Om het coronavirus buiten de deur te houden, hebben Aboriginals in Australië de toegang tot hun gemeenschappen beperkt. Alleen mensen die er een essentiële rol vervullen mogen er naartoe reizen. De Nederlandse Kevin Buiting en Laura Jane van Dijk wonen en werken in zo’n gemeenschap. Ze kunnen er niet weg: "Voorlopig blijven we hier."
Na een rondreis van een klein jaar reden Kevin en Laura Jane afgelopen september het Australische plaatsje Kalumburu binnen. "Het is zo afgelegen, je bent hier omringd door de natuur", vertelt Kevin. "Met de inwoners hadden we al snel contact, we hadden er een goed gevoel bij."
Het stel werkt voor de Kalumburu Aboriginal Cooperation, een organisatie die onder meer naschoolse activiteiten organiseert voor jongeren. Sporten, vissen, kamperen, kunst maken - het is een slechts een greep uit de activiteiten die er georganiseerd worden. Laura Jane: "Het programma is ontwikkeld om sociale en mentale steun te bieden aan de gemeenschap en zo ook criminaliteit aan te pakken."
Daar komt nu een nieuwe verantwoordelijkheid bij: voorlichting geven over hoe je jezelf kunt beschermen tegen het coronavirus. Laura Jane heeft een master in Global Health en geeft bijvoorbeeld een workshop over handen wassen: "We gaan van deur tot deur en laten zien hoe je goed je handen wast. Ik heb een speciale kit waarbij je spul op je handen doet, en dan kan je met een lampje zien hoeveel bacteriën erop zitten."
Zo sloopt zeep het coronavirus van je handen
Gestolen generaties
Aboriginals zijn de oorspronkelijke bewoners van Australië. Tijdens de genocide onder het Britse koloniale bewind vonden honderdduizenden van hen de dood. Onder andere door massale moordpartijen door de kolonisten, maar ook door ziektes uit Europa die op het Australische continent verspreid werden.
Zo'n 100 jaar geleden ontvoerde de Australische regering kinderen uit de aboriginalgemeenschappen en bracht ze onder bij witte gezinnen. Het effect van die zogenoemde gestolen generaties wordt nog steeds gevoeld in die gemeenschappen.
Een van de gevolgen zijn de gezondheidsproblemen onder de oorspronkelijke bevolking. Ruim de helft kampt met een chronische aandoening, zoals lever- of longproblemen of diabetes. Veel Aboriginals behoren dan ook tot de risicogroep voor wie het coronavirus erg gevaarlijk kan zijn. Een kwart van de Aboriginals, zo'n 120.000 mensen, woont ook nog eens in afgelegen gebieden.
Voor een belangrijk deel heeft dat te maken met sociale en economische uitsluiting, maar er zijn ook zorgen over het gebruik van tabak: "Veel mensen roken hier al vanaf jonge leeftijd", zegt Kevin. "Bovendien worden sigaretten vaak gedeeld. En uit een pan thee wordt hier door meerdere mensen gedronken."
Familie verliezen
In de deelstaat West-Australië, waar Kalumburu ligt, zijn tot nu toe 205 coronabesmettingen vastgesteld. In heel Australië ligt het besmettingscijfer op 2423, acht mensen zijn aan het virus overleden.
"Mensen zijn bang", vertelt Kevin. "Ze zeggen: 'als het hier komt, dan moet ik me erop voorbereiden dat ik familie zal verliezen'. Sommigen maken al plannen om de 'bush' in te trekken, mocht het hier echt misgaan."
Dagelijkse update
Wil jij iedere middag een selectie van het belangrijkste nieuws en de opvallendste verhalen in je mail? Meld je dan nu aan voor de dagelijkse update.
Om te voorkomen dat het virus aboriginalgemeenschappen bereikt, hebben veel lokale overheden besloten de gebieden te vergrendelen. Alleen mensen met een beroep van essentieel belang, zoals zorgpersoneel en politie, mogen naar binnen. Kevin: "We zitten hier zo geïsoleerd van alles en iedereen, dat maakt het veilig."
600 kilometer van ziekenhuis
Maar mocht het virus er toch doordringen, dan kan dat voor grote problemen zorgen. "In de lokale kliniek is geen intensive care en geen beademingsapparatuur", zegt Laura Jane. "Wie intensieve zorg nodig heeft, moet 600 kilometer reizen."
Een tijdlang hebben ze getwijfeld of ze, nu het coronavirus Nederland platlegt, naar huis moeten keren. Maar er zijn nauwelijks opties: vluchten worden geannuleerd, luchtruimen zijn gesloten en ticketprijzen schieten de lucht in. Contact met familie en vrienden houden ze via sociale media, op hun blog houden ze de ervaringen van hun reis bij. Er zit niets anders op, zegt Kevin. "Voorlopig blijven we hier."
