Manifest van 170 wetenschappers: het is een blunder als we niet groener uit de coronacrisis komen

Covid-19 ontwricht levens, maar biedt tegelijk een historische kans, betoogt een groep van 170 Nederlandse wetenschappers. Zij zien een unieke gelegenheid, om de maatschappij “radicaal duurzamer” te maken. Reken af met ‘business as usual”, bepleiten ze in een gezamenlijk manifest, dat vandaag  verschijnt. Die oproep richt zich allereerst tot politici, die beleid en visie moeten ontwikkelen voor het tijdperk na corona.

“Doortastende maatregelen” zijn nodig, aldus de academici van acht universiteiten, waaronder die in Wageningen, Leiden, Amsterdam, Utrecht en Rotterdam. Mensen kunnen een universeel basisinkomen krijgen, arme landen kunnen kwijtschelding van schulden krijgen. Zulke radicale omvormingen zijn denkbaar nu de crisis economische zekerheden ontregelt, menen ze.

De wetenschappers, hoofdzakelijk sociologen en milieuwetenschappers, roepen ook burgers op om vanaf nu andere keuzes te maken. De consument kan bijdragen aan “afname van luxueuze en verspillende” consumptie. Met de oude vanzelfsprekendheid van reis- en koopbelust leven kan worden gebroken, opperen ze. In hun manifest leggen ze de relatie tussen de uitdijende wereldeconomie en de schade van de pandemie. Die schade is groot door de “steeds maar groeiende circulatie van goederen en mensen, ongeacht de talloze ecologische problemen en de toenemende ongelijkheid die dit veroorzaakt”, betogen ze.

Lees hieronder het manifest.
Ziet u de tekst niet? Klik dan hier.

De waarde van lokale voedselvoorziening

De overheid zou bij het redden van de economie de bedrijven die milieuvriendelijk en lokaal werken een streepje voor kunnen geven. “Olie-, gas-, mijnbouw- en reclamebedrijven” horen daar niet bij. De crisis zou verder het moment zijn om te stoppen met “generieke groei”, met financiële winst als voornaamste doel.

Naast hun kritiek op de economie als “groeimachine”, komen de wetenschappers met voorstellen voor verandering. Ze zien de coronacrisis als uitgelezen moment om vaart te maken met ‘kringlooplandbouw’. Vanwege het leven rondom huis ontdekken mensen de waarde van lokale voedselvoorziening, is hun idee. Ook verdienen zorg, onderwijs en OV-diensten een betere positie, in de nieuwe orde die de academici zich voorstellen.

De academici zouden het een blunder vinden als de wereld niet groener uit de coronacrisis komt. Dat zou het risico op nieuwe milieu- en gezondheidsrampen in stand houden. De wetenschappers waarschuwen: zonder serieuze aanpassingen keert milieu- en klimaatschade op de oude voet terug. De opzienbarende milieuwinst, schonere lucht en lagere CO2-uitstoot, vanwege de coronacrisis zal “tijdelijk en marginaal” blijken, wanneer er geen politieke en economische veranderingen komen, en de maatschappij in oude patronen vervalt.

Lees ook:

Meerderheid Nederlanders ziet coronavirus ook als een kans voor het klimaat

De bezorgdheid over het klimaat is door de coronacrisis niet minder geworden, integendeel. Veel Nederlanders zien de pandemie als een kans voor een duurzamere economie.

Is het al tijd om na te denken over groene stimulering van de economie?

Nu nadenken over waar de miljarden heen moeten, om de economie weer op te bouwen, is geen luxe.