Dat gedoe ook! 93 procent neemt de 'overstapmoeite' niet
zorgverzekeringAfgelopen jaar bleef 93 procent van de Nederlanders bij hun zorgverzekeraar van 2018. Hoewel overstappen vaak gunstiger is en velen niet weten waarvoor ze wel en niet zijn verzekerd. Wat verklaart die weerstand, en wat doe je eraan?
We hebben er allemaal min of meer last van: door een woud van regelingen zie je je eigen belang niet meer. Formulieren invullen, rekeningen betalen - je stelt het uit. Sommigen, zoals Rob*, drijven dit erg ver door. ,,Enveloppen met een rekening legde ik ongeopend weg. Die gaven stress, ik deed of ze niet bestonden. Ik vergat ze gewoon.’’
Zorgverzekeringspecial
Dit verhaal is onderdeel van onze special.Alle verhalen vind je in de bijlage van de krant van 10 december 2019 of in ons online dossier.
Niet helemaal, geeft Rob toe. Vanuit het onderbewuste bleef het knagen. ,,Je bent onzeker, er zijn gevolgen. M’n partner nam het over, maar het ging mis na de scheiding. De schade liep op en ik kreeg zelfs een bewindvoerder. Toen die klaar was, begon het gewoon opnieuw.’’
Veiligheid
Waar komt dat vermijden vandaan? ,,Het is een overlevingspatroon,’’ zegt Marleen Heijsteeg, GZ-psycholoog met een praktijk in Delft. ,,Het formulier van de zorgverzekeraar of de Belastingdienst beleef je als een gevaar, een dreiging. Dat triggert een strategie die je jezelf hebt aangeleerd: je zoekt veiligheid. Bekend, overzichtelijk en voorspelbaar - dat is veilig; je vlucht zodra je een situatie als onveilig beleeft.’’
Het formulier van de zorgverzekeraar of de Belastingdienst beleef je als een gevaar, een dreiging
Dit is ten dele aangeleerd gedrag, zegt Heijsteeg. ,,Zulke mechanismen ontwikkelen we tussen globaal 0 en 7 jaar. Dat doen we al millennia. Vroeger was het gevaar een beer in het struikgewas. Nu een lastige formaliteit die je aandacht eist. De strategie blijf je toepassen, keer op keer, het is ingeslepen. Kan heel nuttig zijn natuurlijk - maar het gebeurt ook als het niet functioneel is. En keer op keer weer. Zo ben je geprogrammeerd.’’
Het gedrag kopieer je van ouders, al ligt het natuurlijk complexer dan dat: er is aanleg, interactie, toeval. Angela Koolmees, psycholoog die praktijk houdt in Vlaardingen: ,,Deels is het ook hoe we als mens gebouwd zijn. Het brein houdt niet van pijn en zoekt naar positieve ervaringen. Vaak is dit kortetermijngenot en wordt de langere termijn ‘vergeten’. Een bakje chips, even netflixen, in plaats van ervoor te gaan zitten en die verzekering te regelen. De voordelen daarvan voel je niet nu, dat komt pas later.’’
Hier en nu
Hoe overwin je een vluchtneiging die niet meer functioneel is? Angela Koolmees: ,,Je moet leren verduren dat hinderlijke formaliteiten vervullen niet prettig is op de korte termijn, maar op de lange termijn wel iets oplevert: voordelen voor jezelf, meer levensgeluk. Mindfulness is een manier om zoiets te leren, daarom geef ik daar trainingen in. Die aanpak leert je in het ‘hier en nu’ te blijven, het is een aandachtstraining. Je kalmeert negatieve gedachten en richt de aandacht op het vluchtpatroon zelf. Je maakt jezelf vrij om bewust een andere keuze te maken. Je poetst daarbij de tegenzin niet meer weg, want je accepteert dat die bij het leven hoort.’’
Je moet leren verduren dat hinderlijke formaliteiten vervullen niet prettig is op de korte termijn, maar op de lange termijn wel iets oplevert
‘Richt je op het hier en nu’: Marleen Heijsteeg beaamt het. ,,Maak je bewust van wat er gebeurt. Het is niet de spin op de muur waar het gevaar in zit, het is het beangstigende verhaal dat je jezelf vertelt over die spin. Of over dat formulier van de zorgverzekering. Realiseer je je dat, dan kun je je aandacht richten op het hier en nu: de weerstand zelf, een zootje lichaamssignalen, meer niet. Dan kun je je ontspannen. Dan ga je zoeken naar vertrouwen. Dat is namelijk altijd ergens. In kleine stappen zoek je uit wat je kunt doen.’’
Gisteren en morgen
Rob is over zijn extreme uitstelgedrag heen. ,,Ik ben zelf aan de slag gegaan. Wat in mij was het dat me om zo’n envelop heen liet stappen? Welke actie was nodig? Ik besefte, met steun van anderen, dat ‘gisteren’ en ‘morgen’ angst en pijn inhielden. Nu, op het moment zelf, moest ik verantwoordelijkheid pakken. Zo is de stress langzamer verdwenen. Mijn advies: haal niet alles erbij. Hou het klein.’’
* Robs achternaam is bij de redactie bekend.
Uitgestelde beloning
Veelzeggend is de klassieke marshmallowtest, een onderzoek aan Stanford University (California, VS) in de jaren 70. Kinderen kregen zo’n sponzig zoet kussentje, een marshmallow, maar wie het een halfuur zou bewaren mocht er nog één. Wat gebeurde?
