Aantal plofkraken stijgt explosief, steeds meer gevaar voor omgeving

Het afgelopen jaar hebben plofkrakers maar liefst 95 keer geprobeerd er met de inhoud van een geldautomaat vandoor te gaan. Dat is een stijging van maar liefst 55 procent ten opzichte van 2018, toen er nog 61 plofkraken waren. Vooral in oktober en november was het raak met respectievelijk 15 en 17 aanvallen.

De grote stijging van het aantal plofkraken is opmerkelijk, omdat het overgrote deel ervan mislukt. Voor het eerst heeft de politie - via het interne magazine Blauw - slagingspercentages bekendgemaakt: in slechts 16 procent van de pogingen gingen daders er vorig jaar aantoonbaar met geld vandoor. In 68 procent van de gevallen was er zeker geen buit.

Zorgwekkend is dat plofkraken steeds vaker gevaar opleveren voor de omgeving. Omdat de Nederlandse geldautomaten steeds beter beveiligd zijn, grijpen plofkrakers naar zwaardere explosieven die ze met behulp van een soort pizzaschuif in het apparaat duwen. Ze maken gebruik van zogeheten flitspoeder, afkomstig uit zwaar vuurwerk en krachtiger dan buskruit. Liefst 72 van de 95 aangevallen geldautomaten zijn vorig jaar met grof geweld opgeblazen.

Het overgrote deel van de plofkraken vindt plaats rond Amsterdam en Utrecht, waar het respectievelijk 20 en 18 keer raak was. Dat lijkt geen toeval: plofkraakbendes zijn geconcentreerd in deze twee steden.

Vanwege de verbeterde beveiliging in Nederland breiden plofkrakers hun werkterrein uit naar Duitsland. Daar vonden het afgelopen jaar 232 plofkraken plaats. Een lichte stijging ten opzichte van 2018, toen er 213 geldautomaten werden aangevallen. In België waren ‘slechts’ 20 plofkraken in 2019. Luxemburg telde er vier.

Omdat de meeste plofkraken ’s nachts tussen 2 en 5 uur worden gepleegd, zijn Nederlandse geldautomaten sinds december ’s nachts gesloten. De meeste plofkrakers pinnen een klein bedrag met een gestolen pas. Als de klep zich opent, schuiven ze de explosieven naar binnen. De nachtelijke sluiting van de automaten lijkt effect te hebben.