Mede-verdachte Ruinerwold voelt zich onbegrepen: ‘Wat is er strafbaar aan geloven in God?’
RECHTSZAAK RUINERWOLDDe 67-jarige vader Gerrit-Jan van D. die negen jaar lang met zes kinderen in totale afzondering leefde op een boerderij in Ruinerwold, heeft zijn oudste kind een tijd lang verbannen naar een hondenhok. Zo liet hij zijn andere kinderen zien dat dit kind de familie in gevaar bracht. Mede-verdachte Josef B. vindt dat er niets verkeerds gebeurde. ,,Ik heb een rein geweten.”
Het is een van de vele schrijnende gebeurtenissen in het leven van een gezin dat al sinds 1989 gebukt ging onder een extreme geloofsovertuiging van vader, zo werd vandaag duidelijk op de eerste zitting tegen Van D. en zijn Oostenrijkse huisvriend en Josef B. (58).
De openbaar aanklagers schetsten een beeld van een vader met een enorme aversie tegen alles wat zich buiten het gezin afspeelde, tot grote irritatie van Josef B. die als enige bij de zitting aanwezig was. Met zijn karakteristieke volle baard, schudde hij in zijn blauwe jas soms hevig met zijn hoofd als de bizarre feiten werden voorgedragen. ,,Het is een heksenjacht’’, reageerde hij.
Ik voel het als een heksenjacht. Als een mens in God gelooft is dat toch zijn vrije beslissing
Het OM ziet dat anders. Volgens de twee officieren van justitie leerde Van D. zijn kinderen al vroeg dat er ‘slechte geesten’ in hun lichaam zouden komen als ze contact zouden zoeken met de buitenwereld. Ook dreigde Van D. dat dan de wereld zou vergaan, blijkt uit dagboeken van Van D. en verklaringen van zijn kinderen, die opmerkelijk genoeg geen van allen aangifte tegen hem hebben gedaan.
Het bleef volgens het Openbaar Ministerie niet bij verbale bangmakerij. Al sinds hun vijfde levensjaar konden kinderen rekenen op straf als Van D. het gevoel kreeg dat kinderen waren bevangen door de ‘slechte geesten’. Dan trok hij ze aan hun haren. Kneep hun keel dicht. Moesten sommige kinderen urenlang in een koud bad water zitten. Een enkele keer zelfs moesten de kinderen een straf voor een zondaar bedenken. Dat leidde er toe dat het hele gezin vervolgens één kind bekogelde met modder.
Slechte geesten
Vooral de drie oudste kinderen hadden het zwaar te verduren. Zij hadden contact met de buitenwereld en gingen ook naar school. Al was sociaal contact minimaal. Ze gingen nooit naar feestjes, geen schooluitjes en moesten na de lessen direct naar huis komen. Vanwege hun contacten met anderen kregen zij ook de schuld van het overlijden van hun moeder in 2004 en het verlies van een stuk land in Staphorst waarop Van D. in de jaren negentig al illegaal bouwde aan zijn eigen utopia. Op dit land werd de oudste zoon eerst verbannen naar een caravan en moest hij later een zomer in een hondenhok verblijven omdat hij slechte geesten in zich had. De andere kinderen mochten geen enkel contact hebben met hem en hijzelf moest bidden. Hij was toen twaalf jaar. Ook de oudste dochter verbleef weken helemaal alleen in de woning in Hasselt omdat ze moest boeten.
Behalve ‘slechte geesten’ zag Van D. bij sommige kinderen ook ‘vrouwelijke geesten’ in hun aardse lichaam verschijnen. Twee van deze oudste kinderen zou Van D. om die reden ook seksueel hebben misbruikt. Het gaat om de oudste dochter en de tweede zoon van het gezin. Deze jongen zou een dag na het overlijden van zijn moeder al zijn misbruikt omdat Van D. hem vertelde dat haar geest in zijn lichaam zou zitten. De jongen was toen 12 jaar.
Van D. ging zo ver in zijn angst voor de buitenwereld dat hij zijn zes jongste kinderen hiervoor altijd heeft afgeschermd. Ze stonden niet ingeschreven, moesten zich stil houden en bleven zoveel mogelijk binnen. De drie oudste kinderen mochten met anderen ook niet over hun jongere broertjes en zusjes spreken.
Lees verder onder de foto
Alle kinderen is volgens het OM altijd ingeprent dat de buitenwereld slecht was. Dat het de kinderen ‘onrein’ maakte en het hun missie als gezin bedreigde: zij waren immers ‘uitverkorenen van God’. De kinderen hadden de vrijheid om te vertrekken - de deur was altijd open - maar toch vindt het OM dat er sprake is van vrijheidsberoving. ,,Alles wat de kinderen steeds is verteld en wat ze hebben meegemaakt fungeerde als een figuurlijk slot op de deur”, aldus één van de openbaar aanklagers.
