Hoofdverdachte Vadim Krasikov werd door de Duitse autoriteiten gearresteerd voor de moord op de Georgiër Zelimchan Changosjvilij.
Changosjvilij werd afgelopen zomer doodgeschoten in het Kleiner Tiergarten-park in Berlijn. De man had in Duitsland politiek asiel aangevraagd omdat hij in Rusland en Oekraïne werd bedreigd om zijn deelname als opstandeling aan de Tweede Tsjetsjeense Oorlog tegen Rusland.
Na zijn dood ontstond er een politieke rel tussen Rusland en Duitsland. Duitsland vermoedt dat Rusland achter de moord zit. Berlijn zette daarom twee Russische diplomaten uit, omdat zij volgens Duitse autoriteiten in werkelijkheid FSB-agenten waren. Moskou sloeg terug en stuurde twee Duitse diplomaten naar huis.
De telefoongegevens van de 54-jarige Krasikov sluiten volgens het onderzoeksteam aan op eerdere ontdekkingen over de Rus en informatie die wijst op de betrokkenheid van Rusland bij de moord. Krasikov had bijvoorbeeld een uitermate geraffineerde valse identiteit aangenomen, die in alle Russische databases van de overheid geregistreerd stond. Ook verdween hij in 2015 van een internationale opsporingslijst van Interpol. Krasikov was daar door Rusland op gezet omdat hij verdacht werd van moord.
Wat bleek er uit de telefoonanalyse?
Het onderzoeksteam analyseerde de metadata van twee telefoons van Krasikov. Hieruit bleek dat hij in de maanden voor de liquidatie regelmatig contact had met in totaal acht leden van het Vympel-team, een organisatie van oud-FSB-medewerkers.
Opmerkelijk is het uitgebreide contact met Vympel-voorzitter Eduard Bendersky. De twee belden tussen maart en augustus vorig jaar meer dan twintig keer met elkaar, het meest in de weken vlak voor de liquidatie. De twee spraken elkaar ook in de periode dat de valse identiteit van Krasikov werd opgezet.
Bendersky is een oud-elitespion van de FSB en eigenaar van meerdere privaatbeveiligingsbedrijven. In 2003 lekten brieven uit die aantoonden dat Bendersky opgetreden heeft als onofficiële tussenpersoon tussen de afdeling Speciale Operaties van de FSB En privaatbeveiligingsbedrijven.
Hij treedt ook op als de facto woordvoerder voor Departement V, een afdeling binnen de FSB die zich nu richt op terrorismebestrijding. Departement V is de opvolger van de Vympel-eenheid, een nu opgeheven FSB-eenheid die destabiliserende operaties en liquidaties buiten Rusland uitvoerde.
Krasikov verbleef in FSB-trainingscentra
De telefoongegevens lijken ook te suggereren dat Krasikov tussen februari en augustus 2019 wel acht keer verbleef in trainingscentra voor speciale eenheden van de FSB. Een van deze verblijven in Averkyevo, zo'n 60 kilometer buiten Moskou, duurde vier dagen.
Eerder ontdekten het onderzoeksteam de ware identiteit van Krasikov, die als Vadim Sokolov door het leven ging. Hij bleek door Rusland gezocht te worden voor moord, maar werd in 2015 onverwachts uit de opsporingslijst gehaald. Niet lang daarna werd het eerste identiteitsbewijs voor 'Vadim Solokov' in Rusland uitgegeven.
Net als bij de moord op Changosjvilij, werd Krasikov door Rusland gezocht voor een moord waarbij het slachtoffer op de fiets benaderd werd.