Dit weekend raast 'monsterstorm' Ciara over ons land. Veel wind is goed nieuws voor de windmolens, zou je denken. Maar helaas: die worden dus bij te harde wind gewoon uitgezet. "Windmolens in Nederland worden niet gebouwd op storm."
Hoe meer wind, hoe meer windenergie, toch? Nee dus, vertelt Martien Visser, lector Energietransitie aan de Hanzehogeschool Groningen. "Want het stormt bijna nooit in Nederland. Dus waarom zou je daar dan molens voor bouwen? Ik heb een zonnescherm voor mijn huis. Die kan ook geen storm aan, dus die klap ik tijdens een storm ook niet open. Zelfde principe."
Stormbestendige molens
Er bestaat dus zoiets als te veel wind voor een windmolen. Die grens ligt bij windkracht 10, dan worden windmolens vanwege de veiligheid stilgezet.
Of dat gebeurt hangt overigens wel af van het ontwerp van de molens, zegt Visser. "Ze kunnen zo ontworpen worden dat ze een flinke storm aan kunnen, maar dan doen ze het minder goed als het zachtjes waait", zegt Visser. "Dat is vervelend, want het waait vaak zachtjes en het stormt zelden."
Jorrit de Jong, woordvoerder van windenergiebedrijf Innogy, beaamt dat. Hij vertelt dat er op sommige plekken molens staan die beter bestand zijn tegen storm. "We stemmen het type bladen van windmolens af op het gebied waarin ze staan. In de Noordoostpolder en aan de kust staan bijvoorbeeld hele grote windturbines."
Stand van de bladen aanpassen
Bij een flinke wind hoeft een windmolen niet altijd uitgezet te worden. Afhankelijk van het type wind en de windkracht, kun je ook de stand van de bladen aanpassen, zegt De Jong. "Dan zet je de bladen in de 'vaanstand', dus uit de wind, om schade te voorkomen. Het werkt eigenlijk net zoals de flapjes van een vliegtuig: die draaien ook bij opstijgen, maar in de lucht zijn ze gestreken."
Serieuze schade
Elke windturbine heeft een snelheidsbegrenzer. Op het moment dat de wind te hard wordt, stopt die de windmolen. Laat je een windmolen toch draaien bij een windkracht boven de 11, dan kan serieuze schade ontstaan.
Je hoeft niet bang te zijn dat de windmolen zomaar omvalt of zijn bladen verliest, zegt De Jong. Maar als je een molen te lang laat doordraaien kan dat wel veel geld kosten. "Er zou grote kracht op de bladen, de lagers of de tandwielkast kunnen komen. Dan kunnen scheurtjes ontstaan. Dat wil je niet, want het zijn hele dure apparaten."
Molentje uit, molentje weer aan
Sommige mensen denken trouwens dat als windmolens uit staan, we helemaal geen windenergie meer hebben, zegt Visser. Dat klopt niet. "Het gebied waar ze uitgezet worden is klein. De 2500 windmolens in ons land staan nooit allemaal tegelijkertijd uit. Stel dat ze eerst in Borssele uit moeten vanwege de wind. De storm trekt daarna verder en tegen de tijd dat die aankomt bij het windmolenpark in Egmond, zijn de molens in Borssele alweer aangezet."
