RTL Nieuws RTL.nl

Let op, binnenkort verhuist RTL Nieuws naar RTL.nl

Al onze nieuwsberichten en video’s vind je straks op RTL.nl.

Neem alvast een kijkje

Ga naar de inhoud
Economie

CPB: tekort van 16 miljard euro in 2025 bij ongewijzigd beleid

Door het kabinetsbeleid van Rutte III en de vergrijzing nemen de overheidsuitgaven toe. Beeld © ANP

Als we er in de toekomst net zo warmpjes bij willen zitten als nu dan zal de overheid de komende jaren flink moeten ingrijpen. Door de stijgende zorgkosten, de vergrijzing en het huidige kabinetsbeleid stevent de overheid in 2025 af op een tekort van 16 miljard euro.

Daarvoor waarschuwt het Centraal Planbureau (CPB) in een studie naar de houdbaarheid van de overheidsfinanciën. "Dit betekent dat toekomstige generaties niet kunnen rekenen op dezelfde voorzieningen als de huidige generatie", zegt CPB-directeur Laura van Geest. "Als we zo doorgaan, ontploft de schuld echt op termijn."

Lasten verzwaren of bezuinigen

Om ook in 2060 aanspraak te kunnen maken op dezelfde zorg, hetzelfde onderwijs en andere voorzieningen zal de overheid op zoek moeten gaan naar 16 miljard euro in 2025, zegt Van Geest. "Dat betekent of lasten verzwaren of uitgaven verminderen."

Volgens de onderzoekers loopt het tekort de komende jaren op tot 1,6 procent van het bruto binnenlands product (bbp). In dezelfde studie vijf jaar geleden was er nog sprake van een overschot van 0,4 procent.

Pensioenakkoord

De grootste reden van die verslechtering is het beleid van kabinet-Rutte III. Zo zorgen het pensioenakkoord van afgelopen zomer, waarin is afgesproken dat de AOW-leeftijd minder snel stijgt, en de aangekondigde lastenverlichtingen samen voor een afname van 0,7 procent van het bbp. Het regeerakkoord zelf is goed voor nog eens 0,6 procent. 

Ook de stijgende kosten van de zorg leiden tot een teruggang van 0,6 procent. Daar staat een positievere schatting (plus 0,5 procent) van het arbeidsaanbod tegenover. Het CPB verwacht een toename van de arbeidsparticipatie, wat een positief effect heeft op de houdbaarheid.

Bevolking groeit harder

In zijn verwachtingen gaat het CPB uit van een toename van de bevolking van 17,4 miljoen nu tot 18,6 miljoen in 2060. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) denkt echter dat dat er in 20160 19,6 miljoen zijn, maakte het vandaag bekend in zijn prognoses voor de Nederlandse bevolkingsgroei.

Dit verschil van één miljoen mensen kan grote gevolgen hebben op de vooruitzichten voor toekomstige overheidsfinanciën. Zo verwacht het CBS dat Nederland minder snel vergrijst en de beroepsbevolking minder snel krimpt. 

'Schijnzekerheid'

Juist door dit soort grote verschillen vraagt Robin Fransman, chef geld bij adviesbureau De Argumentenfabriek, waarom er überhaupt zulke rapporten worden geschreven. "We weten geeneens wat er volgend jaar gaat gebeuren. Het is allemaal extrapoleren-kun-je-leren. Alsof je nu tot op één cijfer achter de komma kunt berekenen hoeveel uur vrouwen werken in 2060."

Hij ziet meer heil in het opstellen van meerdere scenario's. "Dan heb je aanknopingspunten voor waar het naartoe gaat. Op korte termijn is het best handig om puntschattingen te doen, maar niet op lange termijn. Dat wekt de schijn van zekerheid, maar die kun je helemaal niet waarmaken."