Hennep geeft Zuid-Afrika hoop: ‘Dit land kan de cannabisschuur van de wereld worden’

Tsepho Mpete ziet er met zijn lakschoenen, nette broek en keurige polo niet uit als iemand die veel blowt. Toch luistert hij op de Cannabis Expo in Johannesburg aandachtig naar de uitleg van Johann Blom. “Als je cannabis wilt verbouwen, heb je een vergunning nodig”, vertelt de consultant bij zijn informatiekraam van de Africa Cannabis Development Corporation (ACDC). “Wij kunnen je daarbij helpen. En als je je vergunning binnen hebt, brengen wij je onder in een coöperatie met andere cannabisboeren in Zuid-Afrika. Dan kunnen jullie samen op de internationale markt een betere prijs afdwingen.”

De 43-jarige Mpete oogt enthousiast. Hij neemt brochures mee en maakt foto’s van informatieborden. “Ik heb onlangs een boerderij gekocht”, vertelt hij. “Ik wil daar cannabis verbouwen, maar ik ben nog nooit boer geweest. Ik heb mijn geld verdiend in de IT-sector. Ik zie cannabis als een goede investering. Maar vanwege mijn onervarenheid heb ik advies nodig van organisaties als ACDC.”

Mpete is niet de enige Zuid-Afrikaan die zijn oog heeft laten vallen op de cannabisteelt. Sinds het Constitutioneel Hof in september vorig jaar bepaalde dat het telen en roken van wiet in de privésfeer niet langer strafbaar is, hoopt de landbouwsector op op volledige legalisering op termijn. Dat zou een enorm agrarisch potentieel ontsluiten. Sinds maart zijn producten met de uit cannabis verkregen stof CBD, waarvan je niet high wordt, maar die wel medicinale werking heeft, legaal in Zuid-Afrika.

Een lawine aan producten van cannabis

Dat leverde onmiddellijk een ­lawine aan producenten van cannabiscrèmes, -voedingssupplementen, -energiedranken, -mondsprays en natuurlijke medicijnen op. Die aanwas toont zich op de expo van eind november tot begin december. “Een jaar geleden hadden we vijftig stands”, zegt organisator Silas Howarth. “Nu zijn dat er meer dan tweehonderd.”

Niet alleen CBD-producenten hebben de toekomst. Ook cannabis­varianten met THC, waarvan je wél stoned wordt, lijken een goudmijn. “Cannabis is wereldwijd een razendsnel groeiende sector”, zegt Howarth. “Steeds meer landen staan medicinaal gebruik toe. En Canada, Uruguay en sommige staten in de Verenigde Staten hebben recentelijk zelfs recreatief gebruik van wiet gelegaliseerd. De mondiale afzetmarkt voor cannabisproducten breidt dus voortdurend uit.”

Zuid-Afrika kan de cannabisvoorraadschuur van de wereld worden, meent hij. “Het klimaat is perfect. We zijn een land van boeren en verbouwen al heel lang cannabis. Onze traditionele genezers schrijven het al eeuwen voor als medicijn. En de cannabisteelt is arbeidsintensief. ­Lonen liggen in Zuid-Afrika veel ­lager dan in afzetmarkten als Canada. Cannabis is dus een perfect ­exportproduct.”

Toch is de verbouw op commer­ciële schaal vooralsnog alleen een paar boeren toegestaan. Het aanvragen van een vergunning daarvoor is een proces dat zeker een jaar in ­beslag neemt, waarschuwt Blom. Mpete lijkt niet onder de indruk. “En de cannabis die je verbouwt, mag je niet in Zuid-Afrika verkopen. Wat je produceert, moet je ­exporteren.”

Precies het goede werk voor de massa’s werklozen

Dat laatste is een doorn in het oog van Nicholas Heinamann. Hij is verbonden aan lobbyorganisatie Cannabis Development Council of South Africa (CDCSA). “De Zuid-Afrikaanse economie draait al jaren slecht”, moppert hij. “We verliezen jaarlijks vele duizenden banen in dit land. Nu is er deze veelbelovende agrarische sector, die ook een grote interne markt zou kunnen bedienen. Daar moeten we van gebruikmaken, toch? Vergunningen voor medicinale cannabis zijn mooi. Daarmee creëer je 250 nieuwe banen per boer. Als we legaliseren en werkelijk op industriële schaal cannabis gaan verbouwen, levert dat wel een half miljoen extra banen op.”

Daarbij gaat het vooral om ongeschoolde arbeid: snoeien, water geven, sproeien met insecticide: precies het soort werk waar de massa’s werkloze, laaggeschoolde Zuid-Afrikanen behoefte aan hebben. Het ­officiële werkloosheidspercentage in het land ligt op 29. Bezoekers van de Cannabis Expo gaan er dan ook van uit dat de overheid de ingeslagen weg naar legalisering zal doorzetten; al is het maar voor de lonkende belastinginkomsten. Het African Cannabis Report van maart dit jaar schat dat de Zuid-Afrikaanse cannabis­industrie in 2023 al een waarde van ruim 1,6 miljard euro kan hebben, indien de regering inderdaad kiest voor verregaande legalisering.

Veel internationale cannabis­bedrijven spelen alvast in op de toekomstige markt. Het Nederlandse cannabiszadenbedrijf Dutch Passion ziet de toekomst in Zuid-Afrika positief in. “We proberen hier nu al ons merk te promoten”, zegt de Nederlandse Mahmoud Hanachi achter zijn informatiebalie op de expo in Johannesburg. “Want cannabis is booming in Zuid-Afrika. Ik verwacht dat dit land over vijf jaar echt een sterk bloeiende cannabis­industrie heeft.”

Lees ook:

Cannabis-ondernemers hopen op einde van hinder uit Washington

In de Verenigde Staten ligt een wetsvoorstel bij de Senaat om de financiën van cannabis-ondernemers simpeler te regelen.