Met ongekende snelheid heeft de Europese Unie geld vrijgemaakt om haar lidstaten te helpen bij het bestrijden van de coronacrisis. Maar die snelheid gaat ten koste van een gerichte aanpak. Zo heeft Hongarije slechts een paar honderd besmettingen, maar is het één van de grootste ontvangers. Nederland komt er bekaaid van af. Wel krijgen de vissers financiële compensatie. Hoe zit dat?
Dit stuk in 1 minuut
- Op voorstel van de Europese Commissie worden de regels van een aantal Europese subsidiepotten zo aangepast dat 37 miljard euro uit de EU-begroting gebruikt mag worden om de kosten van de corona-uitbraak te dekken.
- Het Europees Parlement en de lidstaten gingen ongekend snel akkoord met het voorstel, maar die snelheid gaat ten koste van een gerichte aanpak.
- Hoeveel ‘Europees coronageld’ beschikbaar is voor een lidstaat, hangt af van verdeelsleutels uit 2013 en of de bodem van bestaande subsidiepotten niet is bereikt.
- Nederland kan op slechts 25 miljoen euro rekenen.
Lees verder
Een Noord-Koreaanse uitslag in het Europees Parlement, deze donderdag. Met 683 stemmen voor, vier onthoudingen en slechts één stem tegen ging het Parlement akkoord met een voorstel van de Europese Commissie om 37 miljard euro uit de EU-begroting beschikbaar te stellen voor het bestrijden van de coronacrisis.
Ook een Commissievoorstel om de voorwaarden van het Solidariteitsfonds van de EU te wijzigen werd door het Parlement en de Europese Raad aangenomen. Het natuurrampenfonds kan daarmee ook gebruikt worden om (kandidaat-) lidstaten die coronaschade ondervinden bij te staan.
De besluitvorming ging met een voor EU-begrippen ongekend hoog tempo: de Commissie publiceerde de twee voorstellen twee weken geleden. Ter vergelijking, volgens cijfers van het Europees Parlement duurt de wetgevingsprocedure gemiddeld 18 maanden.
Ook hoogst ongebruikelijk: waar het Parlement meestal een lange lijst amendementen aanneemt, accepteerden de Europarlementariërs dit Commissievoorstel één-op-één — zonder ook maar een letter aan te passen. De Raad van de EU, normaal gesproken ook niet wars van wensenlijsten met aanpassingen, gaf haar vereiste fiat vorige week. Eveneens zonder amendementen.
Het zijn dan ook geen normale tijden. Vincent Ketelaars, directeur van ERAC, een adviesbureau op het gebied van EU-subsidies, schatte vorige week al in dat de coronamaatregelen gemakkelijk door het Parlement zouden komen: ‘Er zal op dit moment geen enkele lidstaat of Europarlementariër in de pers willen komen met een verhaal dat ‘ie in de weg staat van een snelle reactie.’
Europees Parlement stemt per mail
Europarlementariërs stemden donderdag over het zogenaamde Investeringsinitiatief Coronavirusrespons. Omdat veel Europarlementariërs wegens coronamaatregelen thuiszaten, had het Parlement besloten om toe te staan dat leden konden stemmen per e-mail. Ze moesten een stemformulier uitprinten, een handtekening zetten en een scan of foto terugsturen. Een Duitse Europarlementariër van de Piratenpartij was vooraf al kritisch en noemde de stemmethode ‘vatbaar voor manipulatie’. Sommige Europarlementariërs publiceerde op sociale media foto’s van hun stemformulier, inclusief handtekening, wat mogelijk de deur opende voor identiteitsfraude.
Follow the Money vroeg het Europees Parlement welke maatregelen waren getroffen om fraude te voorkomen en of Europarlementariërs advies hadden gekregen over hoe ze op sociale media met hun stemformulier moesten omgaan. Een woordvoerder reageerde kort: ‘Het Bureau [een orgaan van Europarlementariërs dat over interne zaken besluit, red.] heeft besloten om deze tijdelijke methode toe te staan tot eind juli. Wat betreft beveiliging geven we, zoals je weet, nooit commentaar. Wees gerust dat aan alles is gedacht om een veilige stemming te waarborgen.’
Lees verder
Inklappen
Schuiven in de begroting
Die snelheid gaat wel ten koste van een gerichte aanpak. Die 37 miljard is namelijk geen ‘nieuw’ geld. De EU past enkel de regels van een aantal bestaande subsidiepotten aan, om er zo voor te zorgen dat het geld uit die potten mag worden gebruikt voor andere doeleinden dan oorspronkelijk gepland was.
Zo kunnen de kosten van mondkapjes en andere medische apparatuur die na 1 februari zijn gemaakt, gedeclareerd worden uit het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO) en het Europees Sociaal Fonds (ESF). Het ESF kan daarnaast gebruikt worden om werktijdverkorting te financieren. Het toewijzen van de EU-subsidies uit die fondsen gebeurt op nationaal en regionaal niveau.
