Sinds 2014 gaat Dessing in Floortje Naar Het Einde Van De Wereld op bezoek bij mensen die op de meest afgelegen plekken op aarde onder extreme omstandigheden hun dromen en idealen proberen te realiseren.
Nu is het tijd om terug te keren naar zes van de bijzonderste oorden om te kijken wat er van die dromen en idealen is overgebleven.
Wie raadpleeg je om erachter te komen of een nieuwe reeks geslaagd is?
"Dat is een beetje een gut feeling geworden. Hoe noem je dat, ervaring denk ik? Ik ben een dinosaurus aan het worden, want ik maak onderhand al zo lang televisie. Je voelt het aan als een aflevering emotioneel wordt. Maar het zal nooit zo zijn dat ik iets maak en denk: hiermee ga ik weer iedereen verpletteren, hoor! Het is altijd weer spannend hoe een reeks gaat worden en hoe de kijkers zullen reageren."
Je hebt veel mensen ontmoet die grote dromen verwezenlijken. Dat inspireert, maar ik kan me ook voorstellen dat het je verplicht zelf ook een groots leven te leiden.
"Heel erg. In zekere zin doe ik dat natuurlijk ook wel door mezelf voor te nemen elk seizoen een mooie serie af te leveren. Maar die bijdrage valt in het niet bij wat anderen doen. Dat gevoel knaagt altijd aan mij. Als ik mezelf erop betrap dat ik aan het lanterfanten ben, denk ik: godsamme, doe iets zinvols! Ik word eind augustus vijftig en nu moet ik er vol voor gaan. Ik voel gewoon al heel lang dat ik ook iets moet doen. Ik ben nog bezig het te ontwikkelen, maar er zal een boek verschijnen over alle ervaringen die ik de afgelopen 25 jaar tijdens het reizen heb opgedaan."
Onder de personen die je hebt gevolgd, bevindt zich een paar westerlingen die zich in derdewereldlanden inspannen voor humanitaire doeleinden of ageren tegen dierenleed. Heb je weleens met een white saviour complex te maken gehad?
"Dat bestaat zeker. Ik ben zelf natuurlijk niet de hulpverlener of degene die een project wil opzetten. Ik volg en film ze alleen en vind het boeiend te zien wat hun beweegredenen zijn. Maar als een meisje uit het Westen tien kinderen in Oeganda wil opvangen, wie ben ik dan om haar te veroordelen? Ik vind het wel belangrijk dat de mensen die ik film oprecht zijn in wat ze doen en waar ze voor staan. Dat proberen we in ons vooronderzoek te doorgronden. Het moeten geen mensen zijn die hun aura tijdelijk willen verbeteren. De personen die wij volgen, ploeteren meestal jarenlang met hart en ziel. Die vangen bijvoorbeeld al tien jaar lang in de middle of nowhere in Peru apen op, die uit handen van stropers zijn gered. Ze leven daar met hun kinderen in extreem primitieve omstandigheden. Afzien, echt afzien. Niet een jaar of twee, maar gewoon tien! Geen internet en geen geld om even naar huis te vliegen. Sorry, maar daar is niks white saviours aan. Die mensen offeren zoveel op voor hun idealen."
Op welke bestemming dacht je na het afronden van de opnames: ik blijf hier?
"Mensen denken waarschijnlijk direct aan een tropisch eiland, maar dat zijn echt onwijs lastige plekken om op te leven. Ten eerste ervaar je logistieke problemen om erop en eraf te komen en vaak zit het vol met ingewikkelde, giftige beesten. Zowel aan land als in zee. En dan heb je ook nog te maken met orkanen. Ik zou eerder achter willen blijven op de Faeröereilanden. We hebben daar op een klein eilandje met vijfhonderd schapen gefilmd en de mensen waren daar zo relaxed en verbonden met de natuur. Plekken waar je niet hoeft te vechten tegen allerlei levensbedreigende factoren vind ik het fijnst. Het westen van Canada is ook zo'n plek."
