De ‘plofkip’ Schiphol moet nodig op dieet

In de Randstad zijn we inmiddels gewend wakker te worden met het continue aanzwellende en weer wegstervende gebulder van vliegtuigmotoren en als we geluk hebben, horen we alleen het monotone geluid van het voortrazende wegverkeer. Maar ook verder van het vliegveld of de snelweg is er geen garantie op wakker worden met vogelgefluit en insectengezoem, want er leeft nog maar bar weinig langs de eindeloze velden monotone en industriële landbouw.

Willen we de natuur een kans geven en onze kinderen een toekomst, dan zullen boeren anders moeten gaan boeren, zal Nederland de fossiele brandstofauto uit moeten en zal Schiphol, het volgens Greenpeace ‘grootste belastingvrije tankstation van Nederland’, zich moeten aanpassen. Daarin hebben de boeren groot gelijk: de luchtvaart moet zoals nu ook de stikstofcommissie-Remkes aanbeveelt, haar steentje bijdragen aan te nemen milieumaat­regelen, maar niet alleen vanwege haar (relatief beperkte) stikstofuitstoot.

Dag in dag uit

De ware discussie die over de luchtvaart gevoerd moet worden, betreft de alsmaar groeiende CO2-uitstoot van haar overmaatse vliegvelden en de bijbehorende geluidskwelling die vele landgenoten dag in dag uit moeten ondergaan. De Nederlandse luchtvaart is nu al verantwoordelijk voor 7 procent van de gehele Nederlandse CO2-uitstoot, bijna evenveel als de emissies van alle Nederlandse auto’s samen.

Nederland heeft weliswaar progressie geboekt bij het terugbrengen van de emissies van een aantal broeikasgassen (52 procent reductie van methaan, di­stikstofoxide en fluorhoudende gassen in 2018 ten opzichte van 1990 volgens het Compendium voor de Leefomgeving), maar deze gassen betreffen minder dan een zesde deel van de totale emissie van broeikasgassen die wordt gemeten in CO2-equivalenten.

Het plafond

Juist de emissie van CO2, het broeikasgas met het grootste aandeel (zo’n vijf zesde deel) in de totale broeikasgasemissies, lag in 2018 nauwelijks lager dan in 1990, het basisjaar van het Kyoto Protocol. Na de Urgenda-uitspraak van afgelopen december zal de staat nog dit jaar terug moeten naar 25 procent minder broeikasgassen ten opzichte van 1990, terwijl we in 2018 pas op 15 procent zaten. Daarna moeten reducties nog verder dalen naar 49 procent (Klimaatakkoord) of 55 procent (verwachte Europese doelstelling) in 2030, terwijl volgens het UNEP Emissions Gap Report 2019 van de VN tussen 2020 en 2030 nog veel grotere (mondiale) ­reducties nodig zijn van jaarlijks 7,6 procent om binnen het opwarmingsplafond van 1,5 graden te blijven.

Flinke klimaatmaatregelen bij grote CO2-uitstoters als Schiphol zijn dus essentieel. Met een kleiner bij Nederland passend vliegveld, zonder onnodige pretvluchten korter dan 750 km binnen Europa, zonder vliegveld Lelystad, zonder 40 procent transferpassagiers en met eerlijke, belaste prijzen voor vliegtickets kan het kabinet wezenlijk bijdragen aan de Urgenda-verplichtingen, kan het de emissiedoelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs dichterbij brengen, de stikstofuitstoot van de luchtvaartsector verkleinen en kan het bovendien de geluidsoverlast van het vliegverkeer weer tot aanvaardbare proporties terugbrengen.

Op dieet

De Schipholgroep alleen aanspreken op zijn stikstofuitstoot leidt af van de noodzaak nu pijnlijke krimpmaatregelen te nemen om ons land tegen gevaarlijke opwarming van de aarde te beschermen. Breng de aandacht terug naar de volledige milieu-impact van de luchtvaartindustrie in plaats van groei onder voorwaarde van stikstofuitstootbeperking met lapmaatregelen als glijvluchten en elektrisch taxiën.

Schiphol zit als een plofkip aan de grenzen van zijn groei en moet nodig op dieet. Dat betekent een stukje fossiele economie opofferen, en daar een groenere economie voor terugkrijgen met meer schone lucht, stilte en een veilig klimaat.

Lees ook:Schiphol weet niet wat overlast is

Waarom krijgt niemand greep op het lawaai van Schiphol? Stephan Steinmetz gaat op zoek naar de aard van geluidshinder. Een voorpublicatie.

Terecht dat ook de luchtvaart moet bijdragen aan minder stikstofuitstoot

Het tweede rapport over het stikstofbeleid van de commissie-Remkes is een bijna revolutionair rapport.