Ook de voorwaarden voor het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij (EFMZV) — onder andere bedoeld om vissers onder de 40 jaar te sponsoren bij de aanschaf van hun eerste vaartuig — worden aangepast. De visserijsubsidies mogen met terugwerkende kracht vanaf 1 februari gebruikt worden om ‘financiële compensatie [te] verlenen aan vissers voor economische verliezen ten gevolge van een volksgezondheidscrisis’.
Waarom krijgen specifiek vissers steun van de EU? Niet omdat ze meer economische schade ondervinden van de corona-uitbraak dan andere beroepsgroepen: de banale reden hiervoor is dat er een EU-fonds ter ondersteuning van vissers is, en dat er nog geld in dat fonds zat dat niet aan projecten was toegekend.
De begrotingsregels van de EU staan het haar niet toe om geld te lenen; de EU kan dus niet meer geld uitgeven dan er binnenkomt. Hoewel de EU-begroting enkele ‘eigen’ inkomstenbronnen heeft, zoals invoerheffingen en boetes, komt ruim driekwart van de begroting van de lidstaten. De regeringsleiders van die lidstaten stellen elke zeven jaar een meerjarenbegroting vast, waarin ze afspreken waar de EU haar geld aan mag uitgeven en wat de verdeelsleutels moeten zijn.
De verdeling van de huidige EU-begroting is zeven jaar geleden, na traditioneel moeizame onderhandelingen, ‘in beton gegoten’ (dixit Ketelaars). Als tijdens die zevenjarige periode geld vrijgemaakt moet worden voor een nieuwe prioriteit, moet de Commissie dat bij andere potjes wegschrapen. Dat gebeurde bijvoorbeeld in 2017, toen de Commissie een voorstel deed voor een tweejarig Industrieel Ontwikkelingsprogramma voor de Europese Defensie. De benodigde 500 miljoen euro kon alleen worden vrijgemaakt door te korten op andere programma’s, zoals het satellietprogramma Galileo.
‘De flexibiliteit is gewoon niet groot in zo’n EU-begroting’, zegt Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks). ‘De enige manier om nu snel wat geld vrij te spelen, is door te kijken naar de beschikbare potjes. Het is roeien met de riemen die je hebt. Verre van ideaal, maar ik zou oprecht niet weten hoe ik het beter zou moeten doen.’
Europees Solidariteitsfonds
Het Europees Parlement stemde donderdag ook — wederom bijna unaniem — voor verruiming van het Solidariteitsfonds van de EU. Dat fonds werd in 2002 opgericht nadat overstromingen veel economische schade hadden aangericht in centraal-Europa. EU-lidstaten (en landen die onderhandelen over toetreding) die getroffen zijn door een natuurramp kunnen uit dat fonds schade declareren.
De EU-verordening waarin de regels over het fonds staan, wordt nu aangepast. Ook financiële schade als gevolg van een ‘grote volksgezondheidscrisis’ zal voortaan in aanmerking komen voor een declaratie uit het Solidariteitsfonds. Voor 2020 — en dus voor de coronaschade — is nog ongeveer 800 miljoen euro beschikbaar.
Het is echter geen noodfonds dat snel geld kan verdelen onder lidstaten. In 2008 zei de Europese Rekenkamer in een rapport dat er tussen aanvraag en uitbetaling gemiddeld 375 dagen zaten. Vorig jaar publiceerde de Europese Commissie een evaluatie van de jaren 2002-2017 en concludeerde dat het nog altijd ongeveer een jaar duurt voordat wordt uitbetaald.
Lees verder
Inklappen
Er is nog een andere factor in het spel: tijd. De ervaring leert dat wanneer het gaat over de verdeling van de EU-begroting, mooie woorden over Europese solidariteit plaatsmaken voor een gevecht om het eigenbelang. Dat liet ook de EU-top van vorige maand zien: ook na dertig uur overleggen lukte het de lidstaten niet om een akkoord te bereiken over de meerjarenbegroting voor 2021-2027. In het geval van het defensieprogramma uit 2017 duurde het zelfs ruim een jaar voor het Parlement en de Raad overeenstemming bereikten met de Commissie over hoe dat programma eruit moest komen te zien.
Het is dus niet ondenkbaar dat de drie EU-instellingen een vergelijkbare periode nodig hadden gehad als ze een geheel nieuw coronafonds hadden opgericht. ‘Wat Europa nu doet is binnen de bestaande budgetten maximaal creatief nadenken’, zegt Ketelaars. ‘Dat is ontzettend goed, maar helaas ook het enige wat de Commissie kan.’
Het gevolg van dat creatieve nadenken is wel dat het vrijgemaakte geld niet per se wordt verdeeld onder de lidstaten die economisch het hardst getroffen zijn door de corona-uitbraak, of waar het hoogste aantal besmettingen zijn. Zo blijkt uit een presentatie van de Commissie dat voor Italië via de verschillende EU-fondsen 2,3 miljard euro wordt vrijgemaakt om aan de bestrijding van de corona-uitbraak te besteden. Dat kan het land goed gebruiken, maar tegelijkertijd is er voor Litouwen — waar het aantal besmettingen slechts een fractie is van dat van Italië — bijna 1,5 miljard euro beschikbaar.
