Brabantse ic-arts Jos van Oers na piekweek: Dit is nog maar het begin

Hun hele lijf werkt om hun ademhaling op gang te houden. De borstkas trekken Covid-19-patiënten in, de schouders ver omhoog om lucht te krijgen. Bij het praten, halen ze vaak niet het einde van hun zin, vertelt de Brabantse intensivist Jos van Oers (51). 

Dat geldt voor de patiënten op de verpleegafdeling, die er nog relatief goed aan toe zijn. “De patiënten die wij moeten opnemen op de intensive care zie je vaak alleen amechtig ademen, de kunnen geen woord uitbrengen. Vaak brengen we ze meteen in slaap.”

Het Tilburgse Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis, midden in de zwaarst getroffen provincie Brabant (zo’n 30 procent van alle besmettingen), is getransformeerd tot een coronaziekenhuis. De poliklinieken zijn vrijwel uitgestorven. Stapsgewijs zijn zes afdelingen, van neurologie tot orthopedie, omgebouwd tot verpleegafdelingen voor coronapatiënten.

Samen bieden ze plek aan 120 patiënten, en die zijn bijna allemaal bezet. Zelfs huidartsen en chirurgieassistenten springen bij op deze nieuwe corona-afdelingen. Ook maakt continu een van de intensivisten een ronde, om te kijken welke patiënten door moeten naar de intensive care. “Veel van hen verslechteren binnen 24 uur zo snel dat dat nodig is”, zegt Van Oers. Een derde van de binnenkomende patiënten gaat zelfs direct naar de ic.

Pandemierooster

Op de intensive care is het hectisch, zegt hij. Er zijn nu al 46 bedden in plaats van de gebruikelijke 32, en het is de bedoeling dat dat er midden volgende week zo’n 60 zijn. “Het is een komen en gaan van ambulances, die patiënten brengen of ophalen om naar andere ziekenhuizen te vervoeren.” De twintig intensivisten krijgen hulp van zeven anesthesisten, die ook veel verstand hebben van intuberen en beademen.

Van Oers en zijn collega’s hebben sinds vorig weekend een pandemierooster. Dat betekent: elke dag een dienst van 12 uur, met na drie dagen een dag vrij. “We draaien echt voor 200 procent nu. Daar zijn we op getraind, en iedereen heeft nog reserves. Maar ik weet niet hoe het over drie weken gaat. En als dit maanden duurt, wordt het echt loodzwaar”, zegt Van Oers.

Daarbij lopen ze ook risico. “In de media is veel aandacht voor het feit dat veel patiënten ouder dan 60 of 70 zijn. Maar ik zie hier ook patiënten binnenkomen van mijn leeftijd, met een blanco ziektegeschiedenis, met kinderen”, zegt Van Oers. “Het kan een van ons treffen. Dat doet wel iets met de artsen en verpleegkundigen hier.”

Van Oers brengt een paar keer per dag een buisje in in de keel, om patiënten die in slaap zijn gebracht te helpen ademen. Dat is een moment waarop veel vochtdeeltjes uit de mond en keel van de patiënt zich verspreiden. Hij draagt wel een beschermend masker en een veiligheidsbril, maar daarmee kun je besmetting nooit helemaal uitsluiten. “Ja, ook ik maak me wel zorgen”, zegt hij.

Overplaatsen houdt een keer op

Het Brabantse ziekenhuis laat elke dag vier of vijf patiënten overbrengen naar ziekenhuizen elders in het land. “Vorige week waren we nog aangewezen op ons eigen netwerk, op gunsten van collega’s in de rest van het land. Sinds maandag worden die overplaatsingen centraal gecoördineerd, en dat gaat nu vloeiend.”

Maar, waarschuwt Van Oers: omdat in de rest van het land de patiëntenaantallen toenemen, houdt het overplaatsen een keer op. “Niemand weet precies wanneer.” En zegt hij: “Dit is pas het begin. Het RIVM zegt dat het aantal besmettingen lijkt af te zwakken. Maar het zou ook kunnen dat we nog in hetzelfde schema als Italië zitten. Dan worden de komende weken nog veel zwaarder.”

Hoe hij het volhoudt? “Ik probeer, als dat gaat, thuis met mijn vrouw en kinderen te eten. Even tv-kijken, ontspannen. En dan naar bed.”

De Nederlandse ziekenhuizen stuiten mogelijk dit weekend al op de grens van hun capaciteit. Dat blijkt uit de laatste cijfers van de intensivistenvereniging NVIC. Het aantal coronapatiënten op ic’s nam vrijdag met 112 toe tot 873. Donderdag was de groei ongeveer hetzelfde. Als dat doorzet, zijn de intensive cares uiterlijk zondag vol. Er zijn nu zeker 925 bedden voor patiënten met Covid-19, en ziekenhuizen werken aan een uitbreiding tot zo’n 1050, maar die is woensdag pas voltooid. Het kabinet overlegt met Duitsland over de overplaatsing van patiënten naar Duitse ic’s, waar meer bedden zijn.

Lees ook:

Niet god straft ons, wij straffen onszelf

Theoloog des Vaderlands Samuel Lee denkt dat de coronacrisis een aanwijzing is dat mensen terug moeten naar de bron: medemenselijkheid.