"We hebben op dit moment goed grip op de situatie", zegt Kuipers, terwijl hij daar lachend aan toevoegt: "En dat zeg ik terwijl ik te laat kom voor deze afspraak."
Kuipers, die ook voorzitter is van de raad van bestuur van het Erasmus MC in Rotterdam, doelt op de uitbreiding van de ic-capaciteit in de Nederlandse ziekenhuizen naar 2.400 bedden, de zogeheten opschalingsfase. Dit bereiken ziekenhuizen door onderlinge samenwerking, het bijplaatsen van beschikbare apparatuur en het optimaal inzetten van personeel van andere afdelingen.
Als voorzitter van het landelijke coördinatiecentrum houdt Kuipers zicht op de patiëntenspreiding en capaciteit van de Nederlandse ziekenhuizen. Het centrum is opgebouwd in het lege studiecentrum van het Erasmus MC.
In alle rust worden plannen gemaakt
In de gewelven van het Rotterdamse ziekenhuis is totaal geen sprake van hectiek. Verschillende ruimtes zijn ingedeeld als kleine klaslokalen en aan de muren hangen grote papieren waarop gegevens over het coronavirus in Nederland staan.
In een hoek van het centrum staan wat militairen met elkaar te praten. Uiteraard nemen ze de regels in acht en houden ze allemaal 1,5 meter afstand tot anderen. Ze hebben gediend tijdens missies in Irak en Afghanistan en hebben ervaring met snel handelen tijdens dit soort crisissituaties.
De militairen helpen Kuipers bij zijn werk, kijken mee hoe het coördinatiecentrum te werk gaat en grijpen in als er tijdens het proces iets misgaat, vertelt de hoogleraar terwijl hij bijna een half uur later dan afgesproken komt aanlopen. Hij was nog even telefonisch in gesprek met minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
"We hebben heel erg gekeken naar hoe Defensie dat doet als ze op missie zijn", legt Kuipers uit. "Dat is gek genoeg op dit moment dezelfde vergelijking. Defensie heeft ons erg geholpen met hoe we het moeten doen."
Kuipers kijkt niet verder dan 2.400 ic-bedden
Defensie probeert tijdens de coronacrisis waar mogelijk hulp te bieden. Defensie assisteert niet alleen Kuipers en het coördinatiecentrum, maar helpt ook met bijvoorbeeld de levering van extra beademingsapparatuur. Die machines zijn nodig om de ic-afdelingen in het hele land uit te breiden.
Voordat het aantal coronapatiënten op de ic's sterk toenam, beschikten de ziekenhuizen in Nederland over in totaal 1.150 ic-bedden. Dat moet onder toeziend oog van Kuipers dus komend weekend worden uitgebreid tot 2.400 bedden.
Op zo'n vijfhonderd van de bedden komen volgens Kuipers geen coronapatiënten te liggen. Die plekken zijn bestemd voor patiënten die acuut hulp nodig hebben, maar niet besmet zijn met het coronavirus. Hij wil het niet op zijn geweten hebben dat er voor mensen met andere ziekten dan COVID-19 geen plek is op de ic's.
"Denk aan slachtoffers van een ernstig ongeval of mensen die lijden aan hartfalen. Dat kun je niet even stoppen. Want dan haal je achteraf het net op en dan blijkt dat je coronapatiënten hebt gered, maar ook anderen hebt verloren."
De voorzitter van het landelijke coördinatiecentrum is medeverantwoordelijk voor de capaciteit op de ic-afdelingen in de ziekenhuizen. Hij wil echter niet ingaan op de vraag wat er gebeurt als die 2.400 bedden niet genoeg blijken te zijn en we in een crisisfase terechtkomen. "We concentreren ons nu op die 2.400. Natuurlijk denken we achter de schermen na over de kans dat de curve toch niet afvlakt."
"Je moet dan nadenken over allerlei verschillende mogelijkheden", licht hij toch een tipje van de sluier op. "Kunnen we dan toch nog verder groeien? Of kunnen we op basis van alle kennis die we nu hebben patiënten beter triëren (bepalen wie op de intensive care komt en wie niet, red.)? Toen de eerste patiënten hierheen kwamen, hadden we alleen data uit China en een beetje informatie uit Noord-Italië. Ondertussen weten we wat de ziekte precies is. Dit betekent dat je steeds beter kunt voorspellen wie echt baat heeft bij een ic-opname en wie niet."
Geen voorspelling over piek op intensive care
Als Kuipers wordt gevraagd hoelang hij denkt dat het coördinatiecentrum in Rotterdam nodig is, reageert hij diplomatiek: "Zolang als nodig is voor deze crisis. Ik hoop dat het snel gaat."
Eerder werd geschetst dat de piek van het aantal patiënten op de intensive care eind mei zal worden bereikt. Maar aan zo'n voorspelling wil Kuipers zich nu niet wagen. "Laten we het eerst maar per dag bekijken. Maar het is heel simpel: we zien het aantal opgenomen patiënten nog stijgen en de verwachting is dat dit zeker in de komende week nog zo zal blijven."
"Op het moment dat ze opgenomen zijn, liggen ze hier over het algemeen ten minste vier weken", vervolgt de arts, die specialist is op het gebied van maag-, darm- en leverkanker. "Als het aantal patiënten nog stijgt en ze liggen hier vier weken, reken maar door hoelang dat dan nog duurt."
Kuipers neemt uitgebreid de tijd om zijn verhaal toe te lichten, maar een woordvoerder heeft hem al meerdere keren onderbroken omdat hij door moet naar de volgende afspraak. Hij is er eigenlijk al ruim een kwartier te laat voor. Ondanks de rust die de directeur uitstraalt, blijven het hectische tijden.
Of de hoogleraar zelf bang is voor het virus? "Nee, maar ik ben me er wel bewust van. We hebben gezien dat het echt een besmettelijk virus is en dat mensen er ernstig ziek van kunnen worden. Nou is dat wel iets waar we in het ziekenhuis aan gewend zijn, maar dat bedoel ik helemaal niet stoer. Ik kom met veel mensen in contact, dus ik ben me er heel erg bewust van dat ik besmet zou kunnen raken. Maar op dit moment heb ik geen klachten."
Volg de laatste ontwikkelingen rond het virus in ons liveblog.
Het coronavirus in het kort
- Het coronavirus verspreidt zich vooral van mens op mens via nies- en hoestdruppeltjes. De kans dat je besmet raakt via oppervlakken zoals deurklinken is klein. Deze kans wordt kleiner als je vaak je handen wast.
- Je kunt de kans op verspreiding flink verkleinen door minstens 1,5 meter afstand te houden van anderen.
- Een geïnfecteerde persoon besmet gemiddeld twee à drie anderen. De voorzorgsmaatregelen zijn nodig om dit in te dammen.
- Verreweg de meeste patiënten hebben milde (griepachtige) klachten.
- Bijna alle sterfgevallen betreffen ouderen of andere kwetsbare personen, zoals hart-, long- of diabetespatiënten. Als iedereen de maatregelen naleeft, verkleint dat hun risico's.
- Lees hier welke voorzorgsmaatregelen je moet nemen.
NUjij: Uitgelichte reacties