Verbieden van rituele slacht is symboolpolitiek
De Kamer gaat op initiatief van de Partij van de Dieren opnieuw praten over de rituele slacht. Een verbod draagt echter niet direct bij aan het welzijn van dieren en is een klap in het gezicht van verschillende geloofsgemeenschappen in ons land, aldus Carla Dik-Faber, Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie.
Eén keer per jaar ben ik te gast bij een joods echtpaar om de sabbatsmaaltijd, vol eeuwenoude rituelen, met hen mee te vieren. De joodse gebruiken en spijswetten die daarbij worden gehanteerd, zijn verbonden met hun joodse identiteit en cultuur. Die godsdienstige gebruiken, inclusief de rituele slacht, gaan 3000 jaar terug en zijn wezenlijk voor de godsdienstbeleving van joodse Nederlanders. Door daar iets aan te veranderen, verander je ook godsdienst, identiteit en bestaansgrond.
Geen enkele vrijheid is absoluut, ook de vrijheid van godsdienst niet. Maar nu de Kamer op initiatief van de Partij voor de Dieren opnieuw gaat praten over ‘het onbedwelmd slachten volgens religieuze riten’ – in 2012 haalde het voorstel de eindstreep niet – is het belangrijk om de waarde van godsdienstvrijheid en de feiten rond dierenwelzijn opnieuw naast elkaar te zetten en de balans op te maken. Mijn conclusie: het willen verbieden van de rituele slacht is een vorm van symboolpolitiek die niet direct bijdraagt aan het welzijn van dieren en tegelijkertijd een klap in het gezicht is van verschillende geloofsgemeenschappen in ons land.
Respect voor het dier
Is er in ons land dan niets aan de hand als het gaat om dierenwelzijn in slachthuizen? Jazeker wel. Jaarlijks worden in Nederland in een moordend tempo meer dan 600 miljoen dieren gedood, een kleine twee miljoen dieren per dag. Bij die industriële slacht gaat het regelmatig mis, zo bleek ook dit jaar weer uit een rapport over misstanden in de slachthuizen. Op zulke aantallen is dat ook voorstelbaar: het gaat om ‘productie’, om ‘massa’, om ‘verwerking’. Ik sta zij aan zij met de Partij voor de Dieren om dit aan te pakken. Het aandeel ritueel geslachte dieren vormt hiervan minder dan een half procent. Bij de joodse rituele slacht gaat het zelfs om minder dan één promille. Het gaat dus om een kleinere schaal, met meer aandacht en respect voor het individuele dier.
Ook dán zijn fouten natuurlijk nog niet uitgesloten. Maar bij het sneuvelen van de vorige poging van de Partij voor de Dieren om de rituele slacht te verbieden, is er een convenant gesloten waarin ook voorschriften voor de slacht zijn opgenomen om mogelijk leed te voorkomen. De Raad van State oordeelde onlangs dat het convenant erin slaagt om een maatschappelijk aanvaardbaar evenwicht te bewaren tussen dierenwelzijn en vrijheid van godsdienst. En in ieder geval beter is dan het wetsvoorstel van de Partij voor de Dieren. Niet voor niets adviseert de Raad van State om het wetsvoorstel te ‘heroverwegen’, waarmee de Raad in feite – in iets nettere bewoordingen – het wetsvoorstel afserveert.
Diepste overtuigingen
De ChristenUnie is ervan overtuigd dat het verbeteren van dierenwelzijn in álle slachthuizen met geringere maatregelen dan een wettelijk verbod kan worden bereikt. Het zou de Partij voor de Dieren sieren om zich te realiseren welke impact dit verbod heeft en om zich, naast het lot van dieren, ook de diepste overtuigingen van gelovigen aan te trekken. De ChristenUnie is van beide groot voorstander en als het moet, zoals nu, principieel verdediger.
Juist de vrijheid van gelovigen voor wie deze vorm van slachten een eeuwenoud en betekenisvol ritueel in hun geloofsleven vormt – naast joden ook moslims – wordt door de Partij voor de Dieren te grabbel gegooid. Het is een onderwerp dat deze gemeenschappen in het hart raakt.
Dat is wrang. Bij het verbod op ritueel slachten gaat het om een wet, waarbij de grote meerderheid van Nederland niets hoeft aan te passen, maar waarvan een kleine minderheid de gevolgen juist door en door voelt. Voor orthodoxe joden is koosjere slacht een kwestie van to be or not to be.
Lees ook:
Partij voor de Dieren wil onverdoofde rituele slacht alsnog verbieden
De Partij voor de Dieren hoopt de Kamer alsnog mee te krijgen in een verbod op onverdoofd ritueel slachten. ‘Vooral runderen raken niet binnen 40 seconden buiten bewustzijn.’
Nog een laatste blik op de schapen, en ze zijn klaar voor het Offerfeest
Schapenhandelaar Bouna verkocht dit jaar 150 dieren. Voor zover hij weet zijn ze allemaal gezond, een voorwaarde voor halal.