Of wat te denken van Hongarije, waar nauwelijks meer besmettingen zijn gemeld dan in Litouwen: volgens de Commissie kan dat land aanspraak maken op 5,6 miljard euro uit de ‘coronapot’.
De reden hiervoor: toen de huidige zevenjarenbegroting in 2013 werd vastgesteld, bevonden de armste regio’s van de EU zich vooral Oost- en Zuid-Europa. Daardoor hadden landen in die regio’s recht op het grootste deel van het Cohesiefonds en het EFRO — en die subsidiepotten zijn in die landen nog niet leeg.
De Europese Commissie zelf erkent in een reactie dat de verdeling van het Investeringsinitiatief Coronavirusrespons ‘misschien niet ideaal’ is, maar dat dat de prijs is van snelheid: ‘Het ontwerp en de lancering van een specifiek en doelgerichter, preciezer instrument zou meer tijd in beslag nemen’, zegt een woordvoerder. ‘Dat zou onder de huidige omstandigheden geen toegevoegde waarde hebben. Gezien de aanzienlijke financieringsbehoeften in alle lidstaten en de snel evoluerende situatie waarin corona-gevallen in alle lidstaten snel toenemen, vertrouwt de Commissie erop dat de middelen in alle lidstaten zeer relevant zullen zijn.’
25 miljoen voor Nederland
Voor Nederland is dat laatste overigens nog maar de vraag. Van de 37 miljard euro die de Commissie bij elkaar heeft gesprokkeld, ontvangt ons land slechts 25 miljoen — krap 0,07 procent van het totale bedrag. Slechts een drietal lidstaten krijgt nog minder: Oostenrijk krijgt 19 miljoen euro, Ierland 3 miljoen, en Luxemburg moet het doen met 2 miljoen.
De reden dat Nederland zo weinig krijgt, is dat de Nederlandse autoriteiten die de subsidies uit de fondsen verdelen vrijwel al het geld uit de huidige begrotingsperiode hebben toegekend. In lidstaten waar wél hoge bedragen beschikbaar zijn, hadden zich voor de corona-uitbraak simpelweg nog niet genoeg geschikte projecten gemeld. Zo laat een woordvoerder van het ministerie van Sociale Zaken, in Nederland verantwoordelijk voor het Europees Sociaal Fonds, weten dat de ‘ESF-middelen bijna geheel zijn toegekend aan projecten’. Volgens een woordvoerder van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), dat de visserijfondsen beheert, zijn er ‘vooralsnog geen wijzigingen voorzien in de reeds gepubliceerde openstellingen.’
‘Dit voorstel gaat niet over extra geld, het gaat puur over de timing van geld,’ zegt Ketelaars. Het geld uit de EU-potjes is grotendeels al toegewezen aan projecten die voor de uitbraak zijn goedgekeurd. Nederlandse ondernemers die al een subsidieaanvraag hebben lopen, zullen dus profiteren van het feit dat ze hun geld eerder krijgen: normaal gesproken zouden ze dat pas ontvangen nadat ze de gemaakte kosten hadden gedeclareerd.
Uiteindelijk is zelfs de 37 miljard euro die voor de hele EU is ingeraamd een relatief klein bedrag
Met andere woorden: het EU-coronainitiatief draagt in Nederland (een beetje) bij aan liquiditeit. Ketelaars: ‘Dat is iets wat nu natuurlijk enorm helpt met de situatie, waarbij allerlei ondernemingen op halve kracht moeten gaan draaien.’
Het bedrag van 25 miljoen voor Nederland ‘is natuurlijk echt heel weinig’, zegt GroenLinks-Europarlementariër Eickhout, zeker wanneer je het vergelijkt met de miljarden die uit Den Haag zijn aangekondigd. ‘Maar ook om even heel eerlijk te zijn, Nederland is ook een van de sterkere economische landen in de EU. Het grotere probleem zit hem bij landen die het al economisch zwaar hebben: die krijgen nog eens deze crisis eroverheen.’
Uiteindelijk is zelfs de 37 miljard euro die voor de hele EU is ingeraamd een relatief klein bedrag, vergeleken met wat nationale overheden beschikbaar stellen om de economische gevolgen van de coronacrisis te verzachten. Ook de uitbreiding van het opkoopprogramma van de Europese Centrale Bank met 750 miljard euro bevindt zich in een andere orde van grootte.
Dat beseft het Europees Parlement ook: leden van de begrotingscommissie van het Parlement stelden vorige week de maatregelen onvoldoende waren. ‘Wij zijn van mening dat de lidstaten in deze situatie bereid moeten zijn om ook nieuwe financiële middelen ter beschikking te stellen om de crisis aan te pakken en de negatieve gevolgen van de COVID-19-pandemie te helpen verminderen,’ aldus de parlementscommissie.
Maar voor nieuw geld zou daarover een akkoord bereikt moeten worden tussen de 27 EU-regeringsleiders — en een deal daarover zal zeker meer dan twee weken duren.
Dossier
Coronacrisis
De coronapandemie zet de wereld op zijn kop. Wie betaalt de rekening? En wie profiteert?
