Direct naar artikelinhoud

Plicht tot installeren corona-app ‘moeilijk voorstelbaar’

Het kabinetsplan om apps in te zetten tegen de bestrijding van het coronavirus kan op gespannen voet staan met privacyregels. Een verplichting tot medewerking is juridisch moeilijk voorstelbaar, zegt advocaat Christiaan Alberdingk Thijm.

Christiaan Alberdingk Thijm (L) met Pieter Klein van RTL tijdens het kort geding tegen de ministeries van Algemene Zaken en van Economische Zaken over het openbaar maken van koopkrachtcijfers (2012).Beeld ANP

Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge zei dinsdagavond dat het idee is dat gebruikers gewaarschuwd worden wanneer ze in contact zijn geweest met een coronapatiënt. Het heeft de voorkeur dat mensen vrijwillig meewerken, maar een verplichting sluiten De Jonge en premier Rutte niet uit.

“Voorop gesteld: er is geen eenduidig antwoord op de vraag: mag dit wel of niet? Dat hangt af van de wijze waarop je zo’n app wil gebruiken,” zegt de in privacyregelgeving gespecialiseerde Alberdingk Thijm. “Uitgangspunt is dat medische gegevens alleen kunnen worden verzameld met iemands toestemming. Het is mogelijk om vanwege de volksgezondheid zonder toestemming gegevens te verzamelen. Maar dan moet het strikt noodzakelijk zijn zo’n app te gebruiken. Je moet bewijzen dat er geen andere manier is om de volksgezondheid te beschermen. Ik vraag me ernstig af of de regering daarin zou slagen.”

Zo klein mogelijke kring

Duidelijk moet zijn welke gegevens worden verzameld, van welke categorie personen en voor welke termijn. “Als anderen toegang krijgen tot de gegevens, is het van belang dat het om een zo’n klein mogelijke kring gaat en dat de gegevens binnen redelijke termijn worden gewist.”

In Singapore, China en Israël bestaan al apps die in kaart brengen wie met besmette mensen in contact is geweest. Die hebben een verplicht karakter en staan op gespannen voet met Europese privacyregels. Tech-experts en deskundigen uit de zorg uit verschillende landen zijn al enige tijd bezig om een app te ontwikkelen die op basis van vrijwilligheid wordt geïnstalleerd.

Idee is om anonieme bluetooth-technologie te gebruiken, waarbij iemand een signaal krijgt als zijn toestel enige tijd - gedacht wordt aan zeker tien tot vijftien minuten – in de nabijheid van een coronapatiënt heeft verkeerd. De persoonlijke data zouden dan niet met de regering of andere partijen worden gedeeld.

Locatiegegevens

Alberdingk Thijm zegt dat ook in dat geval de wettelijke beperkingen zouden gelden die de privacywetgeving gebiedt. “Hoe kleiner de groep mensen die de gegevens heeft, hoe beter. Maar ook als je indirect identificeerbaar bent via anderen, is sprake van verwerking van persoonsgegevens. Voor locatiegevens zijn de regels minder stringent. Maar als die worden gebruikt om iets te zeggen over je medische situatie, gaat het ook om het verspreiden van bijzondere persoonsgegevens. En dat mag in principe alleen met iemands toestemming.”