‘Het Jodenzeug’ mag aan de kerk van Wittenberg blijven hangen

Jodenzeug
wikipedia

‘Het Jodenzeug’, een antisemitische afbeelding uit de Middeleeuwen dat aan de Stadtkirche van de Duitse stad Wittenberg bevestigd is, mag blijven hangen. Dat heeft de Duitse rechter besloten. De reden dat het mag blijven hangen is een plaquette onderaan de wand, waarin uitleg wordt gegeven over de historische context van het symbool. Een lid van de Joodse gemeente had de rechtszaak aangespannen tegen de gemeente Wittenberg.

Michael Düllmann, een uitgekomen evangelische theologiestudent die thans lid is van de Joodse gemeente, stapte naar het gerecht om het zevenhonderd jaar oude beeld te laten verwijderen. Het werk laat drie Joden zien die aan een varken zuigen en het in de kont kijken. Het is een antisemitische vertoning die later vaak is misbruikt door nazi’s en neonazi’s. Volgens Düllmann werkt de sculptuur heden ten dage antisemitisme in de hand en hoort het thuis in een museum.

De gemeente Wittenberg, die namens de kerk optreedt, stelt echter de sculptuur te willen houden omdat die een ‘historische en culturele waarde’ heeft. Er staat al een plakkaat met uitleg bij. Dit komt mede omdat de UNESCO al in 1988 besloot om het beeld van de lijst voor wereld-cultuurerfgoed te halen. Indertijd oordeelde de VN-organisatie dat het Jodenzeug kwetsend is voor Joden. 

De rechter stelde de gemeente Wittenberg echter in het gelijk. Volgens de rechtbank is dit ‘Judensau’ tegenwoordig onderdeel van een gedenkteken met een verklarende tekst op een plaquette. Zodoende zou het geen beledigend karakter meer hebben. Düllmann is het daar niet mee eens en blijft vinden dat het werk een belediging van de Joodse gemeenschap en een symbool van antisemitisme in kerk en samenleving is. Hij zal in hoger beroep gaan.

De term ‘Jodenzeug’ werd in september 2018 in Chemnitz geroepen toen neonazi’s een koosjer restaurant aanvielen. Ook gebruikte zanger Roger Waters tussen 2010 en 2013 in zijn concerten een groot opblaasbaar zwijn met een Davidster. Omdat het varken volgens de Joodse wetten onrein is, misbruiken antisemieten het dier te pas en te onpas om Joden te beledigen of discrimineren.

Al jaren loopt er een discussie over dit beeld en 29 andere Jodenzeugen in Duitsland. De antisemitische beelden werden in de Middeleeuwen vervaardigd en op kerken of in straten gezet. Zo moesten de mensen eraan herinnerd worden dat de Joden ‘slecht’ en ‘niet te vertrouwen’ waren. Vrijwel altijd zijn er drie Joden te zien die zuigen aan de tepels van het zeug en die zich richten op het achterwerk van het dier. Soms heeft een van de mannen seks met het varken en soms kijkt deze hem in de kont door de staart op te tillen.

Categorie: |

Home » Nieuws » ‘Het Jodenzeug’ mag aan de kerk van Wittenberg blijven hangen