51 Bijdragen
Roland Horvath 7
Nu speelt de EU weer eens Sinterklaas zoals ze al altijd gedaan heeft met het grootste deel van haar budget van ongeveer 150 miljard per jaar. De corona virus is een zaak voor de lidstaten. En 37 miljard is een bijkomstigheid in een probleem van de schade door de stilstand van de hele maatschappij.
En de staten moeten leren het hele plaatje te zien bij een probleem en niet één dimensionaal te zijn, dus meer dan één criterium te hanteren. Zo is er bijvoorbeeld Frankrijk dat een op hok plicht heeft voor al zijn burgers. Ze moeten thuis blijven, zich niet verder dan 1 km van hun woning begeven en niet langer dan 1 uur buiten zijn. Zoiets doet men zelfs de kippen niet aan.
Straks worden veel mensen overspannen, ze moet binnen blijven in een klein appartement.
Want dames en heren, die zelf een ruime woning hebben, vinden dat normaal.
Co Stuifbergen 6
Roland HorvathKortom: de begrotings-discipline is 100%.
Nederland vist volgens het artikel niet achter het net: Nederland had de buit al binnengehaald vóór de Corona-epidemie uitbrak (op 25 miljoen na).
Dat is slim van Nederland, maar na de vette jaren komen de magere jaren.
Pieter Jongejan 7
Een actuele vraag die ik al een week geleden gesteld heb en onbeantwoord blijft is wat de Nederlandse regering gaat doen om de spaartegoeden van de Nederlanders tegen de dreigende geldontwaarding in (corona)oorlogstijd te beschermen.
Tijdens oorlogen daalt de koopkracht van het geld. Tijdens de eerste en tweede wereldoorlog daalde de koopkracht van de gulden met meer dan 50%. Dit gebeurde ook in Zwitserland met de Zwitserse frank die toen ng in de Latijnse muntunie zat.
Twintig Zwitserse franken waren in 1885 nog gelijk aan 20 Griekse drchmes, twintig Italiaanse lires en twintig Franse en Belgische franken. Een Zwitserse frank was toen iets minder waard dan 50 Nederlandse centen.
In 1999 hebben heeft Nederland (ondanks de slechte ervaringen met de Latijnse muntunie) de zogenaamd harde euro ingevoerd. Zwitserland was zo verstandig om daar niet aan mee te werken. Inmiddels in 2020 is een Zwitserse frank iets minder dan 1 euro waard. De geldontwaarding in Nederland is dus vier keer zo groot als in Zwitserland. Immers van 2 Franken voor 1 gulden naar 1 frank voor 1 euro ofwel van 1 frank naar 2 gulden.
Inmiddels is een derde wereldoorlog uitgebroken en dreigt een nieuwe inflatiegolf met zwaar negatieve reële rentes in de eurolanden.
De exportindustrie krijgt overheidsgaranties. Welke koopkrachtgaranties krijgen de
Nederlandse spaarders en gepensioneerden? Henk Krol hoor je niet en FTM evenmin.
Berend Pijlman 15
Pieter Jongejanhttps://nl.investing.com/currencies/eur-chf-historical-data
En ben je nu daadwerkelijk teleurgesteld in FTM dat ze niet ingaan op je vraag die niet direct ingaat op het artikel? Zijn je verwachtingen dan niet iets te hoog?
Pieter Jongejan 7
Berend PijlmanEen gouden twintig frank munt (of lire) bevatte minder goud dan een nederlands gouden tientje.
De geldontwaarding van de Nederland ten opzichte van Zwitserland kan als volgt worden weergegeven
1918 4,16
1920 4,48
1930 4,58
1950 2,54
1970 2,58
1980 1,86
1990 1,68
2000 1,56
2010 1,38
2020 1,11
Deze cijfers laten zien dat ik niet overdrijf. Vier maal 1,11 is immers kleiner dan de 4,58 in 1930 en nog een stuk kleiner op basis van de gouden standaard ten tijde van de Latijnse muntunie in de 19e eeuw.
Bedenk dat Zwitserland in de Tweede Wereldoorlog neutraal bleef en Nederland niet. Nu de coronacrisis is uitgebroken zouden de Nederlandse buffers ingezet moeten worden voor alleen de Nederlandse bevolking en niet zoals nu gebeurt op initiatief van Trump en Macron voor het steunen van de Franse en Amerikaanse economie. Landen zonder voldoende buffers moeten devalueren om hun economie te redden en van ons spargeld afblijven.
Berend Pijlman 15
Pieter JongejanPieter Jongejan 7
Berend PijlmanIn de jaren zestig en zeventig hadden we dank zij Keynes de hoogste economische groei uit de geschiedenis op basis van de goudwisselstandaard en vaste wisselkoersen. De hoge schulden opgelopen in de tweede wereldoorlog werden snel afgebouwd en bereikten omstreeks 1970 hun laagste niveau. Zwitserland 6% van het BBP in 1970 en Nederland minder dan 50% De wisselkoersverhouding tussen Zwitserse frank en Nederlandse gulden bleef in de periode 1950-1970 constant op 2,58.
