Segregatie op de woningmarkt: veel starters kunnen geen huis kopen zonder ‘eigen geld’

Zonder hulp van ouders of andere familieleden een allereerste koopwoning aanschaffen? Het gros van de kopers jonger dan 25 jaar slaagt er niet in. Dat blijkt uit cijfers van hypotheekadviesketen De Hypotheker. Zo’n 94 procent van deze jongeren krijgt de koop alleen rond als er ‘eigen geld’ in het spel is.

Het gaat dan om 25-minners die veelal op zoek zijn naar een woning tussen de 100.000 en maximaal 300.000 euro. Vaak net buiten of aan de rand van de Randstad gelegen. Zo zag De Hypotheker het aantal jonge koopstarters (lees: mensen die voor het eerst hun eigen huis kopen) in Friesland met maar liefst 109 procent toenemen. Ook in de Noord-Hollandse gemeenten Heerhugowaard, Beverwijk en Velsen waren afgelopen jaar meer jonge kopers actief dan in 2018.

Overbieden

Volgens een woordvoerder van De Hypotheker heeft het alles te maken met het gegeven dat de grote steden ‘op slot’ zitten. “Het aanbod is er zeer beperkt. Vooral in de prijsklasse waar deze starters in kijken, minder dan drie ton dus.” Dat koopstarters extra financiële middelen nodig hebben, heeft niet alleen te maken met de fiks gestegen huizenprijzen, maar ook met het overbieden, zegt de woordvoerder. “Vaak zie je dat voor dat stukje overbieden het eigen geld wordt ingezet, omdat het niet meegefinancierd kan worden.”

Waar dat eigen geld vandaan komt? De Hypotheker kan het niet met zekerheid zeggen. Maar, gist de hypotheekadviesketen, hoogstwaarschijnlijk van ouders of van andere familieleden. Commercieel directeur Menno Luiten noemt de situatie waarin jonge starters zich bevinden ‘zorgelijk’. Een derde van zijn jonge klanten heeft zo’n 20.000 tot 30.000 euro aan eigen geld ter beschikking. 14 procent neemt zelfs 40.000 tot 60.000 euro mee, 10 procent van de starters zelfs nog meer. “Niet iedereen heeft dit geld zomaar beschikbaar, waardoor alleen starters met vermogende ouders nog in aanmerking komen voor een huis.” Niet alleen bij kopers jonger dan 25 jaar is financiële steun van ouders gemeengoed geworden, ook 25- tot 35-jarigen worden regelmatig gesteund door hun ouders, ziet de adviesketen.

Hoge prijzen en strikte regels

Woningmarktexpert Paul de Vries van Kadaster spreekt inmiddels van segregatie op de woningmarkt. Wie te lang wacht met het kopen van zijn eerste huis, ziet de prijzen alleen nog maar verder stijgen en dreigt de boot te missen, zegt De Vries. “Ouders die hun kinderen kunnen helpen of zelfs een huis voor ze kopen, hebben een koopwoning. Maar dat vermogen moet er wel zijn. Ouders met een sociale huurwoning kunnen dat minder snel.”

Kadaster ziet in totaal een afname van de groep jonge kopers. En dat heeft niet alleen te maken met de hoge prijzen binnen en net buiten de grote steden, maar ook met de strikte regels rondom het verkrijgen van een hypotheek, zegt De Vries. “In 2013 was het voor velen een gunstige tijd om te kopen. Maar toen de regels werden aangescherpt, zag je juist dat de groep onder de 25 jaar steeds minder ging kopen.” Dat blijkt ook uit de Kadastercijfers. Schaften vorig jaar zo’n 4900 jonge kopers hun eerste huis aan, in 2018 waren dat er nog zo’n 300 meer. En in 2017 lukte het nog meer jonge twintigers om hun eerste eigen huis te kopen; bijna 6400 stuks.

Kopers tussen de 25 en 35 jaar slaagden er het afgelopen jaar vaker dan in 2018 in om een nieuw koophuis te scoren, tonen de cijfers van het Kadaster. Maar een huis op slechts één salaris kopen? Nee, dat gebeurt haast niet meer, ziet deskundige De Vries. “De koopstarter wordt ouder en koopt vaker met z’n tweeën. Dat heeft ook te maken met de toename van het aantal flexibele contracten.” Kadaster wil binnenkort onder de loep nemen hoe vaak ouders hun kinderen te hulp schieten bij het aanschaffen van hun woning.

Lees ook:

Generatie huizenkopers dreigt de boot te missen

Wie nooit een huis gekocht heeft, maakt steeds minder kans dat dat alsnog lukt. Die moet blijven huren, maar ook huurhuizen zijn lastig te vinden.