De EU is op jacht naar uw geld (1)

Titelfoto: Vice-voorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans. Foto Newsroom EU Council, Copyright EU. Citaatrecht ex art 15a Auteurswet.

Het is zo langzamerhand voor iedereen duidelijk dat de Europese Unie (EU) een rampzalige invloed heeft op de financiële positie van de individuele burger die zijn koopkracht voortdurend ziet afkalven. Daartoe bewandelt de EU twee verschillende wegen.

🔊 Beluister dit artikel

Allereerst wordt door in te zetten op een politieke transferunie een gigantische rekening bij de beter functionerende lidstaten gelegd. Ten tweede worden door nieuwe EU-regulering de financiële instellingen in de lidstaten wat betreft hun voorheen onafhankelijke beleggingsbeleid steeds meer in een wurggreep genomen, vooral om de groene religie te dienen. In een tweetal columns van mijn hand komen beide manieren om u financieel uit te kleden aan bod.

Economische samenwerking

In de recente geschiedenis heeft Europa gefungeerd als brandhaard voor twee wereldoorlogen. Dat is niet iets om trots op te zijn, en het ligt voor de hand dat na WOII is nagedacht over hoe dergelijke rampen in de toekomst te vermijden. Nadat met name Duitsland door Amerikaanse Marshallhulp economisch weer op de been was geholpen, zijn initiatieven ontplooid om de economische samenwerking tussen lidstaten in Europa te bevorderen, vanuit het niet onredelijke uitgangspunt dat als je tot tevredenheid handel drijft, je minder snel elkaar de hersens inslaat. Vanuit deze gedachte zijn de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) en de Europese Economische Gemeenschap (EEG) opgezet, samenwerkingsverbanden op economisch belangrijke terreinen tussen autonome lidstaten.

Discutabel

Langzaam maar zeker nam het belang van deze instituties toe. Het Verdrag van Maastricht vormde in 1993 de basis voor de huidige Europese Unie. Hoewel een ruime meerderheid van de Nederlandse bevolking in 2005 tegen de Europese Grondwet stemde, is dat genegeerd door de Nederlandse regering. Toch werd in 2009 een soort constitutionele legitimering overeengekomen middels het (in 2007 ondertekende) Verdrag van Lissabon. Het democratisch mandaat van de EU is dus vanaf het begin discutabel geweest.

Nee, grotere plaatje: Nadat Frankrijk en Nederland bij referendum over Europese Grondwet nee gestemd hebben had de EU de nadruk op ‘verstatelijking’ moeten laten vallen. In Europa werken vrije staten samen op terreinen waar dat nuttig is, bijv migratie, bijv wetenschap.

— Ronald Plasterk (@RPlasterk) September 12, 2019

EMU

De EU heeft zich er nooit mee tevreden gesteld zich te ontwikkelen tot een goed functionerende verzameling van nationale autonome staten die via wederzijds gewenste handelsbetrekkingen elkaar tot voordeel zouden strekken. Al snel ontstond er druk om veel verder te gaan dan in goede harmonie handelende natiestaten, maar om in te zetten op een Europese Federale Staat. Om dit idee te bevorderen werd een Europese Munt Unie (EMU) op de rails gezet.

Over de voors en tegens van die EMU is veel geschreven. Duidelijk is dat de uiteindelijke conversie van de Nederlandse gulden naar de euro de Nederlandse burger veel geld gekost heeft. Evenzeer is duidelijk dat de EMU niet gebaseerd is op de gezonde economische regels zoals die door Nobelprijswinnaar Robert Mundell geformuleerd zijn, maar dat vanaf de eerste dag politieke motieven de overhand hebben gehad. Dat hebben we geweten. Sinds de introductie van de euro zijn de leden van de muntunie economisch steeds verder uit elkaar gedreven. De druk op de euro is dan ook bijzonder toegenomen, zelfs in die mate dat veel economen al lang niet meer geloven dat de euro op termijn gehandhaafd kan worden.

Lage rente-beleid

Vooralsnog wordt binnen de EU hardnekkig vastgehouden aan de illusie dat nu de euro er eenmaal is, diezelfde euro ook zal blijven. Daartoe heeft de Europese Centrale Bank (ECB) onder de Italiaan Draghi een lage-rente beleid ingezet dat desastreus is voor iedereen met enige vorm van spaargeld, of het nu over je pensioen of over je privé bankrekening gaat. Zieltogende banken in vooral Zuid-Europese landen, die eerst op de been werden gehouden met geld van wel goed functionerende banken, worden nu door de Europese belastingbetalers (lees: die in Noord-West Europa) gefinancierd.

DNB-president Klaas Knot: ‘Overal ontstaat nu het idee dat geld en schulden gratis zijn’ https://t.co/Fa2jegozTE via @volkskrant "ECB-president Lagarde heeft het initiatief genomen voor zo’n grondige beleidsevaluatie" - Door wie uit te voeren? De #ECB zelf?

