CBS vermoedt honderden extra coronadoden: ‘Sterfte in Brabant 80 procent hoger dan gemiddeld’

Het CBS signaleert dat het sterftecijfer hoger is dan de dodentallen die door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zijn gemeld. Het RIVM meldt over diezelfde periode 1008 sterfgevallen als gevolg van het nieuwe coronavirus. CBS-socioloog Tanja Traag: ,,Dat verschil komt doordat niet alle overledenen in Nederland getest zijn op Covid-19. Daardoor zullen de werkelijke aantallen aan corona overleden personen hoger zijn.’’

In week dertien (23 tot en met 29 maart) zijn er volgens het CBS 1168 mensen meer dan gemiddeld overleden in Nederland. Het RIVM meldt over diezelfde week 727 coronadoden: daarnaast zouden volgens het CBS dus nog 441 sterfgevallen te maken kunnen hebben met corona.

RIVM meldt in week 12 (16 tot en met 22 maart) 281 overledenen als gevolg van het coronavirus. Het CBS rapporteert diezelfde week 443 sterfgevallen. In die week gaat het dus om naar schatting 162 doden meer. Ook dit verschil is volgens het CBS vermoedelijk te verklaren doordat niet iedereen die overlijdt aan het coronavirus ook zo wordt geregistreerd.

Bij elkaar telt het CBS dus 603 sterfgevallen die mogelijk zijn toe te schrijven aan corona. CBS’er Tanja Traag verklaart: ,,Alles past in het beeld dat we extra sterfte zien als gevolg van corona, je kan het alleen niet met zekerheid zeggen totdat het ook echt is vastgesteld. Wij en ook het RIVM erkennen dat niet alle sterfgevallen getest worden op corona. Kijk ook naar de vele overlijdensadvertenties en de drukte bij uitvaartondernemers op dit moment. Met deze cijfers kun je een beter beeld schetsen van de sterfte op dit moment.’’

Het RIVM bevestigt dat dit instituut ‘alleen de bevestigde gevallen van Covid-19 publiceert’. RIVM-woordvoerder Loes Hartman: ,,We weten dat er meer mensen overlijden. Wij hadden ook een hogere sterfte verwacht, want er heerst nu een ziekte die sterfte veroorzaakt.’’

De totale sterfte in week 13 komt volgens het CBS uit op naar schatting 4300 personen, de week ervoor gaat het om 3575 mensen. Dat is fors hoger dan het gemiddelde sterftecijfer van 3131 in de weken ervoor. CBS-socioloog Traag: ,,Mensen zijn hun geliefde verloren, in die context is elk sterfgeval emotioneel.’’ 

Op 27 februari 2020 werd de eerste positief geteste patiënt gemeld in Nederland en op 6 maart het eerste sterfgeval door het nieuwe coronavirus. Op 11 maart heeft de Wereldgezondheidsorganisatie de uitbraak tot pandemie verklaard. Het is volgens het CBS ‘waarschijnlijk dat de sterfte nog verder oploopt’. Traag: ,,Bij eerdere griepgolven hebben we ook gezien dat de piek van de sterfte later in de griepgolf plaatsvond.’’

In 2018 vond er in Nederland ook een stevige griepgolf plaats. Het hoogtepunt lag toen tussen 5 en 11 maart, in 2018 stierven er 4092 mensen. Met naar schatting 4300 sterfgevallen in week dertien is deze coronagriepgolf daar voorbij. De laatste keer dat er in één week meer doden vielen was in januari 1945, tijdens de hongerwinter. Toen overleden er zo’n 4500 mensen per week.

De provincie Brabant is het hardst getroffen door het nieuwe coronavirus. ,,In week dertien is in Brabant de sterfte 80 procent hoger dan vergeleken met de eerste tien weken van het jaar’’, vervolgt Traag. ,,In week twaalf zag je naast Noord-Brabant ook een toegenomen sterfte in Limburg, Gelderland en Noord-Holland. In week dertien zie je dat de sterfte in Utrecht oploopt.’’

In de podcast Achter het Verhaal meer over de cijfers van het CBS:

Huisartsen trokken eerder ook al het officiële dodental in twijfel. ,,Het werkelijk aantal sterfgevallen is vermoedelijk hoger’’, betoogden huisartsen destijds. Het beleid is om alleen de overledenen mee te tellen van wie met een positieve test op Covid-19 is vastgesteld dat zij corona hadden. Maar vanwege schaarse testcapaciteit is besloten om niet meer iedereen te testen. Zo schrijven de richtlijnen sinds 10 maart voor dat familieleden van iemand bij wie een besmetting is vastgesteld niet meer getest hoeven te worden. 

Bekijk al onze video’s over het coronavirus: