Welke incidenten hebben er dan plaatsgevonden?
Vorig jaar juni werd politicus Walter Lübcke, die zich had uitgesproken over asielzoekers, vermoord door een persoon die banden zou hebben met Combat 18. Deze neonazistische groep is inmiddels verboden omdat ze wordt gezien als organisatie die het niet schuwt om geweld in te zetten. De cijfers 1 en 8 verwijzen naar de eerste en achtste letters van het alfabet: a en h, de initialen van Adolf Hitler.
In de Duitse plaats Halle schoot een man met extreemrechtse en antisemitische motieven in oktober twee mensen dood. Dit wordt gezien als een mislukte aanslag, omdat een synagoge het eigenlijke doelwit was.
En vorige week nog werden twaalf verdachten die een terreurcel zouden vormen opgepakt. De terroristische groepering zou politici, asielzoekers en moslims als doelwit hebben. Duitse moslimorganisaties zouden deze week nog uit angst aan de bel hebben getrokken naar aanleiding van deze arrestaties.
Na woensdag kan de aanslag bij de twee shishalounges, waarbij negen mensen met een migratieachtergrond werden omgebracht door een dader met extreemrechtse motieven, aan deze zorgwekkende lijst worden toegevoegd.
Krijgt extreemrechts dan meer voet aan de grond in Duitsland?
Volgens onder meer de Duitse minister van Binnenlandse Zaken Horst Seehofer lijkt dat wel het geval. Hij zegt al sinds de moord op Lübcke dat de dreiging van het rechts-extremisme groot is. Vrijdag stelde hij zelfs dat het de "grootste veiligheidsdreiging voor Duitsland is".
Daarnaast werd in een vorig jaar gepubliceerd rapport geconcludeerd dat 12.700 Duitse rechts-extremisten bereid zijn om geweld te gebruiken én dat de groep tot een recordaantal van 24.100 aanhangers is gestegen.
Hoe komt dat?
Migratie is een beladen maatschappelijk en politiek thema. Dat geldt vooral in het voormalige Oost-Duitsland, dat op het gebied van economie, werkgelegenheid en maatschappelijke ontwikkelingen nog achter het voormalige West-Duitsland aanhinkt.
Seehofer wijst erop dat extremisten sociale media gebruiken om propaganda de wereld in te helpen en een "klimaat van angst" te creëren.
Rechts-extremisme is de grootste veiligheidsdreiging.
Welke rol heeft de AfD-partij?
De opkomst van de rechts-populistische partij Alternative für Deutschland (AfD) in beide regio's baart de traditionele politieke partijen ook grote zorgen. Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut in Amsterdam zei eerder tegen NU.nl dat de partij zich opwerpt als de vertegenwoordiger voor de Oost-Duitsers.
"Tijdens de DDR-tijd waren er al anti-Berlijnsentimenten. Het beeld bestaat dat de landelijke hoofdstad er vooral voor zichzelf is. Veel Oost-Duitsers voelen zich niet vertegenwoordigd en zien zichzelf bijvoorbeeld niet terug op televisie - er zijn maar een paar bekende Oost-Duitse presentatoren. Merkel (Angela, de Duitse bondskanselier, red.) is als Oost-Duitse 'een van hen', maar wordt toch als een soort West-Duitser gezien, omdat ze natuurlijk heel goed de taal van de westelijke bondgenoten spreekt."
Veel critici zeggen echter dat de partij een voedingsbodem voor racisme creëert. Zo sprak partijleider Alexander Gauland eerder over "een islamitische invasie".
Wat omvat de tegenbeweging van Duitsland?
Politici, onder wie ook Angela Merkel, hebben zich uitgesproken over de extreemrechtse incidenten. Zoals gezegd is Combat 18 sinds vorig jaar verboden en moeten socialemediaplatforms sinds een paar jaar al strafbaar en extremistisch gedachtegoed verwijderen.
Naar aanleiding van de aanslag in Hanau wordt ook de beveiliging bij onder meer moskeeën aangescherpt. Het is niet bekend hoe dit ingevuld gaat worden.
Na de aanslag in Christchurch, toen tientallen moskeegangers werden doodgeschoten, werden ook in Nederland zichtbare en onzichtbare veiligheidsmaatregelen genomen bij moskeeën. Dit was niet naar aanleiding van concrete dreiging, maar vanwege de angstgevoelens.
NUjij: Uitgelichte reacties