maatregelen en protocollen we moeten volgen om verspreiding te voorkomen. Als de ziekte in ons land opduikt, zal het waarschijnlijk beperkt blijven tot enkele besmettingen.'

Meneer Van Dissel weet precies welke maatregelen ze moeten volgen en denkt het aantal besmettingen op 1 hand te kunnen tellen. Wat zat hij er vreselijk naast op 27 januari.

Ook minister Bruins is er van overtuigd dat het allemaal wel mee zou vallen. Viel het u ook op hoe hij tijdens de persconferentie voortdurend naar zijn papiertje keek en geen enkele keer naar de zaal? Had hij iets te verbergen? Schaamde hij zich? Op 24 januari stond de volgende tekst in de krant:

Minister Bruno Bruins (Medische Zorg) stelt dat we ons geen zorgen hoeven te maken. Goede informatie moet ziekenhuizen, GGD’s en huisartsen helpen zich voor te bereiden voor het geval de ziekte hier opduikt, aldus Bruins.

Aangevuld met de tekst:

,,Het is mogelijk dat het in Nederland opduikt’’, zegt RIVM-woordvoerder Harald Wychgel. ,,Maar het risico is heel klein. Het virus komt vooral voor in Wuhan en er is relatief weinig reisverkeer tussen die plaats en Nederland.’’

Overigens bracht de zelfde heer Bruins op 28 januari nog de volgende mededeling:

Dit betekent dat een specialist in het ziekenhuis vanaf nu verplicht is om een patiënt die wordt verdacht van een besmetting direct bij de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst te melden.

Inmiddels is het 13 maart en wordt men verzocht bij klachten gewoon thuis te blijven en vooral niet de overbelaste dokter en GGD te bellen, en bovendien zeker niet te vragen om een corona-testkit.

Het wordt steeds duidelijker dat ons nationale crisis team de uitbraak van het Coronavirus niet had zien aankomen. Maar waar een verstandig persoon dan direct om zich heen gaat kijken om te leren van andere landen (die zoals China acht weken, of Italië twee weken op ons voor liggen) doken de Nederlandse experts nog dieper hun achterkamertjes in en besloten zij het wiel opnieuw uit te vinden - Zo gingen ze het virus "indammen" en deden ze een steekproef in Brabant om meer over het virus te weten te komen. Informatie die ze zo uit Italië of Zuid-Korea hadden kunnen halen. Terwijl ondertussen al over de hele wereld verontrustende berichten over bomvolle ziekenhuizen en oververmoeide zorgverleners binnen stromen, bereiken deze om de een of andere reden niet de oren van onze experts. Zij gaan vooral door met waar ze al zeer lang mee bezig zijn - met helemaal niets.

"We zijn er klaar voor", werd er gezegd. Maar de Nederlanders vragen zich af waarom er dan in die vijf weken (zo lang duurde het van de bekendmaking in China op 21 januari tot het arriveren van Patient Zero in Nederland op 27 februari) niet een grootse voorraad mondkapjes en handgel werd besteld. Waarom ziekenhuizen niet de beloofde trainingen voor overvolle IC's hebben ontvangen. Waarom er niet alvast een oproep is gedaan om mensen met zorg-ervaring terug te roepen. Ergens klaar voor zijn, betekent toch ook dat je je moet voorbereiden op het ergste? En dan het enorme gebrek aan testkits. Hoe is het in vredesnaam mogelijk? Het RIVM heeft nog geen enkele keer een duidelijk antwoord gegeven op de vraag hoeveel testkits we nu werkelijk (nog) in ons bezit hebben, maar het wordt steeds duidelijker dat het er absoluut niet genoeg zijn. Schandalig, want die hardwerkende zorgverleners worden nu zelf niet eens meer getest op COVID-19.

Nee, het RIVM was er totaal niet mee bezig. "Het zou wel voorbij waaien", zei Jaap van Dissel. Misschien dat het RIVM daarom op 6 februari aan Noord-Brabant nog de waarschuwing gaf om vooral geen hout te stoken in verband met ongunstig weer. Ze hadden Brabant beter een andere waarschuwing kunnen geven op dat moment. Bijvoorbeeld: "Er komt een dodelijke ziekte aan, die tijdens carnaval verspreid gaat worden, en die de capaciteit van jullie ziekenhuizen gaat overbelasten".

