Een derde van Polen noemt zich nu “LHBT+-vrij”, hoe is het zover gekomen?

Dat Polen een conservatief land is, waar de Katholieke Kerk een grote rol speelt in het bepalen van waarden en normen, is alom bekend. In de Poolse samenleving is het daarom niet gemakkelijk om LHBT+-emancipatie van de grond te krijgen. LHBT+’ers kwamen zelfs middenin een politieke strijd te zitten, die zijn hoogtepunt bereikte toen regio’s zich “LHBT+-vrij” verklaarden.
Twitter Icon Facebook Icon Deel dit artikel

Voorjaar 2019. De Poolse verkiezingscampagne is in volle gang. De conservatieve partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) stevent opnieuw af op een overwinning. PiS, met name populair op het dunbevolkte platteland, heeft om de conservatieve boodschap kracht bij te zetten hun pijlen gericht op één specifieke bevolkingsgroep. Waren het bij de vorige verkiezingen nog met name de migranten, nu moeten ook de Poolse LHBT+’ers de conservatieve idealen van PiS aan de lijven ondervinden. In juli 2019 gaf de voorzitter van de partij nog een toespraak waarin hij de beweging voor LHBT+ -rechten ‘’buitenlandse import’’ noemde, bewerende dat het een ‘’directe aanval op het gezin en kinderen’’ is.

Dat geluid is overigens alles behalve nieuw. In andere conservatieve landen in het oosten van Europa, bijvoorbeeld Hongarije en Rusland, gebruiken politici anti-LHBT+-retoriek als een manier om de conservatieve bevolking te overtuigen. Lokale en regionale parlementen in het zuidoosten van Polen zijn druk bezig het geluid van PiS concreet te maken. Los van elkaar worden er resoluties aangenomen die hun gemeente of regio “vrij” verklaren van de “LHBT+-ideologie”. Deze verklaringen zijn mede een reactie op de steun voor de LHBT+-gemeenschap van de liberale burgemeester van Warschau. 

Er gaat pas een grote schokgolf door de internationale LHBT+-gemeenschap als de rechts-conservatieve krant Gazeta Polska op 18 juli haar trukendoos opentrekt. De circa honderdduizend abonnees ontvangen bij de nieuwe oplage een paar stickers met een regenboogvlag met een inktzwart kruis er doorheen. De tekst liegt er niet om: Strefa wolna od LGBT. Vrij vertaald als “LHBT+-vrije zone”. Een Poolse rechter oordeelt een week later dat de krant de stickers moest terugtrekken, maar de geest is al uit de fles. Bovendien trok de krant zich er niks van aan en noemde de rechtelijke uitspraak zelfs “fake news”.

 

Steeds meer conservatievere gebieden in Polen verklaren zichzelf “LHBT+-vrij”, terwijl de Poolse oppositie de anti-LHBT+-campagne van PiS afkeurt. Pride-evenementen worden ondertussen een ideologisch slagveld. Een vrouw die een afbeelding van de Maagd Maria met een regenboogaureool omhoog houdt wordt opgepakt. Andere Prides worden afgelast of hevig verstoord. PiS, onder leiding van partijleider Jarosław Kaczyński, behaalt tijdens de verkiezingen een meerderheid in het parlement.

 

Het aantal “LHBT+-vrije” zones blijft oplopen. Het Europees Parlement kan het niet langer aanzien en spreekt zich met een ruime meerderheid hiertegen uit. Toch verandert er weinig, terwijl de kritiek niet minder wordt. Zo verbrak de Franse gemeente Saint-Jean-de-Braye laatst haar vriendschappelijke banden met het “LHBT+-vrije” Tuchow.

Ondertussen is een derde van het land onderdeel van de door politici gecreëerde “LHBT+-vrije zone”, met ook deze maand weer gemeentes die zich hierbij aansluiten. Met de meerderheid van PiS lijkt er geen verandering aan te komen. Toch is er een heel klein beetje hoop voor Poolse LHBT+’ers: de voormalig burgemeester Robert Biedroń zal in de aankomende presidentsverkiezingen de (zeer kleine) linkse oppositie vertegenwoordigen. En die Biedroń is zelf openlijk homoseksueel.

Twitter Icon Facebook Icon Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen