Brandgevaar elektrische auto's in parkeergarages: ‘Het is wachten op de eerste ramp’

De risico’s ontstaan door de kwetsbare lithium-ion accu. Als die vlam vat, is de brandontwikkeling razendsnel en het vuur extreem heet, waardoor de garage kan instorten met alle risico’s van dien voor mensen die zich in en boven de garage bevinden. Kassa bezocht in samenwerking met veiligheidsexperts diverse ondergrondse parkeergarages. In Amsterdam waren dat onder meer de Parking Centrum Oosterdok, Q-Park Byzantium, de Albert Cuypgarage en de parkeergarage van Amsterdam UMC-locatie VUmc. Geen van deze garages bleek voldoende brandveilig te zijn.

Veiligheidsexperts van Burghgraef van Tiel en Partners en Buro C+B Advies vinden dat ondergronds laden verboden zou moeten worden. Het Instituut voor Fysieke Veiligheid wil ondergronds laden eveneens aan banden leggen. Het geeft aan voor de zomer richtlijnen te publiceren waaraan ondergrondse parkeergarages moeten voldoen. ,,Wij gaan gemeenten die een vergunning aanvragen voor laadplekken dringend adviseren om alleen nog bij de uitgang van parkeergarages te laden, zodat de brandweer er makkelijk bij kan’’, aldus René Hagen in de uitzending van Kassa.

In veel ondergrondse garages bevinden de laadplekken zich op dit moment nog achterin de garages, ver van de uitgang, waardoor de brandweer er onmogelijk bij kan. Er is vaak geen sprinklerinstallatie, er zitten regelmatig kieren en gaten in het plafond waardoor het isolatiemateriaal vlam kan vatten en er is vaak geen rookgasafvoer om de extreem giftige dampen af te voeren die vrijkomen bij een lithium-brand. ,,Bij een ouder complex, zoals Byzantium waar appartementen boven zitten, bestaat een groot risico op ernstige constructieve schade waarbij het hele plafond kan instorten met ernstige gevolgen voor de bewoners erboven. Het is wachten totdat het een keer heel erg misgaat‘’, waarschuwt Ronald Koster van Burghgraef van Tiel en Partners.

Koster maakt zich grote zorgen over het toenemende aantal laadpunten in garages onder appartementen, winkelcentra en ziekenhuizen. ,,De temperaturen die bij lithium-branden bereikt worden zijn enorm hoog, meer dan duizend graden. Wat dit doet met de draagconstructie van gebouwen is de vraag. In het ergste geval, moet je rekening houden met een dermate aantasting van de draagconstructie, dat sloop kan volgen. Ik sluit het niet uit, in ieder geval.’’

De lithium-branden kunnen ontstaan tijdens het laden door het gebruik van verkeerde kabels, of doordat het laden wegens een technisch defect doorgaat, terwijl de accu vol zit. Er kan ook brand ontstaan door een productiefout, interne kortsluiting of een mechanische beschadiging. Dit risico neemt toe naarmate er langer elektrische auto’s op de weg rijden die bijvoorbeeld een aanrijding hebben meegemaakt.

Al enkele keren zijn Tesla's om onverklaarbare oorzaak in parkeergarages in brand gevlogen. Dat gebeurde vooral in Azië en in de VS, maar nog niet in Nederland. In Florida waren omstanders afgelopen zondag nog getuige van de allereerste zelfontbranding van een elektrische Porsche Taycan. Ook die stond geparkeerd in een garage. Getuigen meldden dat de elektrische Porsche is ‘geëxplodeerd, om vervolgens in een vlammenzee uit te branden’.

Bij Kassa hebben zich meerdere bewoners gemeld die te maken hebben gehad met een auto die tijdens het opladen vlam vatte. Het vuur was niet te doven en de enige optie was om de wagen gecontroleerd te laten uitbranden. ,,Ik wil er niet aan denken wat er kan gebeuren als een dergelijke brand in een ondergrondse garage ontstaat ’’, aldus onafhankelijk technisch deskundige Peter Coppes. Op dit moment onderzoekt TNO hoe in de bouwregelgeving van andere landen (wereldwijd) rekening wordt gehouden met elektrische voertuigen in parkeergarages.

Het is niet bekend hoeveel ondergrondse laadplekken er precies zijn. Volgens Vexpan, het platform voor parkeren in Nederland, gaat het om naar schatting 50 tot 100 publiek toegankelijke ondergrondse parkeergarages met laadfaciliteiten. Stichting VvE Belang die de belangen behartigt van verenigingen van eigenaren van koopwoningen geeft aan dat  zich 300.000 tot 400.000 laadplekken onder appartementen bevinden.

Branden met elektrische auto’s kunnen op dit moment alleen goed gedoofd worden door ze acht tot tien dagen onder water te zetten in een dompelcontainer. De chemische reactie kan dagenlang doorgaan, met een nieuwe ontbranding tot gevolg.