— Jean Wanningen (@trias_politica) December 23, 2019

Transferunie

Diezelfde belastingbetalers lopen vervolgens ook alle risico’s, want de institutionele beleggers hebben inmiddels hun belangen veilig gesteld. Steeds duidelijker is ook geworden dat het laatste redmiddel om de euro te kunnen behouden het vormen van een volledige transferunie is. Hiertoe hevelen natiestaten hun soevereiniteit over naar de EU, en wordt het de taak van alles wat redelijk tot goed functioneert om al datgene wat disfunctioneert met financiële kunstgrepen overeind te houden.

Waar het communisme van een eeuw geleden faalde, is men nu binnen de EU bezig met een grootschalige herkansing. De voorbeelden zijn legio.

#transferunie
Het net wordt steeds strakker aangetrokken. Nederland sputtert af en toe wat tegen, maar tekent uiteindelijk bij het kruisje.
Ben bang dat de ogen pas open gaan bij de volgende financiële crisis. Dan mag de Nederlandse belastingbetaler, de portemonnee trekken. https://t.co/tPu9PmTQHr

— Johannes Vervloed (@Diplo_JV) January 12, 2020

Steun Griekenland

Hoewel landen als Italië en Griekenland slechts na de nodige protesten en uitsluitend op politieke gronden tot de EMU zijn toegelaten, ging het met name in Griekenland al snel mis. De enorme staatsschuld en de zieltogende economie maakten noodsteun uit het zogenaamde European Stability Mechanism (ESM, een fonds opgetuigd met honderden miljarden) herhaaldelijk nodig.

Werden we nog enige tijd door een minister van Financiën in ons land zoet gehouden met de illusie dat we het aan Griekenland ‘geleende’ geld met rente zouden terugkrijgen, nu is de aflossing van deze Griekse schuld uitgesteld tot Sint Juttemis en is de rente verlaagd. Schuldkwijtschelding mag het allemaal niet heten, maar dat is het natuurlijk wel. Intussen heeft elke jonge Griek met een opleiding het land verlaten om nooit meer terug te keren. In Italië en Spanje is de situatie niet veel beter, en zelfs in Frankrijk rommelt het al geruime tijd.

Zalm wilde destijds in eerste instantie Italië niet bij de euro hebben, werd vervolgens spaghettifoob genoemd en ging later toch overstag. Griekenland wilde hij niet, maar zag daar niet zo'n probleem in, want zo'n klein economietje kon nauwelijks een probleem vormen. #bankenunie

— Reality Czar 🍌👑🅰️rend-Jan🤡🌍 (@kromst) January 14, 2020

Koopkrachtsverlies

Om wat voor soort bedragen gaat het? Experts hebben becijferd dat de wisselkoers voor 1 euro niet f 2,20 maar slechts f 1,95 had moeten zijn, overeenkomend met een onmiddellijk koopkrachtverlies van zo’n 13 %, met grote cumulatieve negatieve gevolgen in latere jaren. Uit de bijlagen bij de Miljoenennota 2019 zien we dat de verplichtingen die Nederland in de diverse EU-kaders is aangegaan ruim 100 miljard euro bedragen. Voor een meer gedetailleerd overzicht, zie Jean Wanningen, Eurodynamica, pagina 64-65.

Doordrammen

Intussen heeft de EU niets geleerd en gaat men onverdroten voort met het doordrammen van de politieke en financiële transferunie. Op het politieke vlak leidt het uittreden van het UK niet tot een zuiniger beleid, maar gaan de kosten van de EU integendeel verder omhoog. De bijdrage van Nederland dient in dit beeld substantieel te stijgen. Ook het idee van een Europees leger met doorslaggevende invloed van Duitsland en Frankrijk schijnt de voorkeur te verdienen boven de NAVO.

Onze geopolitieke talenten van de EU schoppen liever de enige echte bondgenoot met werkelijke militaire macht voortdurend tegen de edele delen. Dat Trump feitelijk al lang de EU de rug heeft toegekeerd is tot de Brusselse breinen nog niet doorgedrongen.

Rechterlijk activisme

En Nederland dan? Nederland is één van de weinige landen waar de rechter een wet niet mag toetsen aan de Grondwet. Een rechter móet toetsen of een wet in lijn is met een verdrag of met een besluit van internationale organisaties. In die zin gaan verdragen boven de Grondwet. Dat geeft de rechterlijke macht een zeer grote interpretatievrijheid en geeft ongewenste ruimte aan rechterlijk activisme. Dat de Trias Politica hierbij onder grote druk komt, lijkt me duidelijk niet de optimale uitgangspositie voor een goede democratische toekomst van ons land.