In 1971 wordt de goudwisselstandaard door de USA eenzijdig en tegen de afspraken in opgeheven (het recht van de sterkste). De wereld wordt gedwongen om over te stappen op fiatgeld en flexibele wisselkoersen. Het gevolg is dat de kredietverlening door de financiële sector gestaag gaat groeien en de schulden steeds hoger oplopen. Eerst gaan de private schulden stijgen en daarna de overheidsschulden. En daarna?
Aan de stijging van de overheidsschulden in Zwitserland komt omstreeks 2000 (dus bij de invoering van de euro) een eind op een niveau van 55%. Nederland probeert de staatsschuld onder de afgesproken 60% te houden in de uiterst naïeve veronderstelling dat de anderen dat ook zullen doen. Niets geleerd dus van 1971.
Inmiddels zijn we dankzij de euro in een onmogelijke positie beland, waarbij de Nederlandse bevolking minstens de helft van het opgespaarde pensioengeld en lijfrentegeld dreigt kwijt te raken.
En Schinkel, Sveder van Wijnbergen en Hoogduin maar doen alsof gratis geld geen verliezers kent.
Berend Pijlman 15
Pieter JongejanJe moet ook eens naar de vraagzijde van geld kijken en niet alleen de aanbodzijde (al klopt het natuurlijk dat wanneer er meer geld wordt geprint dit een inflatoir effect heeft). Wat vergroot de internationale vraag naar een valuta? Belastingen! Wat zijn zeer verstorende factoren? Belastingparadijzen door globalisering!
Zwitserland is een notoir belastingparadijs voor de vermogenden der aarde. Veel van de wereldvaluta wordt dus omgezet in Zwitserse francs om te stallen bij Zwitserse banken met Zwitsers bankgeheim. Dus veel vraag naar francs dus hoge koers. Toen bleek dat de gouden standaard niet zo betrouwbaar was als geschetst (en daarom werd afgeschaft en niet andersom!) werd Zwitserland logischerwijs nog aantrekkelijker om geld te stallen.
Wat moet EU doen om de euro/franc wisselkoers weer meer gelijk te trekken? Belasting heffen op het vermogen van hun zeer rijke inwoners die het geld in francs in Zwitserland hebben staan. Dus het bankgeheim wegnemen. Ten eerste is het dan niet meer aantrekkelijk om geld te stallen in Zwitserland waardoor deze personen weer net zo goed elders hun bankrekening kunnen openen (of een ander belastingparadijs zoeken maar ik hou het simpel en ga er vanuit dat alle belastingparadijzen worden aangepakt), dus zullen velen hun francs verkopen, dus lagere koers. Daarnaast zullen deze mensen ineens belasting moeten betalen in euro's. Dus de vraag naar euro's stijgt dus de waarde van euro's stijgt. Dat is klassieke economie en zou zelfs Keynes begrijpen.
Pieter Jongejan 7
Berend PijlmanMe dunkt dat je dit citaat naar Christine Lagarde, Klaas Knot en Wobke Hoekstra kunt sturen.
Bloeiende (wereld)handel vereist waardevast intrinsiek geld en lag ten grondslag aan het succes van de Griekse (handels)steden. De zilveren tetradrachme werd niet alleen in Griekenland, maar ook in Azië en op Sicilië gebruikt.
Wat Keynes betreft ben ik wel met je eens dat je voor de trendmatige en dialectische economische ontwikkeling (zoals Aristoteles aangeeft) niet bij Keynes moet wezen. Dan kun je beter terecht bij Wicksell en Irving Fisher. Bij Wicksell gaat het om de wisselwerking tussen neutrale rente en marktrente. Bij Fisher om de wisselwerking tussen de vraagkant (impatience ofwel tijdsvoorkeur) en investment opportunities (productiviteitsgroei en kapitaalaccumulatie). Ook bij Fisher staat de reële rente (als verbinding tussen vraagkant en aanbodkant) centraal.
Ik ben het hartgrondig met je eens dat de invloed van belastingheffing op de economische groei het meest veelbelovende instrument is om duurzame economische groei te bewerkstelligen. Voorwaarde is wel dat centrale bankiers over een sectoraal algemeen evenwichtsmodel moeten beschikken om de te verwachten gevolgen van de verschillende vormen van belastingheffing goed in te schatten. Ik betwijfel of ze die hebben. Het verlagen van de winstbelasting leidt immers tot een lagere (negatieve) reële rente en geldontwaarding. Ik heb Klaas Knot niet horen protesteren.
Een lagere loonbelasting leidt tot een hogere reële rente
Een lagere BTW in de kapitaalintensieve sector leidt tot een lagere reële rente
Een lagere BTW in de arbeidsintensieve sector leidt tot een hogere reële rente
Een lagere winstbelasting leidt tot een hogere reële rente
Co Pater 7
Pieter JongejanDit is een belangrijke quote Pieter. Je geeft hier ondubbelzinnig aan dat geld geen onderdeel is van de economie, zo onbelangijk feitelijk, want het gaat om economie tenslotte ( Het wegmoffelen van geld, geldstelsel en banken uit economische theorieën ) Zie o.a. Geld: Felix Martin.