Zou het er mee te maken hebben dat er helemaal niemand aanwezig was op de afdeling voor Respiratoire Ziektes die aan de noodbel kon trekken? Op 7 maart zette het RIVM namelijk de volgende vacature online:

Het Centrum Epidemiologie en Surveillance van Infectieziekten (EPI) zoekt een inspirerend afdelingshoofd voor de afdeling respiratoire infecties (RES). De afdeling RES is verantwoordelijk voor de surveillance en epidemiologisch onderzoek van virale infecties van de bovenste luchtwegen zoals griep, en van virale en bacteriële infectieziekten die longontsteking kunnen veroorzaken, waaronder de meldingsplichtige infectieziekten tuberculose, legionellose, psittacose, Q-koorts en vogelgriep. Als afdelingshoofd zorg je voor de nationale en internationale positionering van de afdeling, personele zaken (o.a. werving, ontwikkeling medewerkers, samenhang team), de financiën van projecten, de wetenschappelijke kwaliteit van de producten en de inhoudelijke visie en strategie.

Misschien een beetje te laat? Maar het verklaart wel het een en ander. Het RIVM is overigens ook nog op zoek naar een enthousiaste Directeur Volksgezondheid & Zorg en een aanpakkende (Senior) Medewerker richtlijnontwikkeling/deskundige infectiepreventie. Zo! Dat zou wel fijn zijn geweest als we die een maandje of twee eerder hadden gehad.

Op 21 februari gaf de WHO (Wereld Gezondheids Organisatie) aan dat de mogelijkheden om het virus nog in te kunnen dammen in Europa heel snel kleiner werden. Het was nu of nooit. In Nederland werd het dus een nooit. Want gek genoeg kwam Rutte op 9 maart met de mededeling dat we elkaar de handen niet meer mochten schudden met als belangrijkste reden: Het indammen van het coronavirus. De schrikkeldag meegerekend was dat dus 17 dagen te laat. Ongelooflijk

Ook Jaap van Dissel is in de tussenliggende weken zijn ogen niet gaan openen. Hier een reactie op 24 februari, vier dagen voordat de eerste Corona-patiënt in Nederland werd geconstateerd.

Volgens Jaap van Dissel van het RIVM begint de ontwikkeling van het virus alleen nog maar meer te lijken op die van de griep. Het grootste deel van de patiënten heeft milde klachten aan de bovenste luchtwegen. En met name kwetsbare ouderen overlijden aan het virus. Het sterftecijfer voor de gehele corona-uitbraak ligt nu op ruim 3 procent. Dat is hoger dan de 0,5 tot 1 procent bij griep. Maar je moet er volgens Van Dissel rekening mee houden dat een belangrijk deel van de patiënten met milde klachten niet zijn getest, dus ook niet meegenomen in dat aantal bevestigde gevallen.

Het is werkelijk ongekend naïef om COVID-19 met een griepje te vergelijken. En om te zeggen dat het alleen kwetsbare ouderen raakt. En om te gaan kijken naar sterftecijfers terwijl je de correcte data helemaal niet hebt. Het is gewoon helemaal niet waar. De bewijzen uit Italië zijn veelvuldig. En vanwege een griepje worden echt niet over de hele wereld de grenzen gesloten. Maar het geloof in het RIVM en hun experts is in Nederland zo ongekend sterk, dat het bijna een religie is geworden, want meer dan de helft van de bevolking geloofde meneer Van Dissel. Op Sociale Media werd laconiek en luchtig gedaan over het virusje, en niemand wilde zien wat er ondertussen in Zuid-Korea en Japan allemaal gebeurde. De uitspraken van Jaap van Dissel waren zo krachtig, dat zelfs toen Italië hermetisch werd afgesloten en het aantal doden in tien dagen de 1000 passeerde, er nog wetenschappers in Nederland waren die zijn advies kwakkeloos opvolgden. Zo was er een Professor Helsloot, die ook veel tijd in zijn kantoor doorbracht en weinig op straat kwam, die op 12 maart de aanpak van Italië bekritiseerde:

"De reactie van Italië is heel erg dom en over de top", zegt Ira Helsloot, hoogleraar besturen van veiligheid aan de Radboud Universiteit Nijmegen, in gesprek met NU.nl. "Ze leggen nu hun totale economie plat en kunnen hun gezondheidszorg niet op peil houden, wat alleen maar meer crisis zal veroorzaken." Ook Helsloot vindt dat Nederland "verstandige" maatregelen heeft genomen. "In tegenstelling tot Italië zijn wij een rijk land met een heel goede gezondheidszorg en met een regering die luistert naar het RIVM."

