Medicijnen dreigen over paar maanden op te raken door afhankelijkheid China en India

Zo heeft India een exportverbod afgekondigd voor 26 medicijnen en ingrediënten van medicijnen. De export vanuit China stokt eveneens door de corona-epidemie. Bogin, de belangenvereniging van de biosimilars en generieke geneesmiddelenindustrie Nederland, waarschuwt voor een tekort in of na de zomer. 

De productie van veel geneesmiddelen is, vanwege de prijsdruk in de afgelopen decennia, overgeheveld naar Aziatische landen. Daar zijn de loonkosten lager en de milieuregels voor chemische bedrijven minder strikt. Bogin-voorzitter Jean Hermans noemt het voorbeeld van een antibioticakuur. 

‘Goedkoper dan kauwgum’

‘De kosten daarvan moeten omlaag naar 2,50 euro. Dat is minder dan een pakje kauwgum. Dat lukt alleen als je dat ver van huis laat produceren en met een container naar Rotterdam laat verschepen.’

Wanneer de tekorten exact ontstaan, durft Geo Aldershof, directeur van BG Pharma, de bond van de farmaceutische groothandelaren, nog niet te zeggen. ‘Er zit nog wat in de supplychain. Maar als er niets meer in de voorkant wordt gestopt, komt er direct ook niets uit de achterkant. En zelfs als de voorkant direct wel weer wordt bevoorraad, kan het een tijd een tijd duren voordat die producten hier bij de apotheek zijn.‘

Volgens Hermans moeten generieke medicijnen zoals paracetamol en antibiotica zes maanden van tevoren worden besteld voordat ze nodig zijn. ‘Daarom is er nu nog geen tekort. Maar als je iets voor over drie weken wilt bestellen, dan is het niet te krijgen.’ 

Bizar vindt hij het dat in de haven van Rotterdam wel strategische reserves voor olie en andere energiebronnen zijn opgeslagen, maar niet voor medicijnen. ‘Daar hebben we eigenlijk nooit aan gedacht in de multilaterale wereld. Maar in een pandemie is het ineens een achilleshiel.’

China overheerst de markten voor penicilline, antibiotica en andere medicijnen. Chinese bedrijven hebben 90 procent van de markt voor de werkzame bestanddelen, de zogenoemde api’s (active pharmaceutical ingredients) van antibiotica, vitamine C en ibuprofen in handen. China lijkt de export van farmaceutische producten niet te blokkeren, maar door allerlei restricties in de eigen productie en distributie kunnen er nu toch tekorten in andere landen ontstaan.

Bouw een penicillinefabriek

Vooral voor de bestanddelen van antibiotica is Europa te afhankelijk geworden van China, stelt adviesbureau Roland Berger. In Europa zou een nieuwe fabriek voor de productie van penicilline een investering tussen een half miljard en miljard vergen, ook omdat die moet voldoen aan strenge normen. Die zou bijna een exclusief recht moeten krijgen om voor de hele Europese markt te produceren, omdat het anders niet rendabel is.

Peter Navarro, de handelsadviseur van de Amerikaanse president Donald Trump, stelde eerder dat China het aanbod in de mondiale farmacie naar zich toe heeft weten te trekken ‘door dezelfde oneerlijke handelspraktijken te gebruiken als in de rest van de sectoren: goedkope arbeid, weinig milieuregels en enorme overheidssubsidiëring’.