Sojaolie veroorzaakt genetische veranderingen in de hersenen

Nieuw onderzoek van UC Riverside toont aan dat sojaolie niet alleen leidt tot obesitas en diabetes, maar ook neurologische aandoeningen zoals autisme, ziekte van Alzheimer, angst en depressie beïnvloedt.

Sojaolie wordt gebruikt voor het frituren van fastfood, toegevoegd aan verpakte levensmiddelen en gevoerd aan vee.  Volgens het Amerikaanse ministerie van Landbouw is sojaolie veruit de meest geproduceerde en geconsumeerde eetbare olie in de VS en naar alle waarschijnlijkheid niet gezond voor de mens.

Het is zeker niet goed voor muizen. De nieuwe studie, deze maand gepubliceerd in het tijdschrift Endocrinology vergeleken muizen die drie verschillende vetdiëten kregen: sojaolie, sojaolie gemodificeerd naar weinig linolzuur en kokosolie.

Hetzelfde UCR-onderzoeksteam vond in 2015 dat sojaolie obesitas, diabetes, insulineresistentie en leververvetting veroorzaakt bij muizen. In een studie uit 2017 ontdekte dezelfde groep dat als sojaolie wordt gemodificeerd naar weinig linolzuur, het minder obesitas en insulineresistentie veroorzaakt.

In de studie die deze maand werd gepubliceerd, vonden onderzoekers echter dat er geen verschil was tussen de effecten van de gemodificeerde en  niet gemodificeerde sojaolie op de hersenen. Specifiek vonden de wetenschappers uitgesproken effecten van de olie op de hypothalamus waar een aantal kritische processen plaatsvinden.

“De hypothalamus reguleert het lichaamsgewicht via ons metabolisme, regelt onze lichaamstemperatuur en is van cruciaal belang voor de voortplanting en fysieke groei evenals voor onze reactie op stress,” zei Margarita Curras-Collazo, UCR universitair hoofddocent neurowetenschappen en hoofdauteur van de studie.

Het team stelde vast dat een aantal genen bij muizen die sojaolie kregen niet meer correct functioneerden. Eén zo’n gen produceert het ‘liefde’-hormoon, oxytocine. Bij met soja olie gevoede muizen verdween de oxytocine volledig in de hypothalamus.

Het onderzoeksteam ontdekte ongeveer 100 andere genen die ook werden beïnvloed door sojaolie. Ze geloven dat deze ontdekking gevolgen zou kunnen hebben, niet alleen voor het energiemetabolisme, maar ook voor het goed functioneren van de  hersenen en op ziekten zoals autisme of de ziekte van Parkinson. Het is wel belangrijk om op te merken dat er geen bewijs is dat de olie zelf deze ziekten veroorzaakt.  Bovendien merkt het team op dat de bevindingen alleen van toepassing zijn op sojaolie en niet op andere sojaproducten of andere plantaardige oliën.

“Gooi je tofu, sojamelk, edamame of sojasaus niet weg,” zei Frances Sladek, UCR-toxicoloog en hoogleraar celbiologie. “Veel sojaproducten bevatten slechts kleine hoeveelheden van de olie en grote hoeveelheden van gezonde verbindingen zoals essentiële vetzuren en eiwitten.”

Een waarschuwing voor lezers bezorgd over hun meest recente maaltijd is dat deze studie werd uitgevoerd op muizen en niet op mensen.

In deze studie werden ook alleen mannelijke muizen gebruikt. Omdat oxytocine zo belangrijk is voor de gezondheid van moeders en de band tussen moeder en kind bevordert dienen vergelijkbare studies uitgevoerd te worden met vrouwelijke muizen.

Nog een opmerking over dit onderzoek – het onderzoeksteam heeft nog niet de chemicaliën in de olie geïsoleerd die verantwoordelijk zijn voor de veranderingen die ze veroorzaken in de hypothalamus. Maar ze hebben wel al twee moleculen uitgesloten. Het is niet linolzuur, omdat de gemodificeerde olie ook genetisch produceerde storingen teweeg brengt; noch is het stigmasterol, een cholesterolachtige chemische stof in sojaolie.

Het identificeren van de verbindingen die verantwoordelijk zijn voor de negatieve effecten is voor het team een belangrijk gebied voor toekomstig onderzoek.

“Dit zou in de toekomst kunnen helpen gezondere voedingsoliën te ontwerpen,” zei Poonamjot Deol, assistent projectwetenschapper in het laboratorium van Sladek en hoofdauteur van de studie.

“Het dogma is dat verzadigd vet slecht is en onverzadigd vet goed is.  Sojaolie is een meervoudig onverzadigd vet, maar het idee dat het goed is voor de mens is nog niet bewezen,” zei Sladek.  Kokosolie, die verzadigde vetten bevat produceerde anderzijds heel weinig veranderingen in de hypothalamus genen.

“Als er één boodschap is waarvan ik wil dat mensen ze meenemen, is het dit: verminder jouw consumptie van sojaolie,” zei Deol over deze recentste studie rond soja.

Vertaling persbericht : Andre Teirlinck