Ontruiming kerstmarkt Berlijn: link tussen arrestanten en radicale moslims

Of de twintigers ook gezien worden als een potentieel gevaar voor de nationale veiligheid en in staat worden geacht een aanslag te plegen, is niet bekend. ,,Beide mannen hebben een band met het salafistische milieu’’, verklaarde politiewoordvoerder Thilo Cablitz tegenover Duitse media. 

Politiemensen merkten de twee mannen gisteravond omstreeks 18.45 uur op toen ze zich opvallend snel uit de voeten maakten bij de kerstmarkt aan de Breitscheidplatz in de City-West. Daarbij botsten ze tegen bezoekers en duwden ze enkele weg. Omdat de agenten niets aan het toeval wilden overlaten - de kerstmarkt was drie jaar geleden het toneel van een terreuraanslag waarbij twaalf doden vielen - achtervolgden ze de twintigers en hielden hen staande. 

Tijdens het controleren van de identiteitsgegevens van het duo bleek dat er iets niet klopte. Cablitz: ,,Informatie in hun paspoort en verblijfsvergunning kwam niet overeen.’’ Daardoor rezen twijfels over de ware identiteit van de twee. Nazicht in het politiesysteem leverde vervolgens aanwijzingen op voor een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd in een ‘islamitische context’. Op basis van die aanwijzingen werden de twee ingerekend en liet de politie de kerstmarkt ontruimen. Een kerstconcert in de nabijgelegen Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche werd voortijdig afgebroken.

De link naar het arrestatiebevel bleek achteraf niet te kloppen. Volgens Duitse media kwam dat door een naamsverwisseling, vermoedelijk als gevolg van de tegenstrijdige informatie in de identiteitspapieren van een van de Syriërs. Die moesten zich in een Duits ME-voertuig  tot op hun onderbroek uitkleden terwijl hun gegevens werden nagetrokken in het politiesysteem. Intussen controleerden agenten met speurhonden kerstmarkt en kerk op de aanwezigheid van explosieven. Die werden niet gevonden.

De twee mannen, volgens de Berlijnse krant Der Tagesspiegel broers met een vluchtelingenstatus die in Berlijn hebben gewoond, werden na de uitgebreide controles vrijgelaten. De politie gaf de kerstmarkt omstreeks 23 uur weer vrij. 

Andreas Geisel (SPD), minister van Binnenlandse Zaken van de deelstaat Berlijn, had vandaag lof voor het optreden van de politie. ,,De beslissing tot ontruiming van de Breitscheidplatz laat zien dat ze niet in de routinemodus zit maar waakzaam is. De veiligheid van onze stad staat voorop. De politie moest in korte tijd een beslissing nemen en deed dat op basis van de toen beschikbare informatie. Dat was correct. Eén ding is ook duidelijk: loos alarm is uiteindelijk altijd het betere nieuws.’’ 

Bezoekers van de kerstmarkt verklaarden in Duitse media eveneens dat ze blij waren met de beslissing van de politie. Ze zeiden desgevraagd dat ze zich geen moment onveilig hadden gevoeld en bevestigden dat de ontruiming rustig verliep. “Maar je schrikt wel even als agenten je zeggen dat je de markt zo snel mogelijk moet verlaten. Dan denk je meteen aan de aanslag van drie jaar geleden”, verklaarden sommigen. 

Sinds de aanslag op de kerstmarkt op de Berlijnse kerstmarkt, op 19 december 2016, zijn negen andere terreuraanslagen voorkomen. In november alleen al ging het om twee, verklaarde Sven Kurenbach van de nieuwe afdeling ‘islamitisch gemotiveerd terrorisme/extremisme’ van de federale recherche (BKA) vandaag tegenover de zondagskrant Welt am Sonntag. Na de dood van IS-leider Abu Bakr al-Baghdadi, eind oktober, was er volgens hem een verhoogd risico op aanslagen. ,,De trend gaat in de richting van het uitvoeren van aanslagen met eenvoudige hulpmiddelen. Vuurwapens speelden een minder grote rol bij recentelijke aanslagplannen.’’

De federale minister van Binnenlandse Zaken Horst Seehofer (CSU) prees in dezelfde krant de Duitse veiligheidsautoriteiten. Die verrichten volgens hen ‘uitstekend werk’. De bewindsman eist meer bevoegdheden voor onderzoekers op het internet.  ,,We hebben de veiligheidsautoriteiten de afgelopen jaren voortdurend versterkt. Nu moeten we ze de nodige bevoegdheden geven om terroristen online op te sporen en daarna te arresteren.”