Het monetaire stelsel is een wereld op zichzelf en beheerst en bepaald volledig de fysieke en tastbare materiele wereld van voedsel en spullen. Geld is dus geen middel in de economie, het bepaald en beheerst volledig de economie. Ook de wijze waarop geld geschapen wordt dus. Bij Wet zoals in de Griekse oudheid dus al bekend. De Grieken waren zich zeer bewust van de gevaren die aan geld als systeem kleven. Democraite moest tegenwicht bieden aan dat gevaar.
We kunnen economie dus niet begrijpen als we het geldstelsel niet begrijpen.
Pieter Jongejan 7
Co PaterEenzelfde verhaal kun je herkennen in de Nederlandse gouden eeuw. De Amsterdamse wisselbank werd begin 1600 opgericht en zorgde voor waardevast geld. Hierdoor floreerde Nederland, terwijl andere landen zonder wisselbank en zonder waardevast geld het economisch veel slechter deden.
Waardevast geld is een noodzakelijke voorwaarde voor economisch succes. De verklaring is dat de productiviteit (arbeidsdeling) het verst doorgevoerd kan worden in een stabiele omgeving.
Geldontwaarding via een negatieve reële rente leidt tot onzekerheid, minder arbeidsdeling en dus een lagere productiviteit.
We hebben dus waardevast geld nodig. Als centrale banken daar niet voor zorgen (omdat ze onder controle staan van de financiële sector) dan moeten we terug naar intrinsiek geld zoals goud en zilver.
Eerlijk gezegd denk ik dat de meeste mensen te zwak zijn om zich niet te laten omkopen of de andere kant uit te kijken. Bedenk dat de vraag naar geld voor transactiedoeleinden zal dalen bij een krimpende bevolking. De vraag naar goud en zilver zal daar weinig last van hebben in tegenstelling tot de vraag naar fiatgeld.
Co Pater 7
Pieter JongejanMaar ik denk dat de term waardevast enige verdieping nodig heeft. Ik denk dat je dan kunt spreken over echt geld, niet in intrinsiek maar nominaal en systeem opzicht. Ten eerste is vertrouwen in geld als systeem essentieel. Het vertrouwen in een stukje papier van weinig intrinsieke waarde dus, en het vertrouwen dat het blijft bestaan in de toekomst.
Kijken we wat dieper dan betekend dat ook dat geld aan waarde gekoppeld is en dus niet ook tegelijk een schuld moet zijn. Niet hoeft te zijn. Dat is alleen van toepassing bij daadwerkelijk geleend geld. Nu is al het geld gekoppeld aan waarde ( je kunt er waarde mee kopen ) en schuld tegelijk. Mijn mening hierover is dat, dat vragen is om moeilijkheden.
zie ook deze reactie over Geld:
https://www.ftm.nl/artikelen/coronavirus-helikoptergeld?share=e9Ng%2FF%2FivDkVjtZFhM%2Fco2TFoK6UnDSitlgbe5%2Fstqu6Km%2FcbxFvgBaJHgDY#bijdrage117463
Pieter Jongejan 7
Co PaterDie kennis ontbreekt bij de centrale banken. Het bewijs? In 1991 gaf de Koninklijke Vereniging voor de Staathuishoudkunde een boekje uit onder de titel "De hoge reële rente en de Nederlandse economie met bijdragen van tal van monetair economen. En wat blijkt uit dit boekje? De keizer heeft geen kleren aan.
De belangrijkste oorzaken van de hoge reële rente worden niet genoemd.
Een groei van de arbeidsproductiviteit in de arbeidsintensieve sector (opkomst computer en pc) leidt tot een hogere reële neutrale rente. Dit in tegenstelling tot een groei van de arbeidsproductiviteit in de kapitaalgebruikende sector. Dit fundamentele inzicht in het effect van technologische ontwikkeling op de neutrale reële rente ontbrak in 1991 en ontbreekt nog steeds bij centrale banken. De loonmatiging van de jaren tachtig en de daling van de reële olieprijzen vormen ander oorzaken die niet worden genoemd door de ongeveer tien hoogleraren, die een bijdrage hebben geleverd. Dit wijst op een fundamenteel tekort aan economisch inzicht.
Waarom is dit zo verontrustend ? Het ontbrekende wetenschappelijke inzicht (het gaat hier niet om een ideologisch waardeoordeel, maar over hoe de economie in de praktijk werkt) betekent dat we een keiharde confrontatie kunnen verwachten tussen de reële economie (die gebaat is bij waardevast geld en een positieve reële rente) en de financiële (sectoreconomie, die gebaat is bij permanente geldontwaarding. Zonder wetenschappelijk inzicht wordt het onaangenaam.
Co Pater 7
Pieter JongejanHad net nog het intervieuw van Thomas Bollen en Paul Buitink gelezen over de bankrun van Thomas. De repo handel is echt een ziek gebeuren en toont aan dat het toch echt anders moet.
Het worden nog spannende tijden.
