De zwarte dozen worden momenteel al onderzocht in Iran door een team dat bestaat uit deskundigen uit dat land, Oekraïne en Canada.
De hoogste leider van Iran, grootayatollah Ali Khamenei, sprak vrijdag voor het eerst in acht jaar het vrijdaggebed uit. Volgens deskundigen probeerde hij op die manier de onrust in zijn land te verminderen.
Khamenei beschreef de crash als een tragedie van een soort die in de toekomst moet worden voorkomen. Hij riep op tot meer nationale eenheid. Volgens de grootayatollah wordt de crash door de vijanden van Iran, waaronder de Verenigde Staten, gebruikt om de dood van de door de VS gedode Iraanse generaal Qassem Soleimani te overschaduwen.
Het doel van Iran is niet veranderd, zei de Iraanse opperleider: de VS moet vertrekken uit het Midden-Oosten. Hij ging ook in op de slechte staat van de Iraanse economie. Die moet "onafhankelijk" worden van de oliewinning, waar die nu bijna volledig op leunt, aldus Khamenei.
Over het Atoomakkoord uit 2015 zei Khamenei dat de drie Europese landen die onlangs een dispuutmechanisme uit die deal activeerden, nadat Iran bekendmaakte meer uranium te zullen gaan verrijken, niet te vertrouwen zijn: het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk lopen volgens de grootayatollah aan de leiband van de VS.
Regime hield lang vol dat crash door technisch probleem kwam
Tijdens de begrafenis van Soleimani gingen honderdduizenden inwoners de straat op om te rouwen. In zijn thuisstad Kerman leidde dat tot een stampede, waarbij zeker vijftig mensen het leven lieten. De golf van steunbetuigingen voor het regime liep echter flinke schade op na het neerschieten van het Oekraïense passagiersvliegtuig.
Iraanse autoriteiten ontkenden in de eerste dagen na het neerstorten van het Oekraïense toestel op 8 januari dat het was neergeschoten en hielden vol dat een technisch mankement de oorzaak van de crash was. Later erkenden ze dat de luchtafweer van de Revolutionaire Garde verantwoordelijk was, wat tot grote protesten in het land leidde.
Duizenden betogers gingen op zaterdag en zondag op verschillende plekken in Iran de straat op om de autoriteiten uit te maken voor leugenaars.
Politieke situatie in Iran al langer gespannen
De verhoudingen tussen regering en volk zijn al maanden gespannen. Massabetogingen over stijgende kosten voor levensonderhoud en andere economische misère leidden vorig jaar november tot een gewelddadig neerslaan door de veiligheidsdiensten, waarbij zeker driehonderd - maar waarschijnlijk een veelvoud daarvan - demonstranten werden gedood.
In reactie op de dood van Soleimani voerde Iran vorige week raketaanvallen uit op een Iraakse legerbasis waar ook Amerikaanse soldaten gestationeerd waren. Daarbij raakten elf Amerikaanse soldaten lichtgewond. Khamenei noemde de tegenaanval vrijdag een "klap in het gezicht" van de Verenigde Staten.