nieuws

Etnisch registreren en drillrappers oppakken: 'Ik ben van de straffe aanpak'

Het aantal steekincidenten onder minderjarigen in en rond Rotterdam verdubbelde bijna in een jaar tijd. Tot nu toe ontbraken nog duidelijke cijfers over messengeweld onder jongeren, Rotterdam is de eerste stad die deze cijfers op een rij zet.
Leefbaar Rotterdam lanceerde donderdag het 'Rotterdams aanvalsplan wapengeweld' in de gemeenteraad. Hiermee hoopt de partij dit groeiende probleem in te dammen. Een van de meest opvallende punten is het voorstel om de afkomst van wapenbezitters op te schrijven: etnische registratie. “Ik wil helemaal niet stigmatiseren, maar ik wil kijken wat we eraan kunnen doen”, zegt Leefbaar-voorman Joost Eerdmans.

Waarom wilt u etnisch registeren?

"We willen sowieso registreren, dat gebeurt nu helemaal niet. De politie houdt dat niet bij, waardoor we moesten sprokkelen naar informatie hoeveel steekincidenten er zijn in Rotterdam. Fortuyn zei vroeger al: meten is weten, en daar houd ik van. We weten dat het vooral jongens zijn die met messen rondlopen. Daar doet niemand moeilijk over. Het zijn steeds jongere kinderen die met messen rondlopen. En we zien dat het bij bepaalde groepen, met name de Antilliaanse gemeenschap, vrij gebruikelijk is om messen bij zich te hebben. Dat is een cultuurtje."
"Het is een taboe om hierover te praten in de Antilliaanse gemeenschap. Uit onderzoek van tien jaar geleden blijkt dat met name het wapengeweld zich concentreert in de Antilliaanse gemeenschap. Daarna komen de Marokkaanse jongens en daarna de Surinaamse en Turkse jongens. Daarna komt de rest. Ik wil helemaal niet stigmatiseren, maar ik wil wel kijken wat we eraan kunnen doen. Laten we naar de Antilliaanse gemeenschap gaan en kijken wat er aan de hand is. Waarom hebben kinderen een mes? Is het machogedrag? Zijn het de drillvideo’s? Daarover wil ik een gesprek voeren. Misschien zijn er rolmodellen nodig die zeggen: kap ermee, stop met de idiotie om deze messen bij je te dragen."

Lees meer:
Lees meer:

Is etnisch registreren eigenlijk wel juridisch te realiseren?

"We deden dit tot 2006. We hadden jarenlang een Antillianen Index, er werd geregistreerd. En daar was ook beleid op, dat werd toen de Antillianenaanpak genoemd. Daar waren zo’n dertig gemeenten mee bezig. Ineens was het politiek correct om dat niet meer te doen. Zo zijn we van de regen in de drup terecht gekomen. Ik wil weten waar het probleem zit. Etnisch registreren is een van onze vijftien maatregelen, we hebben er nog veel meer. Maar registreren en meten en weten is belangrijk."

Volgens u is het bekend dat het met name een probleem is bij de Antilliaanse gemeenschap. Wat is dan de meerwaarde van etnische registratie, als we het volgens u eigenlijk al weten?

"Maar waarom is het zo? Dat is een vraag die je mag stellen. Ik houd ervan om dan in gesprek te gaan met Antilliaanse gemeenschap. Ook met de vaders en moeders. Misschien is het een opvoedprobleem. Zijn de vaders en moeders wel aanwezig? Misschien wel niet. Je hoort vaak dat het gebroken gezinnen zijn, waarin ouders helemaal niet weten wat hun kinderen doen. Ik vind dat je dat best mag bespreken. Ga naar de scholen toe. Wat gebeurt hier eigenlijk? Ik ben van de straffe aanpak. Lik op stuk, op tijd aan de rem."
"Maar we moeten ook aan de voorkant zitten. Waarom hebben zoveel scholieren een mes bij zich? Stoerdoenerij? Is het ter bescherming, omdat een buurjongen er ook een heeft? Ik denk dat er onwetendheid is bij scholieren en ook bij ouders over hoe gevaarlijk het eigenlijk is. Het kan iedereen gebeuren dat je kind met een mes rondloopt. Het is een hype nu, een trend. Ik ben altijd van de school geweest: elk wapen de stad uit is er één. Wat we ook maar kunnen doen, laten we dat oppakken."

Naast het etnisch registreren wilt u ook het preventief fouilleren - iemand zonder directe verdachte aanleiding fouilleren - en de patseraanpak - bezitters van dure auto's laten bewijzen dat de auto van hen is - uitbreiden. Waarom vindt u het nodig om de grondrechten en vrijheden van bepaalde groepen in te perken?

"Het is een bewezen succesvolle aanpak. Ik ben ook aangehouden bij een patsercontrole toen ik met mijn Audi rondreed. Ik voelde me totaal niet opgelaten of gediscrimineerd. Elke fouilleeractie levert weer messen op die uit de zakken worden getrokken. Als je het aan het publiek vraagt, zegt iedereen: mij mag je fouilleren, ik heb geen mes bij me. Degene die er protest tegen aantekenen, zijn vaak de mensen die het vervelend vinden als de politie te dichtbij komt."
"Ik geloof in de politie, dat ze niet zomaar lukraak iemand eruit pikken op basis van geslacht, migratieachtergrond of wat dan ook. Ik geloof ook in wapeninleveracties. Maar het wapenprobleem is op dit moment geen prioriteit in Rotterdam. De lokale driehoek (politie, burgemeester en justitie, red.) doet af toe wat, maar er echt voor gaan zodat die wapens de stad uit gaan... ik zie het niet. Ik wil dat de burgemeester het wekelijks bovenaan de driehoek-agenda zet. Wat gaan we deze week doen? Wie gaan we controleren? Waar gaan we op fouilleren? Wat doen we voor inleveracties? Hoe gaan we registreren? Ik wil een speciale politie-unit die zich constant bezig houdt met dit vraagstuk. Het loopt nu uit de pas, het wordt te grof. Daar komen incidenten van. Want het nare is: als je in de tram of de metro zit, kan het iedereen gebeuren dat er opeens een mes getrokken wordt als je ergens wat van zegt, als je dat nog durft."

