Trump bombardeert Taliban en IS plat: recordaantal bommen in Afghanistan

Uit de nieuwste cijfers van de Amerikaanse luchtmacht blijkt dat gevechtsvliegtuigen, bommenwerpers en drones in twee jaar tijd zo’n 15 duizend stuks munitie in Afghanistan hebben gebruikt. Dit is aanzienlijk meer dan in voorgaande jaren.

Zo werden in 2010, toen de oorlog tegen de Taliban een hoogtepunt bereikte, ‘slechts’ 5.100 bommen en raketten ingezet om de rebellen te bedwingen. De VS hadden toen aanzienlijk meer militairen in Afghanistan, zo’n 100 duizend. Zij vochten ook op grote schaal mee met het Afghaanse leger. In de jaren daarna nam het aantal bombardementen flink af. 

Zo werden in 2015, onder de regering-Obama, nog geen duizend stuks munitie gebruikt in de strijd tegen de Taliban en strijders van IS en Al Qaida. In het eerste jaar van president Trump, in 2017, was dit aantal al verdrievoudigd. 

De VS hebben nu zo’n 13 duizend grondtroepen in het land. Zij houden zich voornamelijk bezig met het trainen en adviseren van het Afghaanse leger. De Amerikaanse luchtmacht neemt het grootste deel van de gevechtsoperaties op zich, onder andere om aanvallen van het Afghaanse leger te ondersteunen. Ook worden doelwitten van IS en Al Qaida aangevallen om te voorkomen dat Afghanistan weer, zoals voor de aanslagen van 9/11, een uitvalsbasis wordt van terroristen.

Zwaarste bom ingezet

Zo besloot president Trump in 2017 Amerika’s zwaarste conventionele bom, de 9.800 kilo wegende GBU-43, te gooien op een groep IS-strijders in de provincie Nangarhar. Dit was voor het eerst dat deze ‘moeder van alle bommen’ werd ingezet in de strijd. Hoewel de VS al sinds 2003 over de bom beschikken, durfden Trumps voorgangers Bush en Obama het niet te te gebruiken. 

Volgens de VS werd de enorme bom gebruikt om tunnels en schuilplaatsen van IS in grotten te vernietigen. Trump prees het bombardement als ‘een zeer succesvolle actie’ tegen IS. Bij het bombardement zouden volgens Afghanistan minstens negentig IS-strijders zijn omgekomen.

De president zei eind vorig jaar dat Amerika’s vijanden in Afghanistan ‘harder dan ooit’ worden getroffen. Het Amerikaanse leger in Afghanistan paste de operatie tegen de Taliban in het najaar van 2018 aan om de groep te dwingen tot onderhandelingen. Trump beloofde tijdens de verkiezingen van 2016 de slepende oorlog te beëindigen, zodat de Amerikaanse soldaten kunnen worden teruggetrokken. De Afghanistanoorlog, waarbij de VS al sinds 2001 zijn betrokken, is Amerika’s langste ooit.

Volgens het Pentagon zorgde de ‘continue militaire druk’, inclusief de vele bombardementen, ervoor dat de Taliban in 2019 minder succesvol was. ‘Het hielp voorkomen dat de Taliban provinciale hoofdsteden innamen’, aldus het Pentagon in december in een rapport aan het Congres. Het ministerie erkende echter dat terreurgroepen zoals IS en Al Qaida, ondanks de Amerikaanse acties van de afgelopen jaren, vorig jaar nog altijd ‘een geduchte vijand’ vormden.

Terugtrekking troepen

Uit cijfers van de VN blijkt dat in de eerste acht maanden van vorig jaar 468 burgerdoden vielen bij de Amerikaanse luchtaanvallen en andere militaire acties. De Taliban en strijders van IS en Al Qaida waren volgens de VN verantwoordelijk voor het overgrote deel van de bijna 2.600 burgers die in die periode omkwamen: 1.414. Bij operaties van het Afghaanse leger werden bijna 500 burgers gedood.

De VS hebben de luchtaanvallen op de Taliban onder andere flink opgevoerd nadat het vredesoverleg met de strijdgroep in september werd afgebroken. Trump besloot de onderhandelingen te staken na een Taliban-aanval waarbij een Amerikaan werd gedood. Tijdens een bezoek aan Amerikaanse militairen bij Kabul in november zei de president dat de onderhandelingen met de Taliban in Qatar weer waren hervat. 

Tot nu toe heeft het overleg niets opgeleverd. De VS zouden bereid zijn om binnen anderhalf jaar na een vredesakkoord alle Amerikaanse militairen terug te trekken. Sinds de invasie van 2001 (na de aanslagen van 9/11) zijn 2.443 Amerikanen omgekomen in Afghanistan. Meer dan 20 duizend raakten gewond.