Dessing in Cambodja. (beeld: BNNVARA)
Dessing en haar collega's ontvingen in 2016 de Gouden Televizier-Ring voor het beste televisieprogramma. Een jaar later wordt ze tot Omroepvrouw van het Jaar uitgeroepen. Ook in de jaren erna boet Dessing niet aan populariteit in en worden haar programma's goed bekeken. Toch dreigt haar imago een deuk op te lopen als de Algemene Rekenkamer eind vorig jaar het rapport Hilversum in beeld uitbrengt. Het onafhankelijke onderzoeksorgaan stelt dat de NPO niet kritisch genoeg kijkt naar de kosten van langdurig succesvolle programma's en gebruikt Floortje Naar Het Einde Van De Wereld als voorbeeld.
"Ons viel op dat de kosten van het programma in 2018 per aflevering met 41,5 procent stegen ten opzichte van 2016, terwijl het gemiddelde aantal kijkers daalde van 2,2 naar 1,7 miljoen", aldus de Algemene Rekenkamer. Dat een bedrijf van Dessing de productie sinds 2017 in eigen hand heeft genomen, zou een van de belangrijkste redenen voor de kostenstijging zijn geweest.
Er zijn conclusies getrokken die helemaal niet kloppen.
"Graaischaamte kent de linkse mens niet", reageert woordvoerder cultuur en media voor de PVV Martin Bosma. "Geen probleem, de belastingbetaler trekt wel even de portemonnee." Dessing onthield zich destijds van commentaar, maar laat nu desgevraagd weten dat ze zowel in het rapport als in de reactie van Bosma een tendens ziet.
"Dat is wat we tegenwoordig populisme noemen", zegt Dessing. "Heel hard schreeuwen uit boosheid, zonder je ergens in te verdiepen. De Algemene Rekenkamer is zo kort door de bocht gegaan, er zijn conclusies getrokken die helemaal niet kloppen. Er werd gezegd dat het programma in twee jaar tijd veel duurder was geworden en dat zou er allemaal mee te maken hebben gehad dat ik het zelf was gaan produceren. In 2016 werd het programma zwaar onder de maat gemaakt, daarna zijn mijn eindredacteur en ik overspannen geraakt."
"Er moesten meer mensen bij het maakproces betrokken worden, omdat we in de touwen lagen. We zijn er toen ook zes gaan maken, in plaats van twaalf. Dan gaat de prijs per aflevering ook automatisch omhoog. Daarom is het programma in 2017 duurder geworden. Ook hoorde ik dat ik mezelf aan het verrijken ben. Iedereen die me kent, weet dat geld me geen ene zak interesseert. Anders was ik wel overgestapt naar de commerciële omroep, daar hoeven we niet ingewikkeld over te doen. De production fee stop ik ook direct weer in een stichting."
Dessing in gesprek in Jemen. (beeld: BNNVARA)
"De kosten voor het programma liggen nog steeds onder de NPO-norm, dus ik voel me ook nergens schuldig over. Sterker nog, ik heb het programma jarenlang ontzettend goedkoop gemaakt. Nadat het rapport was verschenen, heb ik er ook niks meer over gezegd. Hoe meer woorden je eraan vuil maakt, hoe meer mensen denken dat er echt iets aan de hand is. De mensen die zo hard schreeuwen, willen ook niet eens horen dat het allemaal anders ligt."
Als je niet reageert, echoën hun woorden toch veel langer na?
"Dat zegt alles over de tijd waarin we leven. Mensen bijten zich vast in boosheid: 'Zie eens welk onrecht ons wordt aangedaan!' Wij hebben een toelichting op het rapport van de rekenkamer gegeven en uitgelegd dat ze verkeerde conclusies trokken. Maar dat wilden ze helemaal niet horen. Ze wilden gewoon een signaal afgeven: kijk wat voor afwijkende dingen daar gebeuren. Sommige mensen willen zich niet meer echt in zaken verdiepen. Je kunt dan boos worden, maar dat heeft helemaal geen zin. Het fijne is dat ik weet dat alles wat ik doe supertransparant is. Ik doe helemaal niks fout, wat ik doe is zuiver. En daar gaat het mij om."
Floortje Terug Naar Het Einde Van De Wereld is iedere donderdag om 21.25 uur op NPO3 te zien.
NUjij: Uitgelichte reacties