Ursula von der Leyen: Europa werkt hard aan de solidariteit
Met maatregelen die kort geleden ondenkbaar waren werkt Europa gezamenlijk aan het redden van levens en aan de economie. Dat gaat met meer solidariteit dan eerder leek, schrijft Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie.
Onze wereld staat op haar kop. Het lijkt een eeuwigheid geleden dat ons leven gewoon was. Ondertussen hebben sommigen onder u symptomen gehad, kennen velen van u iemand die ziek is en maken we ons allen zorgen om onze dierbaren.
Maar uniek aan deze situatie is dat ieder van ons ook deel uitmaakt van de oplossing: als burger, maar ook als bedrijf, als stad, regio, land – wereldwijd. Zeker, in eerste instantie leek Europa haast te zijn overvallen door een onbekende vijand, door een crisis van een ongekende omvang en snelheid. Van die valse start ondervinden we nog steeds hinder.
Maar inmiddels heeft Europa de gelederen gesloten. We weten ons gedragen door een golf van compassie in de hele Unie. De laatste weken zagen we hoe gepensioneerde artsen en verpleegkundigen gehoor gaven toen de plicht hen riep en hoe miljoenen anderen zich meldden om als vrijwilliger de helpende hand te bieden. We hebben gezien hoe restaurants maaltijden bezorgen aan uitgeputte zorgverleners, hoe designlabels nu operatiekleding maken en hoe autofabrikanten beademingsapparaten produceren.
Aanstekelijk
Die solidariteit is aanstekelijk – en onze Unie ten voeten uit. Dankzij die impuls is het echte Europa weer terug. Het Europa dat samenwerkt, omdat niemand het alleen kan. Europa laat nu zien wat het waard is. Er wordt elke dag keihard gewerkt om zoveel mogelijk levens te redden, het levensonderhoud van burgers te beschermen en onze economieën een krachtige impuls te geven.
De afgelopen weken hebben we maatregelen genomen die kort geleden nog ondenkbaar waren. Onze staatssteunregels zijn nu flexibeler dan ooit tevoren, zodat grote en kleine bedrijven de steun kunnen krijgen die zij nodig hebben. We hebben de begrotingsregels meer dan ooit versoepeld, zodat nationale en EU-middelen snel terechtkomen bij degenen die daaraan behoefte hebben. Mede hierdoor konden de EU-instellingen en de lidstaten 2,8 biljoen euro vrijmaken om de crisis aan te pakken – de krachtigste respons ter wereld.
100 miljard euro
En deze week gaat de Europese Unie nog een stap verder. We hebben een nieuwe regeling voorgesteld: SURE moet ervoor zorgen dat mensen hun baan en inkomen niet kwijtraken en moet bedrijven helpen het hoofd boven water te houden nu alles stil ligt. In het kader van deze regeling is 100 miljard euro beschikbaar om regeringen te helpen het verschil bij te passen als het bedrijf waar u werkt, voor arbeidstijdverkorting heeft moeten kiezen. En SURE kan ook zelfstandigen soelaas bieden. Dit moet mensen die in de knel komen, helpen hun huur, rekeningen, levensmiddelen te betalen, waardoor ook andere bedrijven het hoofd boven water kunnen houden.
Om meer levens te kunnen redden, hebben we ook besloten om elke euro die overschiet op de begroting van dit jaar in een noodinstrument te storten dat het gemakkelijker gaat maken om aan vitale medische apparatuur te komen en op grotere schaal te testen.
Want in deze crisis kunnen we ons geen halve maatregelen veroorloven. En dat zal zo blijven, terwijl we ons de komende jaren blijven inzetten om de economie er weer bovenop te helpen. Daarvoor zijn massale investeringen nodig, dat wil zeggen een soort Marshallplan voor Europa. Een sterke nieuwe EU-begroting moet de kern daarvan vormen. De voordelen zijn duidelijk: de EU-begroting heeft zijn sporen verdiend als het gaat om solidariteit en modernisering. Door de looptijd van zeven jaar biedt de langetermijnbegroting van de EU zekerheid voor investeerders en betrouwbaarheid voor alle betrokken partijen.
Maar net zoals de wereld er nu heel anders uitziet dan nog maar enkele weken geleden, moet dat ook voor onze begroting gelden. De eerste jaren zijn de cruciale periode waarin de door de crisis verzwakte economieën hun drijvende kracht moeten hervinden en onze unieke interne markt weer op gang moeten brengen.
Toekomstige bescherming
De vele miljarden en zelfs biljoenen die we vandaag moeten spenderen om een nog grotere ramp af te wenden, zijn een investering in onze toekomstige bescherming en zullen nog generaties lang blijven doorwerken. Daarom moeten we het geld van onze volgende begroting zo slim en duurzaam mogelijk investeren. Dat moet ons helpen in stand te houden wat ons dierbaar is, en het gevoel van verbondenheid tussen de Europese landen vergroten.
Essentieel is dat we onze middelen zo uitgeven dat ze een investering in onze toekomst vormen, bijvoorbeeld voor innovatief onderzoek, voor digitale infrastructuur, voor schone energie, voor een slimme circulaire economie en voor de vervoersystemen van de toekomst. Zo’n Marshallplan moet bijdragen tot een moderner, duurzamer en weerbaarder Europa. Onze Unie kan deze crisis te boven komen, zoals in onze geschiedenis keer op keer is gebleken.
Voor deze enorme inspanning, voor dit nieuwe Europa, is bovenal één ding nodig: dat de volkeren van Europa willen streven naar een gemeenschappelijke toekomst waarin we elkaar steun bieden.
Poolse artsen
In heel Europa zie ik vandaag ontwikkelingen die navolging verdienen en waar we trots op mogen zijn. Wat is de toekomst van Europa: dat zijn de Poolse artsen die naar Italië gaan. Dat zijn de Tsjechen die tienduizend maskers naar Spanje en andere landen sturen. Het zijn de vliegtuigen die zieken vanuit Noord-Italië naar het oosten van Duitsland brengen, en de treinen waarmee mensen over de grens naar vrije ic-bedden worden gebracht om daar te worden behandeld. Het zijn de Bulgaren die de Oostenrijkers beschermende uitrusting sturen, en de Oostenrijkers die maskers naar Italië sturen. Het is de eerste gemeenschappelijke Europese pool van medische hulpmiddelen, de beademingsapparatuur en de testkits die gezamenlijk zijn aangeschaft door bijna alle landen – van Roemenië tot Portugal – om te worden verzonden naar Spanje, Italië en elders. De kracht en de solidariteit van deze Unie zijn ook voelbaar voor de duizenden Europeanen die in Vietnam, Zuid-Afrika of Argentinië waren gestrand en nu met een Europees ticket terug naar huis vliegen.
Met elk van deze blijken van solidariteit komt Europa weer een stukje verder uit het dal. Ik weet zeker dat Europa binnen niet al te lange tijd weer op de been zal zijn. Eensgezind.
Lees ook:
In Europa moeten we één team zijn
Het is ook in het belang van Nederland om de zuidelijke EU-landen te steunen, schrijven PvdA-europarlementariër Paul Tang en Iratxe Garcia, voorzitter sociaal-democratische fractie in het Europees Parlement.