Vastgebonden en opgehangen
Niet alleen de kinderen van Van D. werden gestraft omdat ze niet volgens het evangelie van Van D. leefden. Het overkwam ook een huisvriend. Hij werd door Van D. aan handen en voeten vastgebonden en opgehangen. De man, van Oostenrijkse komaf, is nota bene samen met zijn eigen zoon Raphael een van de gulle gevers die elke maand er voor zorgde dat er 5000 tot 8000 euro binnen kwam bij het gezin. Dat verklaart mede ook waarom de politie een bedrag van 97.000 euro aan contanten in de boerderij in Ruinerwold vond. Alleen is nog niet precies duidelijk waar dat geld vandaan kwam en of dat legaal is verdiend. Ook Josef B. doneerde elke maand veel geld bij.
Wat is er strafbaar aan geloven in God? Ik heb een rein geweten en niemand van hun vrijheid beroofd
Behalve Van D. wordt ook de Oostenrijkse klusjesman Josef B. verantwoordelijk gehouden voor de misstanden die bijna dertig jaar hebben geduurd, alleen niet voor het seksuele misbruik. Volgens de officieren van justitie is hij al sinds de jaren tachtig een huisvriend, wist hij precies wat er speelde, was hij de schakel met de buitenwereld en beschouwt hij zichzelf als een discipel van Van D.
Rein geweten
B. zelf snapt niet waar iedereen zich nu zo druk over maakt en noemt dit hele proces een heksenjacht. ,,Wat is er strafbaar aan geloven in God? Ik heb een rein geweten en niemand van hun vrijheid beroofd.”
Van D. was niet zelf aanwezig bij de zitting. Hij kreeg in 2016 een hersenbloeding en ligt in het ziekenhuis van de gevangenis in Scheveningen en kan niet praten. Om die reden is hij ook nog steeds niet verhoord nadat het geïsoleerde gezin begin oktober vorig jaar werd gevonden. Beide verdachten blijven voorlopig vast zitten.
Het liveblog is gesloten. Lees hier het verslag terug van verslaggevers Raymond Boere en Stefan Keukenkamp.
Liveblog
De uitkomsten van de vraag of Josef B. naar het Pieter Baan Centrum moet, laat nog even op zich wachten. Dat zal een week duren. Moszkowicz gaat wel in beroep tegen verlenging voorlopige hechtenis. We sluiten hierbij het liveblog.
Hoewel lang werd bestreden dat de kinderen in een kelder zaten, neemt de persrechter dat woord wel in de mond. ,,Het was een ruimte onder de grond."
Hierna vindt de besloten raadkamerzitting plaats. De rechtbank besloot vorige week dat Josef B. niet naar het Pieter Baan Centrum hoeft. Justitie ging in beroep. De uitspraak daarvan wordt straks verwacht.
De zitting is gesloten. Het proces gaat over drie maanden verder met een volgende pro formazitting. De inhoudelijke behandeling staat gepland voor net voor of net na de zomer.
Klusjesman B. noemt het wederom een 'heksenjacht'. Hij is het niet eens met het feit dat hij moet blijven vastzitten.
De rechtbank wijst het verzoek schorsing van de voorlopige hechtenis van Josef B. af. Dat betekent dat klusjesman B. nog zeker drie maanden blijft vastzitten. Ook Van D. blijft in voorarrest zitten.
De ernstige bezwaren en de gronden zijn nog steeds aanwezig, vindt de rechtbank. ,,Verdachte zou hetzelfde doen als hij de keuze weer zou hebben."
Kinderen hebben een identiteit, dat blijkt omdat ze zijn aangetroffen in de boerderij. Dat oordeelt de rechtbank. De rechter vindt de tenlastelegging duidelijk, anders dan het oordeel van de advocaat van Josef B.
Kinderen moeten worden gehoord door de verdediging, vindt de rechtbank. De rechtbank zegt dat er geen belang is om de Engelse ex-minnares de horen. Het verzoek om de 69-jarige Oostenrijker te laten horen door de verdediging wordt wel toegewezen.
De rechtbank gaat tussentijds niet praten met Gerrit Jan van D., dat verzoek deed zijn advocaat Robert Snorn.
De rechtbank is tot een beslissing gekomen. Verzoek om extra onderzoek van Van D. door neuroloog wordt toegewezen. Er moet ook een neuropsycholoog ingeschakeld worden, dit kan voorafgaand aan opname in het Pieter Baan Centrum.
Het duurde iets langer dan verwacht. Klusjesman Josef B. zit inmiddels weer in de zaal. De rechters gaan zitten voor de hervatting van de zaak.
Josef B. moet weer uit de zaal. Het is onduidelijk waarom precies. De journalisten blijven in de zaal zitten.
Iedereen zit er klaar voor, maar de rechters laten nog even op zich wachten. B. keuvelt wat met zijn advocaat. Hij glimlacht af en toe.
De rechtbank hervat de zaak tegen verdachten Josef B. en Gerrit Jan van D. Inmiddels is ook B. weer in de zaal. Hij lijkt ontspannen, houdt zijn blauwe jas aan. De rechtbank gaat een beslissing nemen over de verzoeken van de advocaten.
De zitting wordt tot 15.15 uur onderbroken. De rechters gaan zich nu buigen over de verzoeken van de advocaten.
