Syrische activist verdwijnt uit Nederland, vrienden vrezen dat hij is ontvoerd door het regime van Assad
Wat is er gebeurd met Mazen Hamada? De Syrische vluchteling keerde om onduidelijke redenen terug naar Damascus. Familie en vrienden maken zich grote zorgen. “Ik denk niet dat we Mazen nog gaan zien.”
De Syrische Mazen Hamada mocht in Nederland blijven, maar vertrok een kleine drie weken geleden naar Berlijn en keerde terug naar Damascus. Het is onduidelijk wat er de afgelopen maand met hem is gebeurd en waar hij op dit moment is. Familie en vrienden denken dat Hamada door het Assad-regime is ontvoerd.
Hamada is een bekende activist uit Syrië. Hij werd tijdens de revolutie drie keer gearresteerd en zat de laatste keer anderhalf jaar vast in een beruchte martelgevangenis. Over die folteringen getuigde hij bij mensenrechtenorganisaties en in verschillende media. De Volkskrant sprak hem vlak na zijn aankomst in Nederland in 2014. Op foto’s zijn de vele littekens te zien die hij overhield aan de martelingen.
Mazen Hamada in de trailer van een documentaire. Tekst gaat verder onder de video.
Er is veel onduidelijk aan dit verhaal. Maar een aantal stukken van de puzzel zijn al gelegd, zegt vriend Khaled al Haj Saleh, zelf in de jaren negentig naar Nederland gevlucht voor de vader van de huidige president Assad. Hamada pendelde heen en weer tussen het huis van zijn zus in Hillegom en dat van een neef in Berlijn. Het was dus niet vreemd dat hij drie weken geleden naar Duitsland vertrok. “Maar zijn neef heeft hem toen niet gezien”, zegt Al Haj Saleh.
Onbekende vrouw
Hamada is vervolgens nog gezien door een bekende in het vliegtuig van Berlijn naar Beiroet, vergezeld door een onbekende vrouw. “Toen die man met Mazen wilde praten werd hij door die vrouw tegengehouden”, zegt Al Haj Saleh. Afgelopen zaterdag werd de neef in Berlijn gebeld door Hamada. “Hij heeft gezegd dat hij op het vliegveld was van Damascus, met trillende stem. Ik denk dat hij toen wist: ik zit in de nesten.”
Dit is wat zeker is, zegt Al Haj Saleh. “De rest is grijs gebied. Maar we beschouwen dit als een ontvoering.”
Het ging al een tijdje niet goed met Hamada. “Hij was in de war”, vertelt Al Haj Saleh. “Iedereen kan hem meesleuren, hij was niet toerekeningsvatbaar.” Volgens hem heeft Hamada nooit goede therapie gekregen voor zijn trauma’s. Vier maanden geleden werd hij zijn huis uitgezet wegens een huurachterstand. Vandaar dat hij heen en weer pendelde tussen zijn zus in Nederland en zijn neef in Berlijn.
Boos op de Nederlandse overheid
Al Haj Saleh is boos. “Ik ben boos op mijn overheid, de Nederlandse overheid. Er zijn grove fouten gemaakt. De eerste fout is dat hij niet behandeld is voor het trauma als gevolg van marteling. De tweede fout: hij is getuige tegen de meest criminele president ter wereld op dit moment. Hij moet bescherming krijgen, als getuige en omdat hij in de war is. Beide heeft hij niet gekregen en dat neem ik de Nederlandse overheid kwalijk.”
Naast woede en bezorgdheid, zorgt de verdwijning van Hamada ook voor angst onder Syriërs. Op sociale media wordt volop gepraat over wat er met hem gebeurd kan zijn. Zijn verhaal staat volgens Al Haj Saleh symbool voor iets groters. “Dit bewijst dat de lange arm van Assad terug is, en zeer actief. Dat het regime iemand die hier is, mee terug kan nemen naar Syrië; wauw. Dat is erg eng.”
Hij is er absoluut zeker van dat Hamada niet vrijwillig is teruggekeerd. “Ook als hij onder druk is gezet met zijn familie, hebben ze misbruik van hem gemaakt.”
‘Het regime van Assad heeft heel goed gescoord in deze zaak’
Hamada heeft een broer en neef die sinds het begin van opstand worden vermist. De kans dat die nog in leven zijn, is weliswaar nihil maar volgens Al Haj Saleh is de mentale staat van Hamada zodanig dat hem van alles verteld kan worden.
“Ik denk dat wij Mazen niet meer gaan zien”, besluit Al Haj Saleh. “Misschien gaan ze hem eerst op televisie een teken van leven laten geven, misschien gebeurt er iets anders. Ik durf het niet te zeggen. Maar het regime van Assad heeft heel goed gescoord in deze zaak.”
Lees ook:
Waarom Syriërs Aliaa (20), Rahaf (29) en Ali (29) nog niet kunnen terugkeren
Een deel van de Tweede Kamer wil al langer dat Syrische vluchtelingen snel huiswaarts keren. Denken ze daar al over na, nu het IS-kalifaat verslagen is en het ergste oorlogsgeweld achter de rug lijkt?
Voor Syriërs gaat alleen de hemel open. ‘Alles wat beweegt, is een doelwit’
Honderdduizenden Syriërs zijn op de vlucht geslagen voor een meedogenloos offensief van het Assad-regime, maar kunnen geen kant op. ‘Onze enige uitweg is de dood.’