Roger Stone, politiek adviseur en vriend van president Trump, moet ruim drie jaar de cel in. De rechter veroordeelde hem tot 40 maanden gevangenisstraf wegens liegen tegen het Congres en het bedreigen van een getuige. De zaak zorgde in de VS voor veel ophef, omdat president Trump zich ermee bemoeide.
De flamboyante en beruchte ritselaar Roger Stone was in november al schuldig bevonden aan het liegen tegen het Congres, het beïnvloeden van een getuige en het belemmeren van de rechtsgang. Vandaag werd de straf uitgesproken.
Stone was betrokken bij het zwartmaken van Hillary Clinton, de Democratische tegenstander van Trump in 2016. Clinton kwam in het nauw door e-mails van haar Democratische Partij die waren gehackt door de Russische geheime dienst en werden verspreid door klokkenluidersite Wikileaks. Roger Stone onderhield de contacten met Wikileaks-oprichter Julian Assange.
Bewijs voor liegen
De inmenging door Rusland tijdens de presidentsverkiezingen van 2016 is onderzocht door speciaal aanklager Robert Mueller.
Er werd geen bewijs gevonden dat Trump had samengespannen met de Russen om de verkiezingen te beïnvloeden. Maar er was wel bewijs voor liegen door Roger Stone, onder meer over zijn contacten met Wikileaks.
Mensen manipuleren
De 67-jarige Roger Stone is een veteraan in de Amerikaanse politiek en noemt zichzelf een 'dirty trickster', een vuile oplichter. Als jonge scholier was hij volgens eigen zeggen al goed in het manipuleren van mensen. In 1960 was Stone fan van John F. Kennedy. Tijdens de verkiezingscampagne zette hij opponent Richard Nixon in een negatief daglicht bij zijn leeftijdgenoten. "Ik herinner me dat ik in de rij van de kantine alle kinderen vertelde dat Nixon leerlingen ook op zaterdag naar school wilde sturen."
Als tiener ging hij serieus campagne voeren voor de republikeinen en begon hij juist op te kijken naar Nixon. Zijn adoratie ging zelfs zo ver dat hij op latere leeftijd een grote tatoeage van de oud-president op zijn rug liet zetten. Door de jaren heen was Stone adviseur van verschillende, republikeinse presidenten en presidentskandidaten. Roger Stone en Donald Trump kennen elkaar al jaren en Stone zou Trump hebben overgehaald om mee te doen aan de verkiezingen in 2016.
Stone gebruikte regelmatig slinkse methodes om zijn doel te bereiken. Zo verspreidde hij tijdens de verkiezingscampagne in 2016 verhalen over Trumps rivaal, senator Ted Cruz. Hij zou volgens Stone vijf minnaressen hebben. Cruz ontkende dit.
Dat Stone graag de grenzen opzoekt, blijkt ook in het proces tegen hem. Zo intimideerde hij de rechter door een foto van haar op Instagram te zetten met het vizier van een geweer ernaast. Ook zette hij omstreden artikelen op sociale media over de Russische inmenging tijdens de verkiezingen. De rechter noemde het pubergedrag en verbood hem nog langer over de zaak te publiceren.
Bemoeienis Trump
De rechtszaak maakt veel los in de Verenigde Staten, omdat president Trump zich er persoonlijk mee bemoeit. Hij heeft kritiek op de aanklagers en rechters. Toen de strafeis van 7 tot maximaal 9 jaar vorige week bekend werd, twitterde hij verontwaardigd dat het "een gerechtelijke dwaling" was.
Kort erna greep de minister van Justitie, William Bar, zelfs persoonlijk in. De strafeis werd verlaagd.
Woedend stapten alle aanklagers in het proces op. Trump bedankte Barr voor zijn optreden, maar die zei later dat Trump zijn werk onmogelijk maakte. "Ik kan mijn werk niet doen als zijn commentaar mij constant ondermijnt."
De rechter zegt vandaag ook dat de oospronkelijke eis 'excessief' was. Maar dat een stevige celstraf op zijn plaats is.
Rechtspraak in crisis
Correspondent Erik Mouthaan: "De rechtspraak in de Verenigde Staten verkeert in crisis. De vereniging van rechters hield een noodvergadering uit bezorgdheid over wat hier aan de hand is. President Trump probeert zich te bemoeien met de vervolging van zijn vrienden. Dat hoort niet, vinden politici en rechters. Maar Trump doet het toch.
Dit is alsof Mark Rutte minister Grapperhaus onder druk zet om een vriend te matsen. Dat zou in Nederland tot kritiek leiden. Maar Trump overleefde een paar weken geleden zijn impeachment en voelt zich daardoor sterk. Hij kijkt hoe ver hij nu kan gaan. Hij weet dat zijn partijgenoten hem niet zullen dwarsbomen. Die republikeinen schrikken nu - want ze gingen er vanuit dat Trump zich netter zou gedragen na zijn impeachment. Dat hij zijn lesje had geleerd.
Democraten zijn bang dat de VS afglijden naar het niveau van Erdogan of Poetin, of dat van de president van Polen, die probeert rechters buiten spel te zetten. Dat is overdreven, vinden ze op rechts. Dit wordt in elk geval de inzet van de verkiezingen later dit jaar."
Gratie voor Stone
Stone is de vijfde medewerker of vriend van Trump die mogelijk tot gevangenisstraf wordt veroordeeld, als gevolg van onderzoeken die in gang werden gezet na de verkiezingen.
De president heeft erop gezinspeeld veroordeelde oud-medewerkers gratie te zullen verlenen. Zo schold hij deze week nog de straffen kwijt van verschillende politieke figuren, die veroordeeld waren voor corruptie.
Ook Roger Stone zou op die manier zijn straf kunnen ontlopen. Of Trump van plan is Stone gratie te verlenen, is nog niet duidelijk.