Roland Horvath 7
Pieter JongejanMaar NL vist ook achter het net bij het stimuleren van de economie. De overheid verspilt haar geld.
In de geldkringloop gaat het geld van de ondernemingen naar de consumenten, deels via de overheid.
Vervolgens keert datzelfde geld terug bij de ondernemingen als bestedingen.
Als men dus de economie wil stimuleren moet er geld gegeven worden aan de consumenten.
Steevast wordt geld gegeven aan de ondernemingen, die zo hun winst zien verhogen en hun dividenden. Verder gebeurt er niets. Dat geldt ook voor de geldcreatie van de ECB.
Als er geen productie is zoals nu moeten ondernemingen aankloppen bij de banken, niet bij de overheid. De banken zijn er om krediet te verschaffen. En als ze risico's willen vermijden, zouden de banken van heel NL aan het eind van het jaar hun winsten en verliezen samen kunnen delen. Dat is dan een uitbreiding van de functie van de bankenunie.
Telkens opnieuw wordt door de overheid geld, van de belasting betalers, gegeven aan de ondernemingen. Wat niets uithaalt. Het is een kortsluiting in de geldkringloop van ondernemingen naar consumenten en terug.
Dat gaat ook nu gebeuren want de politici en de MSM begrijpen ongeveer niets van economie.
Een ander gevolg is dat de geldhoeveelheid bij de consumenten dezelfde blijft.
Daar de koopkracht niet kan toenemen, als men de overheid haar geld verspilt aan de ondersteuning van de ondernemingen, zijn die verplicht hun prijzen te verhogen om uit de kosten te komen. Stagflatie.
Hetzelfde gebeurt als de overheid in tijden van oorlog haar geld verspilt aan wapen productie.
De consumptie prijzen stijgen.
De pensioen fondsen, die niet nodig zijn, ontwaarden onherroepelijk.
Alleen een prijsstabiliteit kan dat voorkomen. Nu zijn de gepensioneerden het slachtoffer. Hun pensioenen worden verminderd. Hun pensioen wordt verspild aan het ondersteunen van nodeloze fondsen.
Bart Koppers 2
Roland HorvathC. Tamsyn 4
Pieter JongejanDe Koepel Gepensioneerden vraagt minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken) per brief voor overleg over compensatiemaatregelen bij eventuele kortingen. De organisatie vraagt daarbij extra aandacht voor de sociale en financiële gevolgen voor ouderen die succesvol behandeld zijn door het virus en na die behandeling nog langdurig of zelfs levenslang extra zorg nodig hebben.
De Nederlandse pensioenfondsen hebben de laatste weken flinke klappen gekregen door de wereldwijde angst voor het coronavirus. Door onrust op de financiële markten deden de fondsen minder goede zaken met hun beleggingen. Hun financiële positie is aanzienlijk verslechterd, waardoor de dreiging van kortingen groter is geworden. Ook de aanhoudende lage rente zit de pensioenfondsen dwars.
De Koepel Gepensioneerden vertegenwoordigt direct bijna 300.000 gepensioneerden en naar eigen zeggen indirect alle 3 miljoen gepensioneerden. Bij de organisatie zijn meer dan 150 organisaties aangesloten.
Bron Leeuwarder Courant.
Gerrit Zeilemaker 6
C. TamsynC. Tamsyn 4
Gerrit ZeilemakerJosette van Os 3
Pieter JongejanArne van der Wal 10
Pieter JongejanElmar Otter 6
Pieter JongejanPieter Jongejan 7
Elmar OtterOf blijven we pretenderen dat gratis geld geen slachtoffers kent? In dat geval geldt sauve qui peut, oftewel laat iedereen maar zoveel mogelijk zijn koopkracht zien te redden nu het nog kan. Moet ik hier nog uitleggen dat je een bankrun beter kunt voorkomen?
Kortom er moet niet alleen een crisisplan voor de exportsector komen en voor de binnenlands sector, maar ook voor het behoud van de koopkracht van de Nederlandse spaarbuffers. Hoe voorkom je dat die worden weggeroofd door andere landen en door de aandeelhouders van vooral de financiële sector? Bail in via gedwongen aandelenemissies? Nationalisaties? Het laten opkopen van de aandelen van AirFrnce /KLM door de ECB, waarna Frankrijk zeggenschap krijgt over de KLM en Nederland?
Wat ix het plan? De aandelenkoersen gaan door het plafond terwijl de pensioenen, lijfrentes en spaartegoeden via negatieve reële rentes al jaren achtereen steeds minder waard worden.
Moeten we uit de euro of kunnen we in de euro blijven en toch ons spaargeld in veiligheid brengen? Dat is de vraag die nu beantwoord moet worden. Zo niet dan kun je chaos en dictatuur verwachten.
Annemiek van Moorst 11
"Het coronavirus houdt hard huis in vooral Italië en Spanje en heeft hun economieën op de knieën gebracht. Voorafgaand aan de top vertelden Italiaanse diplomaten hun Europese collega’s dat het euroland ‘blut’ is en zonder steun van het buitenland ten onder gaat, zegt een hooggeplaatste bron in Brussel.
