Oud-rector UvA pleegde geen plagiaat

Van den Boom, die in 1996 hoogleraar Algemene Pedagogiek aan de UvA werd, zou gedurende haar wetenschappelijke en bestuurlijke carrière veelvuldig teksten hebben gebruikt zonder duidelijk te maken dat het om werk van anderen ging, meldde NRC in juni van dit jaar. Opvallend, want Van den Boom trof als rector diverse maatregelen om plagiaat te bestrijden, zoals een strenge plagiaatregeling voor studenten en een verplichte plagiaatscan voor proefschriften, schreef NRC.

De commissie, bestaande uit hoogleraar Ton Hol (Universiteit Utrecht) en hoogleraar Marc Loth (Tilburg University), stelt dat van plagiaat geen sprake is. ‘De normen van wetenschappelijke integriteit zijn niet geschonden.’

In het rapport staat dat ‘hoewel in het proefschrift niet steeds (voldoende) herkenbaar is welke tekstdelen van de auteur zijn en welke zijn overgenomen uit andermans werk, is wel steeds in voldoende mate duidelijk dat de auteur het werk van anderen beschrijft en zich dit niet heeft toegeëigend als ware het haar eigen werk.’

Voor wat betreft de Diestoespraken is de commissie van oordeel dat er sprake is van slordigheden, maar niet van plagiaat. ‘Er had moeten worden verwezen naar het gedachtengoed van anderen. Van den Boom had in dit opzicht als rector magnificus een voorbeeldfunctie te vervullen.’

De commissie betreurt de manier waarop de beschuldigingen van plagiaat in de openbaarheid zijn gekomen, omdat dat schadelijk is geweest voor de reputatie van Van den Boom. ‘Er had een klacht bij de commissie kunnen worden ingediend. Die had dan in een vertrouwelijke procedure onderzoek kunnen (laten) doen, waarbij het belangrijkste uitgangspunt ‘onschuldig tot het tegendeel is bewezen’ leidend was geweest. Nu dit niet is gebeurd, laat de gang van zaken zich niet anders kenschetsen dan als ‘trial by media’.’

Ook universiteitsbladen Folia en Erasmus Magazine schreven over de zaak die veel stof deed opwaaien binnen de academische wereld. Uit een reconstructie van de tijdschriften blijkt dat de beschuldigingen richting Van den Boom volgens medewerkers van de Rotterdamse faculteit een ‘afrekening’ was. Van den Boom was in Rotterdam interim-rector en verdedigde daar impopulaire fusieplannen.

Van den Boom laat in de Volkskrant weten blij te zijn dat de commissie geen plagiaat heeft geconstateerd. “Wel neem ik het bestuur van de UvA kwalijk dat zij direct in NRC verklaarden een onderzoek te beginnen,” zei ze.

Het College van de UvA wil eerst het rapport bestuderen, spreken met de externe commissie én met Professor van den Boom. Pas daarna zal een standpunt worden ingenomen.