Overheid zaait verwarring voor ondernemers: 'Het kost ons heel veel geld'

Voor de duidelijkheid: de datum van 1 juni geldt vooralsnog alleen voor evenementen met een vergunnings- en meldplicht. Dat zijn, grof gezegd, bijeenkomsten waar iedereen naar toe kan komen, zoals festivals als Koningsdag of een Bevrijdingsfestival, of een circus of theatervoorstelling op straat. 

De rest van de maatregelen geldt in ieder geval tot en met 6 april. Uiterlijk op die dag wordt bekend of ze worden verlengd en zo ja, tot welke datum.

Verwarring over data

Na de persconferentie van afgelopen maandag concludeerden veel toehoorders dat de datum van 6 april was verschoven naar 1 juni. Men hoorde: samenkomsten verboden, en ging er logischerwijs vanuit dat dit voor alle samenkomsten gold.

"Dat betekent dat alle samenkomsten bijeenkomsten en evenementen worden verboden en dat is tot 1 juni", zei minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid maandag. In een bericht op Rijksoverheid dat 's avonds online werd gezet staat: Alle bijeenkomsten worden verboden tot 1 juni (in plaats van 6 april), ook met minder dan 100 mensen.

Maatregelen uitgelegd

Inmiddels is er een nieuw bericht waarin de maatregelen worden uitgelegd. Onderaan het bericht staat: de maatregelen 2 t/m 7 zullen uiterlijk 6 april worden heroverwogen. Dit zijn regels voor onder meer horeca, winkels, uitvaarten, contactberoepen en vakantieparken. Kortom: alle mogelijke plekken of bijeenkomsten waar mogelijk veel mensen samen komen op evenementen op de openbare weg ná. Dat is namelijk maatregel 1, en die geldt dus tot 1 juni. 

Duidelijkheid 

"Dat er enige verwarring is geweest kan ik best begrijpen", zegt woordvoerder Lodewijk Hekking van het ministerie. "We proberen het zo duidelijk mogelijk te omschrijven en hopen dat het nu wel duidelijk is. De maatregelen die er nu zijn, kunnen altijd verlengd worden. Niemand kan voorspellen hoe dat loopt."

Hekking kan wel uitleggen hoe het ministerie kwam tot de datum van 1 juni. "Dat is echt voor evenementen waarvan mensen nu al lang bezig zijn met de voorbereiding. Denk aan Bevrijdingsdag, Koningsdag. In een ideale wereld zou je tegen die tijd misschien weer open kunnen doen, maar die organisatoren vroegen gewoon om duidelijkheid. En dus werd het 1 juni." Hekking benadrukt dat het ministerie daarbij vooruitloopt op de zaken.

'Wij leven van bijeenkomsten'

Ondernemers geven, net als veel mensen op social media, aan de presentatie van de maatregelen onduidelijk te vinden. "De manier waarop het wordt geformuleerd vind ik erg ambigu. Je kan uit die persconferentie alleen concluderen dat bijeenkomsten, ook onder de honderd man, geschrapt worden", zegt Yoeri Albrecht, directeur van debatcentrum De Balie. "Wij leven van die bijeenkomsten."

De Balie heeft er naar aanleiding van de persconferentie van maandag voor gekozen om alle geplande evenementen tot 1 juni af te zeggen. "Dat is ons hele seizoen. Dan gaat het om 150 live events, plus 5 tot 7 filmvoorstellingen per dag. Dat annuleren of verplaatsen is een enorme opgave, en het kost ons heel veel geld", zegt Albrecht. "Wij moeten het toch hebben van kaartverkoop en de horeca."

De directeur baalt van de onduidelijkheid. "Als het tot 6 april duurt is het voor ons een erg zware dobber, maar als het juni wordt kan het voor De Balie wel eens de nekslag betekenen. Dat is erop of eronder en het geldt voor wel meer ondernemers. Het is cruciaal dat de communicatie daarover duidelijk is", zegt Albrecht.

'Niet goed over communicatie nagedacht'

Volgens communicatie-expert Lars Duursma is het 'een groot probleem' als dit soort onduidelijkheid ontstaat. "Gisteren kwam er drie keer een update met steeds tegenstrijdige communicatie. Dat kan echt niet, zeker als hele bedrijfssectoren onnodig kapot kunnen gaan door deze maatregelen”, zegt hij stellig. "Er zijn veel trainingsbureaus, artiesten, mensen in de cultuursector die alles hebben afgelast voor de komende tijd."

Er gaat tijdens de coronacrisis veel goed in de communicatie van de Rijksoverheid en het RIVM, vindt Duursma. "Maar met de laatste twee persconferenties veroorzaken ze onduidelijkheid. Het lijkt alsof er lang over vergaderd is, maar niet goed over nagedacht hoe het naar buiten gecommuniceerd zou worden."

Hou het simpel, zorg dat het helder is

Als communicatiedeskundige adviseert hij om het extreem simpel te houden. "Je moet kristalhelder onderscheid maken tussen welke maatregelen voor wie gelden tot 6 april, en wie er dan waarom onder de regeling tot 1 juni vallen. Op het moment dat je begint met vergaderen daarover, moet je je communicatiestrategie al klaar hebben. En je Q&A ook."

Op het moment dat een onderdeel van het beleid nog niet volledig is uitgewerkt, dan moet de overheid dat zeggen, vindt Duursma. "En aangeven wanneer er wel duidelijkheid over komt. Maar je kan niet doen alsof het helder is, en dan verbaasd zijn wanneer mensen het verkeerd interpreteren. Voor hen zijn het woorden, voor hele sectoren bepaalt dit of ze komende maanden omzet draaien."