Ron Jans over vertrek na racisme-rel: 'Ik wil terug naar het land waar ik mezelf kan zijn'

Ron Jans als trainer van PEC Zwolle.

Ron Jans als trainer van PEC Zwolle. Foto: ANP

Onvermijdelijk was zijn vertrek bij FC Cincinnati, concludeerde Ron Jans, de trainer die bij de Amerikaanse club werd beschuldigd van vermeend racisme. Jans hakte de knoop zelf door: ,,Ik wil naar huis, naar het land waar ik mezelf kan zijn.”

Authenticiteit, enthousiasme en eerlijkheid; het is een groot goed voor Ron Jans. En juist daarom zag de 61-jarige trainer geen andere uitweg dan zijn contract bij FC Cincinnati in te leveren. Paradoxaal genoeg leverden juist die drie karaktereigenschappen hem onlangs onnoemlijke grote problemen op bij de Amerikaanse club.

Want ja, natuurlijk drong de wat als-vraag zich deze dagen op bij Ron Jans. Wat als hij toevallig niet in de kleedkamer bij zijn spelers had gezeten, twee weken geleden na een oefenpotje met Cincinnati, waar dampende hiphop-beats uit de speakers dreunden?

Wat als hij niet die twee woorden van dat nummer had meegezongen, waaronder het vooral in Amerika zo beladen n-woord (nigger), althans als dat door blanken wordt uitgesproken? Wat als hij iedereen in de kleedkamer kon overtuigen van het feit dat hij meezong uit enthousiasme, en dat het werkelijk niets met racisme te maken had?

Een diepe zucht. Natuurlijk was Jans dan nog gewoon trainer geweest van Cincinnati, om zich voor te bereiden op een nieuw seizoen in de MLS. ,,En nu vertrek ik met het gevoel: wat is dit zonde. Wat is dit onwerkelijk”, zegt Jans. Hij leverde dinsdag zijn contract in bij de club. Jans wachtte de uitkomsten van het onderzoek, ingesteld door de Amerikaanse voetbalbond, daarmee niet af. De uitspraak werd donderdag verwacht.

Slecht gevoel

,,Ik heb een paar heel vervelende dagen achter de rug”, reageert Jans, die zondag een eerste gesprek met de clubleiding van Cincinnati voerde. ,,Daar hield ik een heel slecht gevoel aan over. Dat werd een dag later bevestigd, toen een advocaat van Cincinnati aanschoof. We realiseerden ons dat deze zaak zó veel publiciteit ging opleveren. En dan vraag je jezelf af: stel dat je deze zaak wint, hoe kun je dan nog werken in deze omgeving? Een omgeving waarin je je niet veilig voelt, waarin je niet goed weet wat je kunt zeggen en hoe je je moet gedragen?”

Voor Jans restte dan ook slechts één conclusie. ,,Ik wil naar huis, terug naar het land waar ik mezelf kan zijn. Zoals ik dat tot afgelopen donderdagavond in Amerika nog was.

Want dat is een van de vragen die beklijft. Wat zegt deze kwestie volgens Jans over Amerika, bezien vanuit cultureel-historisch perspectief? Jans weegt zijn woorden zorgvuldig. ,,Het lijkt erop dat Amerika met sommige onderwerpen zijn eigen geschiedenis nog niet heeft verwerkt.”

Niet handig

Een korte stilte. ,,Ik geloof dat de mensen bij Cincinnati me geen racist vinden. Wat ik heb gedaan is niet handig. Dat begrijp ik heus wel. Maar de situatie die me bij Cincinnati is overkomen, was in Nederland nooit een issue geweest. En áls iemand er problemen mee had gehad, dan was diegene naar me toegekomen. Hadden dit verhaal bespreekbaar gemaakt. Nu krijg ik ‘m bij Cincinnati niet direct, maar indirect terug.”

,,Ik las zojuist een artikel waarin stond dat 90 procent van de Nederlanders gelukkig is”, vervolgt Jans. ,,Dat komt, denk ik, ook omdat wij over alle onderwerpen kunnen praten. Dat wij wel écht stelling kunnen innemen.” Jans verhoogt zijn stemvolume: ,,En ik neem dus stelling tegen álles wat mij de afgelopen week is overkomen.” Hartverwarmend zijn, zegt Jans, de honderden reacties die hij heeft ontvangen. ,,Zowel uit Nederland als Amerika. En van iedereen die bij Cincinnati werkt.”

Afdekken

Wat dat betreft was het statement van Cincinnati toch enigszins verrassend. De clubleiding schaarde zich daarin niet pal achter Jans, maar benadrukte bovenal het belang van raciale en culturele diversiteit. ,,Toen tijdens het onderzoek enkele feiten naar voren kwamen, bood Ron zijn ontslag aan. Wij waren het erover eens dat dit de beste beslissing was voor iedereen die bij de club betrokken is”, aldus Cincinnati-voorzitter Jeff Berding.

Jans heeft de verklaring van Cincinnati ook gelezen. ,,Dat bericht was niet helemaal zoals ze dat aan mij communiceerden. Tegen mij zeiden dat ze dankbaar waren voor mijn positieve invloed op de clubcultuur. Ach, ik begrijp het ook wel. Dit is Amerika. Cincinnati wil deze zaak zo goed mogelijk afdekken.”

Hij is nog een week in Amerika om, zoals Jans zegt, ‘de boel te regelen’. En dan? ,,Alles wat er is gebeurd op een rijtje zetten. Onthaasten. Ik heb mijn vrouw zeven weken niet gezien en zal zó blij zijn als we straks weer bij elkaar zijn in Tynaarlo.”