Italië wil daarom toegang hebben tot het euronoodfonds ESM, dat nog €410 mrd ter beschikking heeft. Rome stelt daarnaast voor dat alle eurolanden gezamenlijk schuldpapier gaan uitgeven om geld op te halen om hun zorgsector, economie en bedrijfsleven te stutten. Spanje wil dit ook en de twee worden – wat betreft hun pleidooi voor eurobonds - gesteund door zeven andere lidstaten, waaronder Frankrijk.
Eurobonds
Maar onder meer Nederland en Duitsland vinden het nog veel te vroeg om het ESM-fonds in inzetten."
https://fd.nl/economie-politiek/1339513/eu-strijd-over-aanpak-coronacrisis-escaleert?utm_source=nieuwsbrief&utm_campaign=fd-ochtendnieuwsbrief_
C. Tamsyn 4
Annemiek van MoorstOnbegrijpelijk weer dat geld, geld geld en nog eens geld. Een mensenleven heeft minder waarde dan geld ongelooflijk gewoon. Deze wereld is zo ziek en zo verrot dat je moet huilen als je er alleen maar aan denkt.
Henk Zoer 7
C. TamsynWe moeten af van dat bankenmonopolie. Geldschepping hoort in het publieke domein thuis, zonder winstbejag. Zodat geld zijn waarde behoudt (inflatie 0), pensioenen gered worden, rente naar een normaal niveau gaat zodat sparen weer zin heeft enz.
Wees voorstander van een bewaarbank zoals voorgesteld is door Alkaya in de tweede kamer. Eis van je politieke partij dat ze vóór stemmen. Een bewaarbank is een eerste stap op weg naar een stabielere samenleving.
C. Tamsyn 4
Henk ZoerHenk Zoer 7
C. Tamsynhttps://www.youtube.com/watch?v=Jogq13Pu8N8
Iedereen die meent dat de gepensioneerden de pot leegeten hebben geen verstand van stuwmeren. Degenen die menen dat de pensioenfondsen moeten rekenen met een heel lage rekenrente trouwens ook niet. Waanzin waar ze nu mee bezig zijn. Korten hoeft niet!
C. Tamsyn 4
Henk ZoerIedereen die meent dat de gepensioneerden de pot leegeten hebben geen verstand van stuwmeren.
Helemaal eens!
Elmar Otter 6
C. TamsynC. Tamsyn 4
Elmar OtterFrans Drijvers
C. TamsynC. Tamsyn 4
Frans DrijversArne van der Wal 10
Annemiek van MoorstMarc Fahrner 7
Rare wereld.
Peter Teffer 3
Marc FahrnerMarc Fahrner 7
Peter TefferAnnemiek van Moorst 11
C. Tamsyn 4
Annemiek van Moorsthttps://www.nrc.nl/nieuws/2020/03/26/noodwet-om-zonder-bemoeienis-te-regeren-a3995068
Niek Jansen 9
Annemiek van MoorstPeter Teffer 3
Annemiek van MoorstAnnemiek van Moorst 11
Peter TefferStrakes krijgen we ook nog Albanië erbij om geopolitieke redenen, ook een maffiastaat.
Peter Teffer 3
Annemiek van MoorstDat heeft het Hof van Justitie in 2018 ook nog eens benadrukt in een uitspraak over Brexit: "Daar een staat niet kan worden gedwongen om tegen zijn wil toe te treden tot de Unie, kan hij dus ook niet worden gedwongen om zich tegen zijn wil terug te trekken uit de Unie." http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?docid=208636&mode=req&pageIndex=1&dir=&occ=first&part=1&text=&doclang=NL&cid=1846620
De andere lidstaten kunnen wel sancties treffen en bijvoorbeeld een lidstaat stemrecht ontnemen. Dat is de zogenaamde artikel-7-procedure. De Europese Commissie heeft gevraagd om artikel 7 toe te passen op Polen, het Europees Parlement bij Hongarije. Het is echter de Raad van de EU (waar vertegenwoordiger van de nationale regeringen zitten) die een besluit hierover telkens uitstelt. Zie daarover bijvoorbeeld dit artikel: https://euobserver.com/justice/147539
Annemiek van Moorst 11
Peter TefferElmar Otter 6
Annemiek van MoorstC. Tamsyn 4
Peter TefferSicco Kamminga 4
Annemiek van MoorstAnnemiek van Moorst 11
Sicco KammingaC. Tamsyn 4
Sicco KammingaMichel Philipsen 2
Er staat geschreven dat sommige landen met relatief weinig coronabesmettingen, relatief veel geld krijgen toegewezen.
Hier gaat toch niet om het aantal besmette mensen maar om de grootte van de deuk die de economie van het betreffende land oploopt?
Ik kan me voorstellen dat het aantal besmettingen zelfs omgekeerd evenredig is aan de grootte van de economische krimp.
Wanneer je in een vroeg stadium een land compleet 'op slot' doet, lijd je meer economische schade maar verminder je mogelijkerwijs wel het aantal besmettingen.
Peter Teffer 3
Michel Philipsen