De redactie van Donald Duck heeft op verzoek van de Europese Commissie een tijdschrift aangepast. Onder meer een tekstballon van oom Dagobert moest wijken in de definitieve Europa-special. "Burger en geld betalen aan de EU ligt helaas heel erg gevoelig, dus die willen we liever vermijden."
Dat blijkt uit e-mails waaruit Follow The Money citeert. Daarin reageert een medewerker van de Commissie op een conceptversie van het magazine. De redactie van Donald Duck maakte de special op verzoek van de Commissie en kreeg daarvoor subsidie uit Brussel.
Allemaal aan de recycling
In het magazine staat een stripverhaal getiteld 'Allemaal aan de recycling'. Daarin heeft Dagobert Duck een grote afvalverwerkingsfabriek laten bouwen. Die verwerkt het vuilnis van Duckstad, Gansdorp en Kievitsradeel, drie steden die zich hebben verenigd in de Snavel Unie.
"De Snavel Unie wil dat burgers hun vuilnis gescheiden inleveren", zegt Dagobert tegen zijn neef Donald. "Dat is beter voor het milieu! Geef toe, de drie steden zijn nu schoner dan ooit!"
Donald vraagt Dagobert wat hij doet met het overgebleven plastic. "Ik maak er afvalbakken van, die de burgers van de Snavel Unie van me moeten huren", zegt Dagobert in de conceptversie. "Ik noem dat slim profiteren van de regels."
Hieraan weigert Donald mee te werken. Hij besluit voortaan zelf zijn groente te verbouwen en te composteren. Dagobert, die zijn verdienmodel ziet wankelen, reageert: "Mijn afvalverwerkende fabriek heeft veel centjes gekost. Daar mogen de inwoners van Duckstad best aan meebetalen."
Hoofdboodschap: multinationals profiteren
De zin 'daar mogen de inwoners van Duckstad best aan meebetalen', verving de redactie in de eindversie door 'ik ben maar een arme oude eend'. In een e-mail schrijft de Commissie: "burger en geld betalen aan de EU ligt helaas heel erg gevoelig, dus die willen we liever vermijden."
In de uiteindelijke special is ook de zinsnede 'slim profiteren van de regels' niet opgenomen. Volgens de Commissie zou die de indruk wekken dat multinationals lekker verdienen aan de goede intenties van het Europese beleid.
De hoofdboodschap van het stripverhaal zat de Commissie sowieso niet helemaal lekker, 'namelijk dat Donald (de burger) zich uiteindelijk moet conformeren aan regels en uitbuiting van de multinationals (Dagobert), die het meest baat hebben bij de regelgeving'.
Als echte Donald Duck-fans hebben de ambtenaren er begrip voor dat Donald uiteindelijk de pineut moet zijn van de stripverhalen, aldus de mail: "Maar we zouden toch graag samen met jullie nadenken over een iets aangepast einde."
Vaker advertorials in Donald Duck
Bedrijven of organisaties kunnen tegen betaling het thema bepalen van een artikel in de Donald Duck. Volgens uitgever Sanoma, die het tijdschrift dit jaar zal verkopen aan DPG, is zo'n advertorial 'een perfecte manier om mee te liften op het redactionele umfeld' van Donald Duck. "Op deze manier gaat jouw artikel mee in de stroom van het blad en krijgt de lezer het gevoel van een redactioneel artikel."
De Europese Commissie nam niet één artikel af, maar een heel nummer. Dat is op zich niet uniek. Het ministerie van Binnenlandse Zaken betaalde vorig jaar ruim 430.000 euro voor een special over online burgerrechten, getiteld 'Donald Duck in de digitale wereld'. Die werd verspreid onder 183.000 abonnees en bijna 4600 scholen.
Hoe veel de Commissie heeft betaald, maakt het niet bekend. Volgens Brussel zou het 'de commerciële belangen van anderen' schaden, als het dat bedrag openbaar zou maken.
'Samenwerking'
Sanoma wil niet reageren op vragen van RTL Z en verwijst naar de reactie die het eerder gaf aan Follow The Money. Die komt erop neer dat de special voldoet aan de strenge eisen van The Walt Disney Company, eigenaar van de personages.
De uitgever beschouwt de Europa-special niet als reclame, maar als een samenwerking. Daarom staat het woord 'advertentie' niet op de voorpagina, maar is in het voorwoord en het colofon duidelijk gemaakt dat de uitgave een samenwerking is met de Europese Commissie.