Infuus

Ook financieel is er niets nieuws onder de zon. Weliswaar is de Italiaan Draghi vervangen door de Française Lagarde, maar van een doorbraak van het gezonde verstand is vooralsnog niets gebleken. De belangen van Duitsland en Frankrijk, die de euro tot elke prijs willen handhaven, staan centraal. Daartoe moeten de Zuid-Europese landen voor wie de euro onhoudbaar is, via een steeds verdergaande transferunie aan het infuus gehouden worden.

De plannen voor een bankenunie, waarbij alle risico’s voor slechte Zuid-Europese banken bij vooral de Noord-Europese belastingbetalers gelegd worden, zijn opnieuw uit de kast gehaald. Ook een depositogarantiestelsel voor alle Europese banken wordt opnieuw als wenselijk gepresenteerd. Hierdoor wordt de voortdurende overdracht van middelen van Noord naar Zuid verder aangejaagd zonder dat er een fundamentele oplossing in zicht komt.

Green Deal

De laatste loot aan de EU-boom der megalomane waanzin is natuurlijk de Green Deal waarmee alfa Timmermans de natuurkunde meent te kunnen ontkennen.

À raison van ‘om te beginnen’ 1000 miljard gaan we Europa in 2050 ‘klimaatneutraal’ maken, wat dat ook maar zijn mag. Zonder natuurwetenschappelijke onderbouwing, zonder duidelijke doelstelling, zonder nulmeting, zonder enige vorm van begroting, zonder enige poging tot rationaliteit wordt de toekomstige welvaart van een heel continent vergooid. Het Europese Parlement staat bij deze nieuwe variant op intellectuele misdadigheid luidkeels te juichen. Welkom in de groene alfa-hel. De wereld is gek geworden, althans ons deel ervan.

Gisteren stemden VVD en CDA in Europees Parlement voor de megalomane “Green Deal” van Timmermans. Heel Europa vol met windmolens. Kost op korte termijn al 1.000 miljard - en uiteindelijk 11.000 miljard. Met minuscuul, onmeetbaar effect op klimaat. Wat bezielt deze partijen? #FVD pic.twitter.com/MHiOY76KFG

— Thierry Baudet (@thierrybaudet) January 16, 2020

Belastingbetaler

Bovenstaande voorbeelden hebben grote consequenties voor de Nederlandse belastingbetaler. Die consequenties worden door onze regering systematisch verhuld. Dat de omwisseling van de gulden voor de euro voor de consument zeer ongunstig was, wordt tot op de huidige dag ontkend. De ‘leningen’ aan Zuid-Europa worden nog steeds niet als oninbaar beschouwd. De achterblijvende economische ontwikkeling van de EU wordt systematisch verzwegen. Intussen kachelt de koopkracht van werkenden en gepensioneerden al jaren hard achteruit.

In dit betoog ben ik uitsluitend ingegaan op de gevolgen van het Nederlandse regeringsbeleid in de context van de EU. De schade die wordt aangericht treft de Nederlander langs deze weg dus alleen via de belastingheffing en in zijn sterk verminderde economische perspectieven. Dat de EU ook nog de nodige maatregelen in petto heeft die beogen de volledige financiële sector in een wurggreep te krijgen, is een andere aanslag op de koopkracht van de Nederlandse burger.

Ook de Nederlandse overheid zelf weet wat dit betreft van wanten, waarbij aangetekend moet worden dat via allerlei chicanes verplichte heffingen buiten de directe belastingaanslag gehouden worden, zodat de wel degelijk verplichte kostenverhogingen buiten de belastingstatistieken blijven. De uitbreiding van de Ruttiaanse trukendoos is een van de weinige groeisectoren in ons land.

Over de directe gevolgen van de toenemende EU bedilzucht voor uw huishoudportemonnee en voor uw keuzevrijheid gaat deel 2 van dit tweeluik, dat zondag 26 januari op OpinieZ wordt gepubliceerd

Over de auteur

Kees de Lange

Prof. Dr. C.A. (Kees) de Lange studeerde wis-, natuur- en sterrenkunde aan de UvA en promoveerde in de Theoretische Chemie in Bristol, UK. Hij is emeritus hoogleraar fysische chemie en chemische fysica aan zowel de UvA als de VU. Zijn research betreft atmosferische chemie en fysica, en magnetische resonantie, alsmede het ontwikkelen van complexe fysische modellen. Zijn onderzoek is vastgelegd in enige honderden publicaties. Hij is tot op de huidige dag actief in wetenschappelijk onderzoek. In de periode 2011-2015 was hij als een van de zeer weinige bèta’s lid van de Eerste Kamer.

Recent gepubliceerd

Archief

• Economie5 augustus 2020Het is de hoogste tijd voor kernenergie
• Economie26 januari 2020De EU is op jacht naar uw geld (2)
• Economie22 januari 2020De EU is op jacht naar uw geld (1)
• Media12 januari 2020Een nieuwe omroep, een nieuw geluid