Eind oktober namen de rechters zelf een kijkje in de boerderij in Ruinerwold. Zij wilden met eigen ogen bekijken hoe de hoeve eruit zag van binnen. Bekijk hoe dat ging.
Kleine onderbreking. De rechtbank wil even kort overleggen over de verdere gang van zaken.
,,Mijn cliënt, Josef B., moet 5.000 euro per dag dwangsom betalen als hij geen aanpassingen doet aan de boerderij", aldus Moszkowicz. ,,Diezelfde overheid houdt mijn cliënt vast en vervolgt hem. U, rechter, bent de enige die daar een stokje voor kan steken.”
Advocaat Moszkowicz: ,,Ik lees tussen de regels door dat de kinderen inmiddels een andere naam hebben aangenomen."
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
47
Dierenartskosten verschillen enorm per praktijk: 340 euro of 135 euro voor dezelfde behandeling
-
PREMIUMmarried at first sight
Toen ze Bastiaan (46) op tv voor het Mafs-altaar zag staan baalde ze enorm, nu is zij zijn nieuwe liefde
Geen tien cupido's hadden ervoor kunnen zorgen dat Bastiaan en Suzanne uit Married at first sight verliefd zouden worden. Toch vond hij de liefde door op televisie bij het altaar te staan en te trouwen met een onbekende. Vijf maanden na het huwelijk is Bastiaan Peppelenbos (46) uit Den Haag smoorverliefd. Niet op Suzanne, maar op zijn nieuwe liefde. ‘Het is zo leuk allemaal.’Den Haag -
Met video
Baudet betuigt spijt van bedreigen Klaver: ‘Heb me het bloed onder de nagels vandaan laten halen’
FvD-leider Thierry Baudet is donderdagochtend niet verschenen bij Kamervoorzitter Martin Bosma. Hij vond het belangrijker om te gaan sporten. Wel heeft hij Bosma gebeld en hem telefonisch laten weten dat hij spijt heeft van de bedreigingen aan het adres van GroenLinks-PvdA-Kamerlid Jesse Klaver. -
Chaos in Oekraïne-opvang: Hamid mag van de rechter blijven, maar lotgenoten juist weer niet
De Pakistaan Hamid Islam mag van de rechtbank in Haarlem nog zeker een jaar in Nederland blijven. Andere rechtbanken sturen de zogenoemde derdelanders juist wel weg uit de Oekraïne-opvang. Het leidt tot chaos en onrust. -
de kwestie
Lezers over vraag of weerapps hun activiteiten beïnvloeden: ‘Ze kunnen het weer van gisteren niet eens voorspellen’
In de Kwestie leggen we een vraag over een actueel thema voor aan onze lezers. Vandaag: het checken van een weerapp bepaalt wat ik ga doen. Komend weekend is het Pasen. Vaak hét moment om erop uit te trekken. Eerder deze week konden we ons volgens de weervoorspellingen nog verheugen op mooi weer. Inmiddels lijkt het minder aangenaam te worden en moeten we zelfs rekening houden met regen. Wat doet u? Volgt u de weerapps en past u uw plannen aan? Of trekt u er hoe dan ook op uit? Dat vroegen we onze lezers in de dagelijkse rubriek de Kwestie. Hier een selectie va de reacties.
-
Update
Storing bankieren bij Rabobank verholpen
-
-
-
306
Geheime operatie is klaar, maar wie gaat ervoor dokken? Hoger btw-tarief blijkt een optie
Operatie Beethoven, het kabinetsplan om grote bedrijven als ASML in Nederland te houden, is af. Vraag is nu: wie draait op voor de kosten? Bedrijven, rijken, erfgenamen en woningeigenaren zijn mogelijk de klos. Of gaat iedereen meer betalen aan btw op boodschappen en de bioscoop? De Tweede Kamer moet kiezen, blijkt uit een kabinetsbrief die deze site heeft ingezien. -
Phishing-alarm, test nu of jouw gegevens circuleren onder criminelen
De recherche heeft 7,3 miljoen e-mailadressen onderschept bij criminelen, die ze gebruikten om mensen digitaal te beroven. Grote kans dat ook jouw e-mailadres hierbij zit. Zeven tips om phishing te herkennen.
-
met video
Treinverkeer Amsterdam-Zuid weer hersteld na plofkraak, veel schade zoals gebarsten ramen
Amsterdam -
PREMIUM
Deze voedselsoorten dreigen te verdwijnen: ‘We hebben een heel fragiel systeem gecreëerd’
De Britse radiomaker Dan Saladino is gefascineerd door voedselsoorten die dreigen te verdwijnen en de mensen die ze proberen te redden. Zijn bekroonde boek Eating to Extinction is nu vertaald naar het Nederlands. ,,We hebben de afgelopen eeuw een heel fragiel voedselsysteem gecreëerd.”Amsterdam -
-
PREMIUM
Wanneer is te veel sporten gevaarlijk? Cardioloog legt uit wat een sporthart is en welke risico’s er zijn