Wist u dat het virus erg bang is voor rijke mensen, die luisteren naar het RIVM? Overigens klopt het ook niet, want hoewel het Gezondheidsstelsel van HEEL Italië inderdaad lager staat in de ranking dan Nederland, is dat van het rijke Noorden van het land zelfs beter dan hier bij ons. Misschien dat de vacature als afdelingshoofd bij het RIVM wel wat voor meneer Helsloot is. Hij heeft in ieder geval goede punten gescoord bij deze nieuwe werkgever.

Toen begin maart Italië op slot ging, en Duitsland en Frankrijk evenementen af gingen lasten, besloot het kabinet in crisisberaad te gaan. Samen met het OMT en dus de experts van het RIVM. Na drie uur vergaderen kwamen de draconische maatregelen waar ze Nederland mee zouden gaan redden: Geen handen schudden.

Sorry, maar dit zijn ten eerste geen maatregelen (na vele weken te hebben geroepen dat ze alle maatregelen hadden genomen, werd de eerste echte maatregel van het kabinet pas op 12 maart genomen - aflasten van evenementen), en zoals een kennis van mij goed opmerkte is dit hetzelfde als tegen een man zeggen dat hij een condoom moet gebruiken terwijl zijn vriendin al drie maanden zwanger is. Mark Rutte werd voor de zoveelste keer verkeerd ingefluisterd door zijn expert Jaap van Dissel en kwam voor de zoveelste keer tot de verkeerde conclusie.

[Update 15 maart 2020:

Op 12 maart tijdens de persconferentie gaf Rutte aan dat scholen gewoon open kunnen blijven. De Volkskrant schrijft: Rutte begrijpt dat leerkrachten zich zorgen maken. Maar sluiting van scholen zou volgens hem weinig bijdragen aan de inspanningen om de verspreiding van het virus te beperken, ook omdat kinderen geen belangrijke risicogroep vormen.

Op 14 maart werd duidelijk dat dit de zoveelste misstap was, toen niet alleen een jongen van 16 uit Breda op de Intensive Care terecht kwam met ademhalingsproblemen, maar ook bleek dat meer dan de helft van de patiënten op de IC nog helemaal niet de 50 gepasseerd was. Het raakt dus duidelijk ook jonge mensen, en zelfs kinderen.

En laten we vooral maar niet beginnen over de "geregistreerde" Corona gevallen die op dit moment op 959 staan. RTLnieuws schrijft: GGD gaat ervan uit dat er in Nederland zo'n 6000 mensen zijn besmet met het Coronavirus. Dat zei de woordvoerder van de GGD Sjaak de Gouw in Met het Oog op Morgen.

Op 2 maart werd COVID-19 bij een Delfste studente geconstateerd. Het AD schreef: Ze kan wel haar studie voorzetten, en dankzij een goed werkende wifi-verbinding wil de GGD ook verzekeren dat ze de tijd kan doorbrengen met bijvoorbeeld Netflix ‘bingen’. Best ongelooflijk waar we ons nog geen twee weken geleden druk om maakten, en dan te zien waar we nu tegen aan lopen. Einde update.]

Nederland loopt al sinds het begin van de uitbraak in Wuhan achter de feiten aan, en onderneemt alle stappen precies tien dagen te laat. Deze reactieve houding van het kabinet, dat zich volledig richt op de adviezen van de (zogeheten) experts en voor wie de economie duidelijk op 1 staat in het preferentieschema, leidt tot ongeloof bij mensen van over de hele wereld.

Beste heren Rutte, Van Dissel en Bruins, zou u misschien eens een bezoekje kunnen brengen aan het IC van het Amphia in Breda? Aan de infectie-afdeling van het ETZ in Tilburg? Of aan de afdeling respiratoire aandoeningen van het Catharina ziekenhuis in Eindhoven? Gewoon om zelf eens te ervaren hoe het er daar aan toe gaat? Zou u eens met uw respectievelijke collega's in Italië willen bellen om van hen te horen hoe de situatie nu werkelijk daar is? Zou u contact op willen met het WHO in Genève en eens willen informeren welke maatregelen u op dit moment het beste kunt nemen? Zou u uw Nederlandse hoogmoed, arrogantie en nuchterheid eens los kunnen laten en accepteren dat we in een crisis beland zijn? En zou u alsjeblieft eens uit het Binnenhof willen komen en gewoon eens in gesprek gaan met de mensen op straat? Mensen die u vandaag nog beschuldigde en waarvan u zei dat ze aan het hamsteren zijn, terwijl hier enkel sprake is van Nederlanders die besluiten om voor zichzelf te gaan zorgen. Want het wordt meer en meer duidelijk dat de overheid dit niet voor hen zal doen.