Wat zegt u tegen onschuldige Rotterdammers die door deze aanpak structureel vaker zullen worden gefouilleerd of onderzocht?

"Ik denk dat ze heel blij zijn. Ik behoor ook tot de onschuldige Rotterdammers die heel veel moeite heeft met zoveel wapenbezit, zoveel messen. Ik hou ervan als de politie haar werk doet, zodat er veel messen uit de stad worden gehaald met acties."
"Ik denk dat de gewone Rotterdammers het meest gebaat zijn bij acties tegen messenbezit en wapenbezit. Ik zie dat ook bij de patseraanpak. Daar ben ik vaak bij geweest. Mensen staan letterlijk te applaudisseren achter de dranghekken als ze zien dat er weer zo’n grote bolide wordt opgetakeld die is betaald met gestolen geld."

Ik denk dat heel veel witte Rotterdammers erachter staan. Maar kunt u zich voorstellen dat Rotterdammers met een migratieachtergrond hier anders over denken?

"Nee. Ik ben daarin heel erg kleurenblind, ik denk niet wit of zwart. Wij zijn met z’n allen Rotterdammers. Ik zie wel dat in bepaalde culturele groepen meer wapenbezit is, dat blijkt ook uit statistieken. Ik vind het belangrijk dat dit niet in zwart of wit wordt neergezet, we moeten met z'n allen zeggen: de messen moeten stad uit."
"Messen zijn net zo gevaarlijk voor iemand met kleurtje als voor iemand zonder kleurtje. Messen zijn een gevaarlijk voorwerp in handen van verkeerde mensen. Ik denk dat niemand zich achtergesteld voelt, behalve de mensen die met messen zwaaien in video’s. Of in een tram een mes willen trekken bij het minste of geringste, of überhaupt een mes bij zich hebben."

Een onderdeel van uw plan is ook om de makers van drillclips op te sporen en te vervolgen. Waarom?

"Psychologen hebben verschillende meningen over het effect van deze video’s, maar ik denk dat ze een ophitsend effect hebben. Rappers staan met grote machetes te zwaaien. Er wordt actief gezegd: gebruik het, snij open, doe er wat mee. Dat vind ik ophitsend en dat kan je niet tolereren."
"Je kan niet zeggen: we gaan preventief fouilleren en ondertussen tolereren we wel dat die clips in huiskamers en online op mobieltjes binnenkomen. Dat vind ik hypocriet. Ik vind dat we vanuit de speciale politie-unit moeten kijken wie deze clips maken en waar het vandaan komt. Als dat Engeland is, dan gaan we daar praten over hoe we dat hier kunnen opsporen. Ik vind echt dat deze video’s verbannen moeten worden."

Je kan ook zeggen: deze jongens maken gebruik van hun creatieve en artistiek vrijheid.

"Iemand zei: dan moet je ook James Bond verbieden. Maar jongens, we zijn toch niet helemaal gek? In films worden inderdaad ook pistolen en messen gebruikt. Mijn zoontje speelt Fortnite (een schietspel, red.) waarin allemaal mensen uit het veld worden gemaaid. Maar dit zijn video's waarin actief met messen wordt gezwaaid en gezegd: wij moeten aanvallen, wij moeten met messen ten strijde trekken. Dat heeft zo’n negatieve, ophitsende waarde, daar is onze jeugd niet bij geholpen. Dat vind ik dus ook over de grens van artistieke vrijheid gaan."

Lees meer:
Lees meer:

Een aantal van de jongens die wij hebben gesproken zegt dat dit juist de manier is voor hen om uit de problemen te komen en hun maatschappelijke positie te verbeteren. Wat zegt u tegen hen?

"Heb je daar dan een machete van een meter voor nodig? Ik vind dat weinig creatief, dan kan de artistiek waarde wel wat omhoog bij deze jongeren. Laat je dan zien op een andere manier, doe het eens andersom: pleit eens tegen wapens, maak het echt creatief. Dit soort muziek maakt men in Engeland en Amerika al jaren, het is gewoon kopiëren. Dat kan echt beter. Ik las dat er laatst ook drillrappers de album top 100 binnenkwamen en dat wordt dan als grote pluim gebracht. Ik zou het heel treurig vinden als onze kinderen naar deze video moeten kijken omwille van de artistieke vrijheid, ik geloof niet dat daar iets goed van komt."
Lees meer: Rotterdamse drillrappers veroveren hitlijsten met debuutalbum

Laatste vraag: terugkomend op etnisch registreren. Er zijn mensen die daar een nare associatie mee hebben, met het etnisch registreren, met een zwarte bladzijde uit onze geschiedenis. Wat zegt u tegen die mensen?

"Ik ben er nog geen één tegengekomen. Jij komt ermee. Dat zit in jouw hoofd. Niet in dat van mij."

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl