De arbeidsmarkt is krap. Werkgevers willen hun personeel dan ook niet kwijt en dus wordt er dit jaar opnieuw meer geïnvesteerd in een kerstpakket, zegt Julie Oierrié, van het Udense kerstpakketten.nl. Het bedrijf verwerkt zo'n drieduizend pakketten per dag rond deze tijd van het jaar, en de waarde ervan wordt steeds hoger. Afnemers zijn met name werkgevers in het mkb, die zo'n 45 euro aan een pakket besteden, en dat is fors meer dan zo'n vier jaar geleden, aldus Oierrié.
De vouchers doen het dit jaar wat minder, vertelt ze. "De werknemer is toch niet zo blij met een bon. Die wil verwend worden voordat Kerst begint en bij zo'n voucher heeft-ie toch het idee dat de baas zich er met een jantje-van-leiden vanaf maakt."
Het is Kerst, de rem mag er even af, dus kiezen werkgevers voor een traditioneel pakket.
Mkb'er wil geen gadget, maar doos vol A-merken
Met stip op één staat het pakket van 50 euro met daarin allemaal A-merken, zegt Oierrié. "Coca-Cola, Lay's chips: allemaal herkenbare merken die je niet altijd voor jezelf koopt. Het was het bestverkochte pakket van 2018 en ook dit jaar doet-ie het ongelofelijk goed."
De werknemer in het mkb wil geen gadget, of op uitje met het team. Die wil een traditioneel pakket met goede producten - dat denken de grotere werkgevers althans. De hippe start-ups, zegt Oierríe, die regelen zelf hun cadeaus. "Wij richten ons op de mensen in de bouw, aan de band, de verwerkers."
Wat niet zo goed loopt dit jaar? Het duurzame pakket, merkt Oierrié. "Je zou denken: duurzaamheid is hip en happening, iedereen roept dat-ie vegetariër is en wil bijdragen aan een beter wereld, maar als puntje bij paaltje komt kiezen werkgevers toch een massapakket of barbecuepakket. Het is Kerst, de rem mag er even af of zo, dat idee."
Het magazijn in Uden raakt leger en leger, maar de Soda Streams, de vogelhuisjespakketten en de smoothiemakers voor gezonde sapjes liggen er nog. "We hadden er echt op ingezet, maar blijkbaar hoeft het van de bedrijven even niet, met Kerst."
De tegenvallers. Een rondvraag op sociale media laat zien dat niet elke werkgever het heeft begrepen:
- Ineke: "Wij kregen paar jaar geleden in het voortgezet onderwijs als kerstgeschenk allemaal een boek over hoe om te gaan met onhandelbare kinderen. Het boek werd door velen teruggestopt in het postvak van de rector, die het een inschattingsfout noemde. Nu krijgen we een Pluim van 25 euro. Het onderwijs is geen vetpot!"
- Marianne: "Heb een keer met één gewone witte Goudakaars in de tram gezeten tussen mensen met kerstpakketten, en een keer één of ander opvouwbaar hoofdsteuntje voor op het strand. Leve het onderwijs."
- Roxanne: "Ik werkte bij een zaak van een horecaondernemer en wij kregen met Kerst allemaal een (waarschijnlijk gebruikte) badjas van het hotel die ze gesloten hadden."
- Anouk: "Ik werkte als stagiair-dokterassistente bij een sociale werkplaats en kreeg de klus om de kerstpakketten in te pakken en rond te brengen bij de medewerkers. Ik reed rond met een steekkarretje bij de verschillende afdelingen . Vervolgens hoorde ik: 'Nee, jij zelf niet, stagiairs krijgen hier nooit een kerstpakket!' Ik was vreselijk teleurgesteld. De hele week heb ik kerstpakketten ingepakt, terwijl ik studeerde voor dokters-assistente."
- Cynthia: "We kregen een keer vier halve kokosnootjes om zoutjes in te doen in het ziekenhuis als kerstpakket. Die hebben we met het voltallige personeel weer terug gedoneerd."
Nederlandse gang naar knusheid nooit ver weg
Zo'n klassiek kerstpakket is nog steeds in trek, zegt ook Arjan van de Knegt van PPP, de brancheorganisatie voor kerstpakketten en relatiegeschenken. Sterker nog: de traditie is springlevend.
De Nederlandse hang naar knusheid, een warm feestgevoel, traditie en nostalgie is nooit ver weg, maar zo rond de feestdagen is-ie al helemaal sterk, aldus Van de Knegt. Dus hebben de pakketten dat romantische, gezellige tintje: dekentjes, warme dranken, met het gezinnetje rondom de doos kijken wat er allemaal in zit.
"Zo'n tien jaar geleden werd het keuze-idee geïntroduceerd. Mensen konden dan zelf kiezen tussen een klassiek pakket, of een coupon waarmee je zelf iets selecteert. Dat scheelde ook logistiek een hoop werk. Maar toch: een grote groep gaat ook dan voor de traditionele pakketten."
Op een kippengrill zit niemand te wachten.
Eenmaal weg, dan komt het pakket niet meer terug
Niet iedereen krijgt met kerst een cadeautje van de baas, weet De Knegt. Als een bedrijf het pakket eenmaal wegbezuinigd heeft, komt het niet snel terug. "Bij ABN AMRO bijvoorbeeld. Daar hebben wij ooit als ludieke actie pakketten bij de uitgang uitgedeeld. Als zo'n cadeautje uit de begroting is geschrapt, zoals in de crisisjaren veel gebeurde, is de kans klein dat het weer wordt geïntroduceerd."
Het kerstpakket is een vorm van waardering die goed valt, maar er zijn een paar voorwaarden. Producten in het pakket moeten van goede kwaliteit zijn, een link hebben met jouw werk - maar niet té overduidelijk een werkcadeau - en je moet ze vaker dan één keer per jaar kunnen gebruiken. "Een kippengrill bijvoorbeeld, daar zit niemand op te wachten."