Als u eind januari de situatie in China serieus had genomen, en niet de luchtige adviezen van het RIVM klakkeloos had opgevolgd, maar wél de juiste voorbereidingen had getroffen (in plaats van ons alleen maar wijs te maken dat u dat had gedaan) dan was u misschien niet verantwoordelijk geweest voor de grootste humanitaire ramp die ons land getroffen heeft (en nog zal gaan treffen in de komende weken) sinds de Tweede Wereldoorlog.

Meneer Rutte, het is nog niet te laat, maar dan moet u nu wel echt optreden. Dan moet u nu de leider worden die u altijd heeft beweerd te zijn. Dan moet u nu de economie laten varen en voor de volle 100% voor de gezondheid van uw onderdanen gaan. U moet zo snel mogelijk de grenzen sluiten en het gehele land in een thuis-quarantaine plaatsen. China, Singapore, Zuid-Korea en Japan hebben bewezen dat dit de enige remedie is tegen verdere verspreiding en het geeft het volk duidelijkheid. In nog geen enkel Europees land is het virus onder controle. Het is heel eng, maar leer van Azië. Ja, de economie zal een klap krijgen, maar deze duurt minder lang en is minder heftig dan wanneer u de wond maar door laat etteren en het uiteindelijk allemaal uit de hand loopt. En vergeet niet, u heeft hier te maken met mensen, met The Human Factor, dus hoewel u graag een rationele keuze maakt gebaseerd op uw experts, wordt het misschien tijd juist het gevoel en het hart te laten spreken en een beslissing te nemen die voor de gezondheid van het gehele volk het beste is.

En voor u is een Lockdown waarschijnlijk de enige remedie om te voorkomen dat u straks de onnodige dood van vele, vele Nederlanders op uw geweten heeft.

Namens alle bezorgde Nederlanders

Roland Spoormaker

Hashtag #lockdownholland

Facebook Group #lockdownholland: https://www.facebook.com/groups/622854928552296/

NB: Op aanraden van enkele lezers is de titel van het stuk aangepast op 15 maart

Roland Spoomaker is afgestudeerd op Chinese geschiedenis en heeft 12 jaar in China gewoond waar hij meerdere bedrijven heeft opgezet en wegens interesse altijd vanuit een ooghoek de sociale, economische en politieke ontwikkelingen in de gaten heeft gehouden. Hij spreekt vloeiend Mandarijn en is wel bekend met de Chinese cultuur. Als China-deskundige schrijft hij analyses en opinies over China.

Vond je dit artikel interessant? Lees dan ook over de Economische Gevolgen van het Coronavirus per sector voor Nederland in mijn op 1 maart geschreven artikel: https://www.linkedin.com/pulse/holland-vs-corona-roland-spoormaker/

Bronnen:

https://www.dvhn.nl/extra/Minister-Bruins-Hoogste-niveau-waakzaamheid-in-Nederland-voor-coronavirus-25284974.html?harvest_referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.nl%2F

https://www.rtvnoord.nl/nieuws/218160/Lopend-Vuur-De-paniek-rond-het-coronavirus-waait-wel-over

https://www.bndestem.nl/binnenland/dit-doet-nederland-als-het-coronavirus-hier-opduikt~aab5d822/?referrer=https://www.google.nl/

https://www.rivm.nl/nieuws/stookalert-6-februari-2020-stook-geen-hout-in-de-provincies-zeeland-en-noord-brabant

https://www.werkenvoornederland.nl/vacatures/afdelingshoofd-respiratoire-infecties-RIVM-2020-0016

https://www.werkenvoornederland.nl/vacatures?term=RIVM

https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/politiek/artikel/5042481/rutte-corona-overleg-ministerraad-kinderen-kunnen-we-gewoon-naar

https://www.nu.nl/coronavirus/6036704/wat-als-alle-nederlandse-coronamaatregelen-tot-nu-toe-niet-werken.html

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/dit-zijn-de-gevolgen-van-de-corona-maatregelen-voor-onderwijs-cultuur-economie-en-sport~b9896774/