Een deel van de kinderen ging voor de uitgestelde beloning, de rest verslond het lekkers onmiddellijk. De onderzoekers volgden daarna deze groep kinderen decennialang. Wat bleek: de kinderen die - om wat voor reden ook - in staat waren geweest een halfuur te wachten, leidden later gemiddeld een beter leven, met betere banen, meer sociale contacten en groter persoonlijk geluk.
Wie heeft geleerd de drang naar kortetermijngenot te beheersen, is kennelijk beter af. Het is voor opvoeders wellicht een aanrader om kinderen in die zin weerbaar te maken.
Stap voor stap naar een betere polis
Praktisch
1. Zie het in perspectief. Het is niet leuk maar het kan geld opleveren.
2. Zoek een medestander. Samen je verzekering uitzoeken is leuker en twee weten meer dan een.
3. Verander je focus. Maak je je negatieve gedachten bewust. Sta stil bij de positieve kanten.
4. Beloon jezelf. Wat kun je doen met het geld dat je bespaart? En: als het straks klaar is mag je netflixen.
Mentaal
5. Begin vanuit jezelf. Schrijf op wat jij belangrijk vindt of nodig hebt. Dit geeft focus.
6. Doe de oriëntatie in kleine stappen. Zet voor- en nadelen onder elkaar.
7. Begin op tijd! Lukt het niet, zoek dan hulp: angelakoolmees.nl of levelpsychologie.nl
Heb je alleen een collectieve zorgverzekering en geen aanvullend pakket, dan kun je via deze tool van Independer checken wat je in 2019 had kunnen besparen.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Zelfrijdende auto TNO kan met AI enkele seconden vooruitkijken
-
47
Dierenartskosten verschillen enorm per praktijk: 340 euro of 135 euro voor dezelfde behandeling
Dierenartskosten kunnen flink verschillen per praktijk, blijkt uit een steekproef onder dierenartspraktijken. Zo kost een sterilisatie van een poes gemiddeld 172 euro en minimaal 111 euro, maar kan je met een beetje pech een gepeperde rekening van meer dan 240 euro krijgen. -
PREMIUMAan het werk
Wouter (52): ‘Ik zit met gouden handboeien vastgeketend aan mijn nietszeggende baan’
Anne-Marije Buckens (34) heeft ruim tien jaar een bedrijf waarmee ze 50-plussers aan werk helpt. Deze week schrijft ze over senior consultant Wouter (52), hij heeft twee exemplaren van Morele ambitie, het nieuwe boek van Rutger Bregman, onder zijn arm. ,,Ik heb er ook één voor jou meegenomen’’, begint Wouter. ,,Ik ga het vanaf nu helemaal anders doen.’’ -
PREMIUM
Wanneer is te veel sporten gevaarlijk? Cardioloog legt uit wat een sporthart is en welke risico’s er zijn
Sporten is gezond, ook voor je hart. Maar in een klein aantal gevallen kan een intensieve belasting van het hart nadelig of zelfs fataal zijn. Als je heel veel sport, verandert je hart van grootte en vorm, dat wordt wel een sporthart genoemd. Cardioloog Frank Timmermans legt uit wanneer te veel sporten ongezond wordt en welke risico’s je loopt. -
Onderzoek41
Kwart van de jonge werknemers solliciteert niet als er geen geschikt huis te vinden is
Het woningtekort begint het personeelstekort te versterken. Een kwart van de jonge werknemers solliciteert niet als er geen geschikte huisvesting is te vinden in de buurt van de nieuwe baan.
-
Phishing-alarm, test nu of jouw gegevens circuleren onder criminelen
-
-
-
DNB-baas: economie draait ‘best goed’, maar grote groep Nederlanders heeft nauwelijks voordeel
De economie draait ‘best goed’ vindt Klaas Knot, de president van De Nederlandsche Bank. Maar we lopen wel tegen grenzen aan, waarschuwde hij donderdag bij de presentatie van het jaarverslag. Nederland moet kiezen: minder slechtbetaalde bedrijfstakken als slachthuizen en kassenteelt, minder slechtbetaalde arbeidsmigranten. En méér liefde voor sectoren met een hoge productiviteit. -
update
Frauderende cryptobaas Sam Bankman-Fried moet 25 jaar cel in
De oprichter van de failliete cryptobeurs FTX, Sam Bankman-Fried, moet 25 jaar de gevangenis in. Met dat vonnis is een rechter in New York gekomen in de zaak over de grote fraude rond het omgevallen cryptoplatform.
-
Wakker Dier vol lof324
Jumbo stopt als eerste Nederlandse supermarkt met aanbiedingen van vlees
-
PREMIUM
Gaat kunstmatige intelligentie vanaf nu echt onze banen opvreten? De eerste voorbeelden zijn er
Neemt kunstmatige intelligentie onze banen over? Er is ook in Nederland iets in beweging, afgaande op de vele ontslagen bij het Amsterdamse techbedrijf Bird en de grootschalige inzet van AI bij accountant Deloitte. ,,We moeten snel de grenzen bepalen, zowel vanuit de overheid als het bedrijfsleven.”Amsterdam -
-
zorgverzekering
Ander ziekenhuis, zelfde behandeling, bijna drie keer zoveel kwijt